ESRA ÖZSÜER , ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΟΙΝΟ,

Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ – ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΒΙΤΣΟΣ

Συγγραφέας: ESRA ÖZSÜER

Έτος έκδοσης: 2016

ISBN: 978-960-438-184-5

Σελίδες: 340 , Τιμή: € 24, 38

ΟΙ-ΔΥΟ-ΟΨΕΙΣ-PROMO-100ΚΒ3Πρόκειται για έρευνα που σκοπός της είναι  η επισήμανση, η ανάλυση και η αξιολόγηση της εικόνας του Άλλου όπως προβάλλεται μέσα από τα βιβλία μυθοπλασίας για παιδικό κοινό ελληνικά και τουρκικά.

Επιχειρείται να διερευνηθεί ο μηχανισμός πρόσληψης της εικόνας του Άλλου από τους μικρούς αναγνώστες σε κάθε μια από τις δύο χώρες. Αυτός που επιχειρεί να περιγράψει την ταυτότητα και να φιλοτεχνήσει την εικόνα του Άλλου δεν κάνει τίποτα διαφορετικό από το να προβάλλει στον Άλλον τα δικά του χαρακτηριστικά. Αυτό σημαίνει ότι κάθε έρευνα για τον Άλλον είναι μια έρευνα για τον εαυτό μας.

Είναι προφανές ότι στις μέρες μας η έξαρση της βίας, η ξενοφοβία και ο ρατσισμός μαζί με την αναβίωση φαινομένων εθνικισμού και θρησκευτικού φανατισμού, κάνουν επιτακτική ανάγκη την ανάπτυξη της φιλίας, της συνεργασίας και της καλής γειτονίας ανάμεσα στους λαούς.

Η λογοτεχνία, ιδιαίτερα η παιδική λογοτεχνία, μπορεί να γίνει μια σπουδαία γέφυρα για την γνωριμία των δύο λαών. Αν με την εργασία αυτή μπορούσε να μπει ένα μικρό λιθαράκι στην οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης και κατανόησης ανάμεσα στους δύο λαούς, κάτι τέτοιο θα ξεπερνούσε κατά πολύ τις προσδοκίες μου. Θα ήταν βεβαίως ένα μικρό γεφυράκι.

Αλλά επί του προκειμένου, αν το γεφύρι είναι μικρό ή μεγάλο, είναι κάτι που έχει σημασία, πλην όμως μικρή. Το ζήτημα είναι αλλού: «μικρό γεφύρι, μεγάλο γεφύρι, κάποιος θα περάσει», όπως λέει και μια παροιμία, κοινή και στους δύο λαούς. Ποιος είναι ο εχθρός; Πώς ο κάθε λαός επιλέγει ποιον θα θεωρεί εχθρό του; Πώς το σχολείο, η οικογένεια, η θρησκευτική ιεραρχία, τα μέσα ενημέρωσης, οι πολιτικοί παράγοντες, ο διεθνής περίγυρος, οι διανοούμενοι συμβάλλουν στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης και της συλλογικής συνείδησης του κάθε λαού;

Για παράδειγμα, κάποιες παροιμίες πολλές φορές πανομοιότυπες και στις δύο γλώσσες αποτελούν παρακαταθήκη και υποσυνείδητα διαμορφώνουν διαχρονικά στερεότυπα. Λόγου χάρη στη τουρκική γλώσσα και παράδοση υπάρχει η παροιμία «Δεν γίνεται φιλία με Έλληνες και γούνα από αρκούδα» (Yunandan dost, ayıdan post olmaz) και η ίδια περίπου παροιμία «Ο Τούρκος δεν πιάνεται φίλος, γιατί είναι μπαμπέσης» υπάρχει και στην ελληνική γλώσσα. Ένα άλλο παράδειγμα είναι φράσεις και χαρακτηρισμοί που υπάρχουν και στις δύο γλώσσες και αναφέρονται στον Άλλον. Στα τουρκικά χρησιμοποιείται η έκφραση  «ελληνόσπορος» (Yunan Tohumu) που υποδηλώνει τον προδότη ο οποίος προδίδει την πατρίδα του. Στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται η έκφραση «τουρκόσπορος» με την οποία χαρακτηρίζεται με απαξία αυτός που δεν είναι καθαρός Έλληνας. Ακόμα και μερικές φράσεις, όπως πχ. «Έγινα Τούρκος» που υποδηλώνει αυτόν που όταν θυμώνει χάνει τον έλεγχο των πράξεων του, παραπέμπουν σε στερεότυπα και σε προκαταλήψεις.  Και υπάρχουν δεκάδες ανάλογα παραδείγματα.

Για τη συγγραφέα:

H ESRA ÖZSÜERΗ είναι λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. Έχει σπουδάσει στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Άγκυρας. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. Εκπόνησε την διδακτορική διατριβή της στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας. Μελέτες και άρθρα της, σχετικά με την ελληνική και τουρκική ιστορία, έχουν δημοσιευτεί σε βιβλία, συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά στην τουρκική, ελληνική και αγγλική γλώσσα.