Ολυμπία Κανιώτη "Φωτιάς Κομμάτια"

Ποιητική Συλλογή

Εκδ. Ανάτυπο, 2019

ISBN: 978-618-5239-51-0

Βιβλιοκριτική - Κείμενο: Γρηγόρης Σκιαδάς 

Η ποιητική συλλογή της Ολυμπίας Κανιώτη, “Φωτιάς Κομμάτια,” περιλαμβάνει ποιήματα τα οποία εντάσσονται σε διαφορετικές θεματικές ενότητες όπως “Κοινωνικά Θέματα,” “Έρωτας,” “Όνειρα,” “Μοναξιά-Απουσία,” “Φύση” και “Αισιοδοξία.” Παράλληλα, η ποιήτρια φαίνεται να εκφράζεται επιδέξια σε διαφορετικές ποιητικές νόρμες ομοιοκατάληκτου ή ελεύθερου στίχου και χαϊκού στις οποίες καταγράφει τους προβληματισμούς, τις αναζητήσεις, ή τις ιδεολογικές της προσεγγίσεις.

Η Ολυμπία Κανιώτη στην ποίησή της καταδεικνύει την ξεχωριστή δύναμη και αισθητική του ποιητικού της λόγου ως μέσο προσωπικής έκφρασης και δήλωσης. Επιδέξια χρήστης της νεοελληνικής γλώσσας, οργανώνει χαρισματικά τον λόγο της τον οποίο και χειρίζεται σε πολλά ερμηνευτικά επίπεδα ή ποιητικά είδη. Η επιλογή των γλωσσικών σχημάτων και των λεξικών στοιχείων από την ίδια γίνεται με επιμέλεια. Η ποιήτρια καθιστά τον αναγνώστη κοινωνό μιας πανδαισίας μηνυμάτων, εικόνων και νοημάτων καθώς, κατά την ανάγνωση του κειμένου, τον οδηγεί σε ένα ταξίδι αισθήσεων και ψυχοσυναισθηματικών διαδρομών. Οι λέξεις της τον κάνουν να βλέπει, να νιώθει, να αγγίζει, να μυρίζει και τελικά να αντικρίζει τον προσωπικό του -υλικό ή ψυχικό- κόσμο. Πολυεπίπεδος ο λόγος της θέτει στον αναγνώστη ερωτήματα και ερωτηματικά προτρέποντάς τον σε διαδικασίες προσωπικής αυτοκάθαρσης και, συχνά, αυτολύτρωσης καθώς αναγνωρίζει στην ποίησή τις δικές του εμπειρίες ζωής. Ο στίχος της γίνεται προσωπικό κτήμα του ανασύροντας μέσα από τις λεξιλογικές της επιλογές ως σημαίνοντα, τις προσωπικές του στάσεις, αγωνίες ή συναισθήματα ζωής ως σημαινόμενα.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, επίσης ενδιαφέρον στοιχείο στο στίχο της αποτελεί η δημιουργία εικόνων. Η ποιήτρια με το συνδυασμό των λέξεων ή εκφράσεων “χτίζει” εικόνες που προσδίδουν στα ποιήματα της μια αίσθηση αμεσότητας, μετουσιώνοντάς τα σε καταγραφή προσωπικών απεικονίσεων τού ίδιου του αναγνώστη. Ο τελευταίος, μέσα από τον λόγο της, ταυτίζεται με τα νοήματα των ποιημάτων καθώς επίσης με τις αισθήσεις ή τα συναισθήματα που του δημιουργούν αυτά.  

Η ενασχόλησή της με θέματα όπως τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου, η αγάπη, ο έρωτας, το φθαρτό σε αντίθεση με το αιώνιο προσδίδει στην ποίησή της διαχρονικότητα. Ενδιαφέρον και το ηθικό περιεχόμενο που προβάλλεται στην ποίησή της από την ίδια αφού και οι πιο απαισιόδοξες περιγραφές καταλήγουν σε ένα λυτρωτικό δίδαγμα ή μια πρόταση-λύση που ανακουφίζει τον αναγνώστη. Συχνά γίνεται επικριτική και αυστηρή αλλά παραμένει ανθρώπινη καταδεικνύοντας βαθιά ενσυναίσθηση στην ανθρώπινη φύση.

Το στοιχείο της αλληγορίας ή της πολυεπίπεδης λειτουργίας του στίχου της μας καταδεικνύει ότι η ποίησή της δεν είναι στατική αλλά ρέουσα και προτρέπει τον αναγνώστη σε μια προσπάθεια ανακάλυψης τι κρύβεται πίσω από κάθε σκέψη ή και ολόκληρο το ποίημα. Κάθε νέα ανάγνωση μάς οδηγεί σε μια νέα ερμηνευτική παρατήρηση στοιχείων. Μας δίνει την αίσθηση ότι διαβάζουμε για πρώτη φορά ένα ποίημά της αφού εντοπίζουμε κάτι διαφορετικό που δεν είχαμε αντιληφθεί κατά την προηγούμενη ανάγνωση.

Η ποίησή της αφήνει τον αναγνώστη να περιηγηθεί στον δικό του κόσμο δημιουργώντας στον ίδιο  μια αίσθηση ποιητικής και πνευματικής ελευθερίας  να κινείται ανάμεσα στο λεκτικό και νοηματικό επίπεδο του στίχου της. Δεν επιβάλει τη δική της οπτική προσέγγιση των πραγμάτων αλλά εποικοδομητικά δομεί μια διαλογική σχέση με όποιον έρχεται σε επαφή με την ποίηση της δίνοντάς του τη δυνατότητα να δει, να αναγνωρίσει τι είναι δικό του ή τι μπορεί να κάνει κτήμα του. Καλεί με μια ψυχαναλυτική, θα λέγαμε, διάθεση τον αναγνώστη να αναγνωρίσει ή να γνωρίσει τον εαυτό του και να απαντήσει στα δικά του εσωτερικά ερωτήματα.

Συμπερασματικά, τα ποιήματα της Ολυμπίας Κανιώτη είναι μεστά, με δομή και δυνατά στοιχεία στον στίχο της -τα οποία χρήζουν ιδιαίτερης ερμηνευτικής προσοχής- διατηρώντας το ενδιαφέρον του αναγνώστη αναλλοίωτο ως το τέλος.

ΕΙΔΩΛΟ ΕΑΥΤΟΥ

Κάθε φορά που κοιτώ στον καθρέφτη

βλέπω το είδωλό σου να μου χαμογελά.

Προσπαθώ να κοιτάξω μέσα του,

να νιώσω πως υπάρχω.

Πως μέσα από τα μάτια σου

βλέπω την ομορφιά του κόσμου.

Πως μέσα από την ανάσα σου,

κλέβω τη ζωή μου.

Μέσα στην αγκαλιά σου,

σφίγγω την ευτυχία μου

και μέσα από τα φιλιά σου

γλυκαίνω τις πίκρες μου.  

ΓΛΥΚΙΑ ΜΟΡΦΗ 

Από τα όμορφά σου λόγια αντλώ την ελπίδα.

Με το χαμόγελό σου γελώ στη ζωή.

Στα μάτια σου βλέπω όσα δεν είδα.

Στη γλυκιά όψη, την καλή σου ψυχή.

Το γαλάζιο του ουρανού

μου θυμίζει τη θάλασσά σου

κι η ευωδία των ρόδων το άρωμά σου.

Ο ήχος των κυμάτων μελωδία στ’ αυτιά μου.

Η σκέψη της θάλασσας ηρεμεί την καρδιά μου.

Στο φως του φεγγαριού, στοργή μιας αγκαλιάς,

ανάμνηση ζωής κάθε μας βραδιά!

Απόψε φυσάει τ’ αγέρι απαλό

και η μορφή σου κλέβει το μυαλό.

Μια καινούρια μέρα αρχίζει,

απέραντη χαρά με πλημμυρίζει

καθώς σε νιώθω τόσο κοντά μου,

να κυριαρχείς στην καρδιά μου. 

Γρηγόρης Σκιαδάς

Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου

Αγγλικής Γλώσσας

Περιφέρεια Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας