Καλησπέρα, κυρία Μωραΐτη. Είναι πραγματικά τιμή μου να σας έχουμε εδώ. Η ποιητική σας συλλογή «Λιοστρόφι» με εντυπωσίασε βαθιά, ιδιαίτερα με τον τρόπο που συνδέετε τη φύση με την ανθρώπινη ύπαρξη. Ανυπομονώ να μάθω περισσότερα για τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας πίσω από τα ποιήματα. Το «Λιοστρόφι» ξεκινά με απόσπασμα από τον Hermann Hesse. Τι σας οδήγησε να ξεκινήσετε την ποιητική σας συλλογή με το απόσπασμά του και τι συμβολίζει για εσάς;

Το απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο του Hermann Hesse: “Bäume: Betrachtungen und Gedichte” [Δέντρα: Σκέψεις και Ποιήματα] που εκδόθηκε το 1984. Ονομάζει τα δέντρα ιερά, είναι αυτά που μας μαθαίνουν τον αρχαίο νόμο της ζωής, γράφει. Πράγματι θεωρώ πως ένα δέντρο –πάντα φαινομενικά ακίνητο, αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενο– με τη μακροβιότητά του, τη δύναμή του να αντιμάχεται τις αντιξοότητες του καιρού, την προσαρμοστικότητά του στα διάφορα περιβάλλοντα και τη γενναιοδωρία του να προσφέρει καρπούς, δροσιά ξυλεία, καταφύγιο και πολλά άλλα, έχει πολλά να μας διδάξει.  

Η εικόνα ενός δέντρου και κυρίως ενός μοναχικού δέντρου μέσα σε μια πεδινή έκταση πάντα με μαγεύει. Έτσι τα 48 ποιήματα αυτής της συλλογής τα ταξινόμησα σε πέντε ενότητες, οι οποίες παρακολουθούν την ανάπτυξη ενός δέντρου από το χώμα και τις ρίζες του ως ψηλά τους κλώνους και τα άνθη του για να την παραλληλίσουν με την πορεία μας στη ζωή, γιατί κι εμείς ως άλλα δέντρα στο χώμα της πατρίδας μας ριζώνουμε, από τις ρίζες της οικογένειάς μας ρουφάμε αξίες που στεριώνουν τον κορμό της ύπαρξής μας, μάς επιτρέπουν να διαμορφώσουμε τη δική μας κοσμοθεωρία, να συνυπάρξουμε και τελικά να ανθίσουμε δημιουργώντας, αφήνοντας το μικρό μας αποτύπωμα.

Η δημιουργία της συλλογής «Λιοστρόφι» χαρακτηρίζεται από μια βαθιά σύνδεση με τη φύση και τον τόπο σας. Πώς επηρεάζουν αυτές οι σχέσεις το έργο σας;

Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε τόπο με πολύ φως, σε χωριό δίπλα στη λίμνη του Απόλλωνα, τη λίμνη Βοιβηίδα- Κάρλα. Βουνά, πεδιάδα κι αργότερα λίμνη, δέντρα, στάχυα, πελαργοί, αγριολούλουδα γέμιζαν τα παιδικά κι εφηβικά μου μάτια. Πώς, λοιπόν, η φύση κι ο τόπος μου να μη με επηρεάσουν; Έχει πολλά να μας διδάξει η φύση και όσα ζουν σε αυτή, αρκεί εμείς να καθαρίσουμε τη ματιά μας και την ακοή μας και να αφιερώσουμε λίγο χρόνο ν΄ ανασάνουμε στον ρυθμό της.

Ποιοι ποιητές αποτελούν πηγή έμπνευσης για τη γραφή σας και πότε και πώς μπήκε η ποίηση στη ζωή σας;

Έχουμε την ευτυχία η χώρα μας να έχει πολλούς και καταξιωμένους λογοτέχνες και δη ποιητές. Σολωμός,  Καβάφης, Ρίτσος,  Ελύτης, Σεφέρης, Βρεττάκος, Βάρναλης, Σαχτούρης, Πατρίκιος με εμπνέουν. Θαυμάζω τη γραφή και τη ματιά της Δημουλά, αγαπώ τη γραφή του Καζαντζάκη και μαγεύομαι από την απλότητα και καθαρότητα του δημοτικού τραγουδιού. Από μαθήτρια ακόμη επιχειρούσα να εκφραστώ με στίχους, περιστασιακά, όμως. Η ποίηση υπήρχε ως ανάγνωσμα, κυρίως από τα μεταφοιτητικά μου χρόνια και μετά. Ώσπου πριν από 15 περίπου χρόνια μια δύσκολη περίσταση που κλήθηκα από τη ζωή να διαχειριστώ με ώθησε να εκφράσω τα συναισθήματά μου στο χαρτί, να αποφορτιστώ γράφοντας και να αντέξω. Έτσι μάλλον ως αντίδωρο μού δόθηκε η χαρά να επιχειρώ να γράφω ποίηση. Όπως έχω ξαναπεί, δε θα αυτοπροσδιοριζόμουν ως ποιήτρια. Πρέπει να σεβόμαστε τις λέξεις και το βάρος τους.

Ο Νίκος Καζαντζάκης παίζει σημαντικό ρόλο στη συλλογή σας. Ποιο από τα έργα του ξεχωρίζετε και γιατί;

Πράγματι στις ενότητες της συλλογής προτάσσω φράσεις του Καζαντζάκη, ο οποίος δίνει μεγάλη σημασία στα χώματα, στις ρίζες και στους προγόνους στην προσπάθειά του να τα κατανοήσει, να τα σεβαστεί και να προχωρήσει ως άνθρωπος. Αυτές οι φράσεις ταιριάζουν απόλυτα με την ιδέα του δέντρου που διατρέχει τη συλλογή. Αγαπώ τα έργα του Καζαντζάκη και τον τρόπο γραφής του. Θα σταθώ στην «Αναφορά στον Γκρέκο», γιατί μου αρέσουν οι μυθιστορηματικές βιογραφίες (εδώ αυτοβιογραφία) και με συγκλονίζει η φράση στο τέλος «έκανα ό,τι μπόρεσα, παππού, περισσότερο, καθώς μου παράγγειλες, απ’ όσο μπόρεσα, να μη σε ντροπιάσω». Ξαναδιαβάζω ευχάριστα τον «Καπετάν Μιχάλη» και για την πλοκή και για τη γλώσσα του έργου και προβληματίζομαι κατά καιρούς διαβάζοντας την «Ασκητική» σχετικά με την ελευθερία και την ευθύνη του ανθρώπου. Ο Καζαντζάκης έχει πολλά να μας πει, και το κάνει σε μια γλώσσα ζωντανή και ρέουσα.

Στα ποιήματα «Όσο απλά, πολύτιμα!» και «Ανάταση» αγγίζετε θέματα όπως το άγχος. Γιατί πιστεύετε ότι δυσκολευόμαστε πλέον να ζήσουμε τη στιγμή και να απολαύσουμε τις ομορφιές της ζωής;

Γιατί τρέχουμε συνεχώς. Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας, του ανταγωνισμού, των ραγδαίων αλλαγών σε κοινωνικό, πολιτικό, υγειονομικό και οικονομικό επίπεδο. Αλλαγές που συχνά έχουν αρνητικό αντίκτυπο όχι μόνο στην ποιότητα ζωής μας αλλά και στον ψυχισμό μας. Γεμίζουμε τις ψυχές μας με άγχος, τον χρόνο μας με ποικίλες δραστηριότητες, αφήνοντας τον εαυτό μας να παρασυρθεί από το ρεύμα της εποχής. Έχουμε «προγραμματιστεί» από μικροί να τρέχουμε συνεχώς και ίσως κάποιες στιγμές «κενές» να μας κάνουν να αναρωτιόμαστε μήπως βαλτώσαμε. Μετατρέψαμε τις κοινωνικές μας επαφές σε like και φατσούλες. Χάσαμε την επαφή μας με τη φύση και προτιμούμε να θαυμάσουμε ένα ηλιοβασίλεμα από την οθόνη του κινητού, να το μετατρέψουμε σε pixels κι όχι ως εικόνα να «γράψει» μέσα μας.

Στο ποίημα «Καυχιέσαι, άνθρωπε, γιατί;» παρατηρείται ένας προβληματισμός για την ανθρώπινη συμπεριφορά. Ως εκπαιδευτικός, θεωρείτε ότι πρέπει να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη διδασκαλία της σημασίας της ισότητας και της ανθρωπιάς στα σχολεία;

Η ανθρωπιά και όσα αυτή «στεγάζει» –ισότητα, σεβασμός, δικαιοσύνη, ενσυναίσθηση και πολλά άλλα– πρέπει να είναι μέλημα όλων μας σε κάθε έκφανση της ζωής μας και, φυσικά, να γίνεται πράξη. Η ευθύνη γι’ αυτό βαραίνει φυσικά τους ενήλικες που οφείλουν είτε ως γονείς είτε ως εκπαιδευτικοί είτε γενικά ως προσωπικότητες να εμφυσήσουν αυτές τις αξίες στους νέους. «Το έθος ποιεί το ήθος» είπε ο Αριστοτέλης. Φυσικά, ως εκπαιδευτικός που ζει τη σχολική πραγματικότητα θα σας πω πως γίνεται μεγάλη προσπάθεια μέσα από κείμενα, από εκπαιδευτικές δράσεις, από συζητήσεις, από τους κανόνες του σχολείου κ.ά. για εμπέδωση και υιοθέτηση των αξιών αυτών.

Πάντα υπάρχει περιθώριο για μεγαλύτερη έμφαση, όμως, κατά τη γνώμη μου, η δυσκολία βρίσκεται στη μη σύγκλιση των αρχών και των προτύπων που δίνονται στους νέους από τους φορείς κοινωνικοποίησής του. Το σχολείο και όσα διδάσκει συχνά έρχονται σε αντίθεση με τα πρότυπα και τις συμπεριφορές που προβάλλει η κοινωνία. Έτσι, ο νέος καλείται να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του ενώ δέχεται πολλά και συχνά αντιφατικά ερεθίσματα.

«Η φαντασία φταίει» διακρίνεται από μια προσπάθεια να βρούμε το φως ακόμα και σε δύσκολες στιγμές. Έχετε κάποιο όνειρο που θα θέλατε να πραγματοποιήσετε, ακόμα και αν φαίνεται ακατόρθωτο;

Πράγματι στο ποίημα αυτό τονίζεται η ανάγκη φυγής από την πεζή πραγματικότητα και η αναζήτηση της χαράς, της ομορφιάς σε πράγματα απλά που μας περιβάλλουν και δεν τα χαιρόμαστε. Μας προτρέπει να δούμε την άλλη όψη του νομίσματος, τη φωτεινή που θα μας δώσει δύναμη να αντέξουμε τα δύσκολα. Γι’ αυτό και γράφω: «Άσε με να το ζήσω (το όνειρο), μη μ’ αποτρέπεις». Τα όνειρα είναι για να τα δημιουργούμε και να μας δίνουν κίνητρο να τα πραγματοποιήσουμε. Αν πριν είκοσι χρόνια μού έλεγε κανείς πως θα καταφέρναμε με τον σύζυγό μου Σωτήρη Γκανάτσιο να δημιουργήσουμε το Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας και να διατηρήσουμε τη λειτουργία του στηριζόμενοι σε εθελοντική εργασία, θα το θεωρούσα ακατόρθωτο.  Κι όμως, το καταφέραμε.

Αν έχω κάποιο όνειρο, έστω κι ακατόρθωτο; Θα σας απαντήσω με ένα μου ποίημα:

Βροχοποιός

Η οικογένεια κατέχει κεντρική θέση στην ελληνική κουλτούρα. Πώς ήταν για εσάς η εμπειρία της μετάβασης από την ασφάλεια της οικογένειας στην οποία μεγαλώσατε, στη διαδικασία δημιουργίας της δικής σας οικογένειας;

Απόλυτα φυσιολογική θα χαρακτήριζα αυτή τη μετάβαση. Έχω την τύχη να έχω μεγαλώσει σε μια οικογένεια που μου παρείχε ως παιδί και νέο άνθρωπο ασφάλεια, υποστήριξη και όρια με γνώμονα τη δική μου θετική εξέλιξη. Ο διάλογος ήταν η πρακτική μας για την επίλυση των δυσκολιών. Και διαφωνίες υπήρξαν κι εντάσεις, αλλά έμαθα με τη συζήτηση να τις ξεπερνώ. Αυτές τις πρακτικές του διαλόγου, του σεβασμού της προσωπικότητας του άλλου, της ειλικρίνειας που κληρονόμησα από τους δικούς μου γονείς  προσπαθώ και στη δική μου οικογένεια να εφαρμόσω. Αυτές τις ρίζες θέλω να προσφέρω στα παιδιά μου, «να γίνω εγώ η ρίζα», όπως γράφω στο ποίημα «Ευτυχώς».

Κάθε χρόνο η Ελλάδα πλήττεται από πυρκαγιές, πολλές από αυτές προκληθείσες από εμπρησμούς. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό; Πώς εξηγείτε την καταστροφή της φύσης από τους ίδιους τους ανθρώπους;

Όπως όλοι οι πολίτες αυτής της χώρας και εγώ πονώ βλέποντας τον δασικό πλούτο της να καίγεται και θυμώνω όταν οι ειδικοί αποφαίνονται ως αιτία των πυρκαγιών τον εμπρησμό. Αν εξαιρέσουμε τις περιπτώσεις πυρομανών από ψυχολογικά αίτια –περιπτώσεις που χρήζουν άμεσης βοήθειας και συνεχούς εποπτείας– δεν μπορώ να δικαιολογήσω την πράξη αυτή. Μπορώ, όπως όλοι μας, να δω διάφορα συμφέροντα να ενεργοποιούν φυτίλια, αλλά βαθύτερο αίτιο νομίζω πως είναι η αλαζονεία του ανθρώπου –γενικά και όχι μόνο του εμπρηστή– ο οποίος νομίζει ότι μπορεί να κυριαρχεί ανεξέλεγκτα στη φύση και δε βλέπει τον εαυτό του ως μέρος αυτής, ως κομμάτι της που υπάρχει αλληλοεξαρτώμενο από τα υπόλοιπά της. Έχει πάψει να βλέπει την πληρότητά του μέσα στη φύση και, δυστυχώς, πολλές φορές τη θεωρεί ως μέσο για να εκπληρώσει ιδιοτελείς, στενά ατομικούς σκοπούς. Ο ατομικισμός γιγαντωμένος στις μέρες μας αποκόβει τον άνθρωπο από τον συνάνθρωπο και από τη φύση, χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι οδηγείται τελικά σε ενέργειες επιβλαβείς και για τον ίδιο. Παιδεία είναι η λέξη -απάντηση στο θέμα αυτό.

Η λίμνη Κάρλα έχει βιώσει πρόσφατα μια οικολογική καταστροφή με τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη ζωή της τοπικής κοινωνίας. Ως άτομο που έχει εμπλακεί σε δράσεις για την προστασία και ανάδειξη της λίμνης, πώς αντιλαμβάνεστε την τρέχουσα κατάσταση; Τι πιστεύετε ότι θα έπρεπε να γίνει για την καλύτερη διαχείριση και αποφυγή τέτοιων καταστροφών στο μέλλον;

Η Λίμνη  Κάρλα, η αρχαία Βοιβηΐδα, ζει τη δική της «Οδύσσεια»  από την αποξήρανσή της το 1962 με επέμβαση της Πολιτείας ως σήμερα. Το ίδιο μαζί της βιώνουν και οι παρακάρλιοι κάτοικοι, που είδαν τη ζωή τους να ανατρέπεται ριζικά πολλές φορές, μια στον καιρό της αποξήρανσης (1962) όταν κλήθηκαν από ψαράδες να γίνουν αγρότες χωρίς ιδιόκτητους κλήρους όμως, άλλη μια στα χρόνια επαναπλημμυρισμού τμήματος της έκτασης της παλιάς λίμνης (στον Ν. Μαγνησίας μόνο - 2000) όταν από αγρότες έμειναν ανεπάγγελτοι και πολλές φορές στα ενδιάμεσα χρόνια που η πεδιάδα της Κάρλας πλημμύριζε από τα όμβρια ύδατα των γύρω ορεινών όγκων θάβοντας στα νερά σπόρους που δεν προλάβαιναν σοδειές να γίνουν. Κάνω αυτή τη σύντομη αναφορά στα περασμένα, γιατί τη σημερινή κατάσταση στη λίμνη Κάρλα θα την κατανοήσουμε πληρέστερα εντάσσοντάς τη στην ιστορικότητά της. Δυστυχώς πρόσφατα ζήσαμε ανείπωτη καταστροφή με τις πλημμύρες. Δεν ξεχείλισε ο ταμιευτήρας της Κάρλας, όπως ίσως νομίζουν κάποιοι, αλλά ο Πηνειός ποταμός και τα νερά του –για να αποφευχθεί ο πλημμυρισμός της πόλης της Λάρισας– οδηγήθηκαν και  κατέκλυσαν τα εκτός του ταμιευτήρα πεδινά εδάφη, όπου υπήρχαν καλλιεργήσιμα χωράφια, χωριά, ακόμα και εγκαταστάσεις στρατιωτικές. Στην προσπάθεια να  αποστραγγιστούν τα νερά, αυτά διοχετεύτηκαν στον Παγασητικό Κόλπο μέσω της ίδιας σήραγγας που αποξήραναν και την παλιά, φυσική λίμνη με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί και το ευαίσθητο οικοσύστημα του κλειστού αυτού κόλπου. Αποκορύφωση της οικολογικής αυτής τραγωδίας είναι τα εκατομμύρια νεκρά ψάρια που γέμισαν τις ακτές του Βόλου. Ήταν τα ψάρια που αναπτύχθηκαν στα πλημμυρισμένα νερά, γεννήθηκαν, άρχισαν να μεγαλώνουν αλλά μαζί με τα νερά τραβήχτηκαν στα αλμυρά νερά του Παγασητικού, θανατώθηκαν και μόλυναν αφήνοντας πίσω τους συνέπειες που ίσως ακόμα να μην τις έχουμε αντιμετωπίσει στο σύνολό τους. Οι κάτοικοι των παρακάρλιων χωριών είδαν τα χωριά τους να απειλούνται, τα χωράφια τους να πλημμυρίζουν, τα μηχανήματά τους να καταστρέφονται, τα εδάφη  μετά την αποστράγγιση των νερών να είναι ακατάλληλα για καλλιέργεια. Οι κάτοικοι του Βόλου είδαν τη θάλασσά τους να μολύνεται, υπέφεραν από δυσοσμία.

Γνωρίζοντας όλα τα περασμένα και βιώνοντας αυτά τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα, δεν μπορώ να μην τα θεωρήσω ως έναν ακόμα κόμπο –πολύ σκληρό και δύσκολο στη λύση του σίγουρα– στο κομπολόγι των βασάνων της λίμνης Κάρλας και των κατοίκων της. Από τη λίμνη αφαιρέσαμε τον τόπο της και ήρθε να τον διεκδικήσει ξανά. Με την πρόσφατη πλημμύρα έφτασε στα παλιά της όρια. Εμείς οι άνθρωποι –ως κράτος, γιατί πολιτική ήταν η απόφαση– κάναμε παρέμβαση στη φύση κι αποξηράναμε μια μεγάλη φυσική λίμνη. Δε σταθήκαμε, όμως, άξιοι να διαχειριστούμε –ως κράτος, ανεξάρτητα ποια κυβέρνηση ήταν κάθε φορά– τη λεκάνη της λίμνης που αποξηράναμε. Πιστεύω πως το θέμα των υδάτων της Θεσσαλίας απαιτεί συνολική αντιμετώπιση, μια και η φύση είναι ενιαία κι ως τέτοια λειτουργεί. Δεν μπορεί να διακόψει τους ρυθμούς της στα σύνορα των νομών ή στα όρια των αρμοδιοτήτων των υπηρετούντων την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την κεντρική πολιτική σκηνή. Η φύση πολλές φορές «έχει φωνάξει» ότι δεν μπορεί να περιμένει τις αγκυλώσεις της γραφειοκρατίας ,ούτε να οπισθοχωρήσει στον κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων. Επίσης, κατά τη γνώμη μου χρειάζεται να συγκροτηθεί μια επιτροπή επιστημόνων (η χώρα μας έχει καλό επιστημονικό δυναμικό) που θα μελετήσουν και θα αποφανθούν για την καλύτερη θωράκιση της περιοχής. Δεν πρέπει να σταθούμε, όμως, μόνο στις μελέτες, αλλά να προχωρήσουμε σε έργα, και μάλιστα σε έργα που θα εφαρμόσουν τη γνώση των επιστημόνων κι όχι να τη δεχτούν κατ’ επιλογή. Και το 1962 οι ειδικοί αποφάνθηκαν μερική, όχι ολική αποστράγγιση της λίμνης, αλλά οι πολιτικοί την αποξήραναν πλήρως. Ακόμη, θα πρέπει να υπάρχει ένας φορέας που θα παρατηρεί τη λειτουργία της Κάρλας και ίσως εκτός από γνωμοδοτικό χαρακτήρα να έχει μέρος και στη λήψη αποφάσεων για αυτή. Δυστυχώς, κατά τη γνώμη μου, οι Φορείς Διαχείρισης των διαφόρων οικοσυστημάτων, ανάμεσά τους κι αυτός της Κάρλας, καταργήθηκαν και συγκεντρώθηκαν οι αρμοδιότητές τους στον Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ. που λειτουργεί σε κεντρικό επίπεδο και οι λίγοι υπάλληλοί του καλούνται να διαχειριστούν θέματα πολλών περιοχών. Το ίδιο θα πρέπει να υπάρξει κι ένας ανάλογος φορέας για τον Παγασητικό κόλπο που έχει δεχτεί μεγάλο πλήγμα.

Καταληκτικά, νομίζω πως πρέπει να μαθαίνουμε από τα λάθη του παρελθόντος, να σεβόμαστε τη φύση και να δρούμε άμεσα , συντονισμένα και με βάση την υπεύθυνη γνώμη των ειδικών.

Τα μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα που έχετε εκπονήσει για το Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας απευθύνονται σε παιδιά. Πώς προσεγγίζετε τη διαδικασία της εκπαίδευσης μέσα από την τέχνη για τις νεότερες γενιές;

Το Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας στα Κανάλια Μαγνησίας, έχει ως σκοπό την προβολή του ιδιαίτερου κάρλιου πολιτισμού και την ευαισθητοποίηση των επισκεπτών σχετικά με το περιβάλλον της πολύπαθης λίμνης Κάρλας. Δέχεται μεγάλο αριθμό μαθητών και γι' αυτό περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του μουσειοπαιδαγωγικά και εκπαιδευτικά προγράμματα. Προσπαθούμε οι μικροί μας επισκέπτες να βιώσουν μια ευχάριστη μουσειακή εμπειρία, να μάθουν παίζοντας και δημιουργώντας. Η τέχνη της δραματοποίησης, της ζωγραφικής, της δημιουργικής γραφής, της αφήγησης, τα επιτραπέζια παιχνίδια κάνουν το παιδί πρωταγωνιστή, δημιουργό, ενεργούμενο υποκείμενο και τελικά κοινωνό των μηνυμάτων σεβασμού στην πολιτιστική κληρονομιά και στο φυσικό περιβάλλον. Συνάμα τα παιδιά διασκεδάζουν γιατί το παιχνίδι είναι συνυφασμένο με αυτά. Παράλληλα στο Μουσείο έρχονται σε επαφή με το πλούσιο φωτογραφικό αρχείο μας και με έργα λαϊκών αυτοδίδακτων δημιουργών και γνωρίζουν τους καλλιτέχνες και το έργο τους και την προσφορά τους στον αγώνα διάσωσης του πολιτιστικού μας. Μαθαίνουν έτσι πως η τέχνη, το περιβάλλον, η οικονομία και η κοινωνία είναι αλληλένδετες έννοιες.

Η συμμετοχή σας σε πολλούς πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς οργανισμούς δείχνει ένα βαθύ ενδιαφέρον για τη διάσωση και διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Πώς βλέπετε τον ρόλο της τέχνης και της λογοτεχνίας στην κοινωνία σήμερα;

Η πολιτιστική μας κληρονομιά είναι οι ρίζες μας που στηρίζουν το δέντρο του πολιτισμού μας, για να επανέλθω και στην ιδέα της ποιητικής συλλογής. Αυτή την κληρονομιά πρέπει να τη γνωρίσουμε και με τα θετικά της στοιχεία να διαμορφώσουμε το δικό μας παρόν, να υψώσουμε τον δικό μας κορμό (είτε ως άτομα, είτε ως σύνολο). Στη γνωριμία μαζί της και στο μπόλιασμά της με σύγχρονα στοιχεία βοηθά η τέχνη και δη η λογοτεχνία. Η τέχνη γενικά και η λογοτεχνία ειδικότερα είναι αναγκαίες σε κάθε εποχή. Σήμερα, βέβαια, ζούμε στην εποχή της ύλης, των αριθμών, του συρμού, των πολέμων, της απληστίας, της έκπτωσης αξιών, της ανέχειας, των ακραίων κοινωνικών διακρίσεων και της κατήφειας. Ο πίνακας είναι μελανός. Σ΄ ένα τέτοιο πλαίσιο, το να ασχολείται κανείς με την τέχνη και την ποίηση είναι τουλάχιστον εκτός εποχής.

Ο Εγγονόπουλος έγραψε: “Προπαντός στα χρόνια τα δικά μας, τα σακάτικα, είθισται να δολοφονούν τους ποιητές”. Και τα δικά μας χρόνια θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σακάτικα και χαλεποί καιροί. Ακριβώς επειδή οι καιροί είναι χαλεποί, η Ποίηση είναι απαραίτητη ως αντίδοτο. Αν από τη μια μεριά μιας ζυγαριάς βαραίνουν οι δυσκολίες του καιρού μας, από την άλλη, για να υπάρξει ισορροπία, πρέπει να τοποθετήσουμε τα υλικά της ποίησης που κάνουν τη ζωή μας φωτεινή και βιώσιμη: την αγάπη, τον έρωτα, την ομορφιά της φύσης, της γυναίκας, την ιδέα της πατρίδας, την ανθρωπιά μας. Η ποίηση χρειάζεται για να δείξει τη χαρά στον άλλο δρόμο, τον ουρανό που ζητά στο έργο του ο Σαχτούρης, γίνεται το “Δώρο ασημένιο ποίημα” του Ελύτη, γιατί η ποίηση φτιάχνει το δικό της αλφάβητο και διαβάζει τον κόσμο με αληθινή ματιά. Κι επειδή πάντα υπάρχουν δυσκολίες, οι ποιητές υπάρχουν από την εποχή του Ομήρου κι έχουν πολλή δουλειά. Στένεψα την απάντησή μου στην ποίηση, αλλά τα παραπάνω αφορούν τη λογοτεχνία και την τέχνη γενικά.

Έχετε μελλοντικά σχέδια για νέες λογοτεχνικές δημιουργίες ή άλλες πολιτιστικές πρωτοβουλίες που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;

Σκέψεις, σχέδια, μισοτελειωμένα κείμενα, έργα αυτόνομα που ζητούν σε δομηθούν σε ένα ενιαίο σύνολο υπάρχουν. Αφήνω, όμως, τα πράγματα να ωριμάσουν, γιατί όλα έχουν τον χρόνο τους, πιστεύω. Κι ο δικός μου χρόνος μοιρασμένος σε επαγγελματικές, οικογενειακές υποχρεώσεις από τη μια και στο Μουσείο Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας από την άλλη στενεύει αρκετά και ζητά χαραμάδες για δημιουργία. Όσο για πολιτιστικές πρωτοβουλίες αυτές εντάσσονται στο πλαίσιο δράσεων του Μουσείου με ξεναγήσεις , εκδηλώσεις και καινούργια προγράμματα.

Σας ευχαριστώ θερμά για την τιμή που μου κάνατε με αυτή τη  συνέντευξη.

Σας ευχαριστούμε κι εμείς πολύ, κυρία Μωραΐτη, για τον χρόνο σας και την όμορφη συζήτηση και φυσικά για τις πληροφορίες που μοιραστήκατε μαζί μας όσον αφορά την οικολογική καταστροφή που αντιμετωπίζει ο Βόλος. Ανυπομονούμε για τα μελλοντικά σας σχέδια!

Σοφία Καραγιαννίδου 

Πτυχιούχος Δημοσιογραφίας, Πολυμέσων και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας  

Πανεπιστημίου Newcastle (U.K.)