Η μετάφραση του κορυφαίου έργου του Βασίλι Γκρόσμαν για πρώτη φορά στα ελληνικά από τον Γιώργο Μπλάνα απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης 2014.

Το εν λόγω βιβλίο είναι ένα από τα αριστουργήματα του 20ού αιώνα που έλειπε από τις ελληνικές βιβλιοθήκες. Περιγράφει αντιστικτικά τις μάχες στο ρωσικό μέτωπο και τη ζωή στα ναζιστικά στρατόπεδα, τη νίκη της ΕΣΣΔ αλλά και την εγκαθίδρυση του ολοκληρωτισμού. Εκτενείς πολιτικοκοινωνικές αναλύσεις, φιλοσοφικοί και υπαρξιακοί στοχασμοί παρατίθενται σε μια δράση που αναδεικνύει την τύφλωση, την παθητικότητα, τη χειραγώγηση αλλά και την ευθύνη του ανθρώπου σε σχέση με το πεπρωμένο του.

Οι μεταφραστικές δυσκολίες του κειμένου, που εκδόθηκε αρχικά στη Δύση και πολύ αργότερα στη Ρωσία, είναι πολλές και σημαντικές. Ο Γκρόσμαν ευτύχησε στα χέρια του ποιητή, δοκιμιογράφου και μεταφραστή Γιώργου Μπλάνα που απέδωσε, πέραν όλων των άλλων, και τον ρυθμό του κειμένου στο οποίο η ποιητικότητα εναλλάσσεται με έναν λιτό, δημοσιογραφικό λόγο. Επίσης επέδειξε γνώση των γενικότερων ιστορικών συμφραζομένων και της ρωσικής πραγματικότητας και του ναζιστικού λόγου.

«Ένα από τα σημαντικότερα
μυθιστορήματα τού 20ού αιώνα»
The Times Literary Supplement

Από τα Γερμανικά Στρατόπεδα Εξόντωσης στα Σοβιετικά Στρατόπεδα Εργασίας και από τα φλεγόμενα ερείπια του Στάλινγκραντ στα ανακριτικά γραφεία της μεταπολεμικής Μόσχας, τα μέλη και οι φίλοι της οικογένειας Σαπόσνικοβ προσπαθούν να ξεφύγουν από τα νύχια του πιο απάνθρωπου πολέμου που γνώρισε η ανθρωπότητα. Πολεμούν, ερωτεύονται, ελπίζουν, απογοητεύονται, καταρρέουν, αρπάζονται από τα πιστεύω τους και συνεχίζουν, ενώ γύρω τους όλο και στενεύει ο κλοιός του ολοκληρωτισμού.
Η συγκλονιστική εποποιία Ζωή και Πεπρωμένο κατασχέθηκε το 1961 από την KGB, αφού, σύμφωνα με τον ηγέτη της «αποσταλινοποίησης» Νικήτα Χρουτσόφ, δεν ήταν παρά άλλη μια πυρηνική κεφαλή στραμμένη κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Η ελεύθερη έκδοσή του, το 1990, αποκάλυψε ένα αριστούργημα που μόνο με το Πόλεμος και Ειρήνη του Τολστόι θα μπορούσε να συγκριθεί σε ρεαλισμό και τρυφερότητα, πίστη και ανθρωπιά.

«Ένα πανόραμα της ρωσικής κοινωνίας στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και γι’ αυτό ένα από τα θεμελιώδη βιβλία τού 20ού αιώνα».
The New York Review of Books

«Ένα σπουδαίο βιβλίο, ένα αριστούργημα, ένα βιβλίο που μόνο ένας Ρώσος θα μπορούσε να γράψει».
The Wall Street Journal

«Όπως συνηθίζεται στα κλασικά ρωσικά μυθιστορήματα, δεκάδες χαρακτήρες -συμπεριλαμβανομένων του Χίτλερ και του Στάλιν- περιπλανούνται στις σελίδες του. Εδώ δεν υπάρχουν "καλοί" και "κακοί" ούτε μελοδραματικές σκηνές. Κάθε λέξη είναι ειλικρινής, διαυγής, σίγουρη γι’ αυτό που λέει».
National Review

«Τεράστιο βάθος συναισθημάτων και μυθοπλαστικό μεγαλείο».
London Review of Books

«Είναι θέμα χρόνου να αναγνωριστεί ο Γκρόσμαν ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς τού 20ού αιώνα. Το Ζωή και Πεπρωμένο είναι ένα βιβλίο που επιβάλλεται να συζητηθεί».
The Guardian

«Διαβάστε το και θα νοιώσετε ευγνώμονες που ο 20ός αιώνας γέννησε έναν τόσο βαθυστόχαστο κήρυκα του ανθρωπισμού. Οι δοκιμασίες και οι εξομολογήσεις των ηρώων του μας δίνουν μερικές από τις πιο συγκλονιστικές καταβάσεις στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής, που μπορεί κανείς να βρει στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ένα μυθιστόρημα που δεν γνωρίζει χρονικά όρια».
The Washington Post World Book

«Ένα μυθιστόρημα για τον πόλεμο, ένα οικογενειακό έπος, ένα πολιτικό μυθιστόρημα, ένα ερωτικό μυθιστόρημα... Όλα αυτά κι ακόμα περισσότερα».
Le Journal du Dimanche