Την Τετάρτη 30-11-2011 πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Δημοτικής Πινακοθήκης του Δήμου Λαμίας  «Αλέκος Κοντόπουλος»  ειδική τιμητική εκδήλωση για την ποιήτρια, πεζογράφο, δοκιμιογράφο και ζωγράφο

Παναγιώτα Χριστοπούλου-Ζαλώνη

Με τίτλο

«Η δημιουργός με την πέννα και τον χρωστήρα»

Διοργανωτές:

Ο Δήμος Λαμιέων, Ο Φιλανθρωπικός Σύλλογος «Συν στον Άνθρωπο» και ο
Φιλοζωικός Σύλλογος Φθιώτιδας

Ομιλητές:

Αγγελική Μπαρτσιώκα, Πρόεδρος του Φιλοζωικού Συλλόγου Φθιώτιδας,
Έφη Παπαευθυμίου, Ιστορικός τέχνης, έφορος της Δημοτικής Πινακοθήκης Λαμίας,
Νίκος  Μπατσικανής λογοτέχνης, επίτιμος Αντιπρόεδρος του «’Ξάστερον» μέλος της Ε.Ε.Λ.

Απαγγελία ποιημάτων Ντίνος Μιχελής ζωγράφος, ποιητής, μέλος της Ε.Ε.Λ.

Μουσική επένδυση Κώστας Νέλλας-Σολίστ κιθάρας, ποιητής

Επιμέλεια εκδήλωσης Νίκη Βλάχου ζωγράφος, ποιήτρια

Στα πλαίσια της εκδήλωσης εκφωνήθηκαν οι παρακάτω ομιλίες:

ΟΜΙΛΙΑ της κυρίας Αγγέλας Μπαρτσιώκα παρουσίασης της προσωπικότητας του εικαστικού και λογοτεχνικού έργου της Παναγιώτας Χριστοπούλου-Ζαλώνη στους πνευματικούς ανθρώπους της Λαμίας την 30-11-2011

Σας καλωσορίζουμε στη σημερινή μας εκδήλωση. Καλωσορίζουμε επίσης τους προσκε-κλημένους μας κ. Μπατσικανή και κ. Μιχελή.
Έχουμε τη χαρά και την τιμή να παρουσιάσουμε σήμερα την ποιήτρια, πεζογράφο, δο-κιμιογράφο και ζωγράφο κ. Παναγιώτα  Χριστοπούλου-Ζαλώνη.
Η εκδήλωση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του πεζογράφου Στάθη Γρίβα, για τον οποίο θα αναφερθεί αναλυτικότερα ο κ. Μπατσικανής,
Λίγα λόγια για τη ζωή της:
Γεννήθηκε στα χρόνια της κατοχής  στον Άγιο Γεώργιο Ιστιαίας από μητέρα πρόσφυγα και πατέρα πολεμιστή του 1940.
Οι συνθήκες άσχημες, η ζωή γεμάτη φτώχια και ανέχεια. Ωστόσο η θέληση για μόρφωση και δημιουργία χαρακτήρισε όλη την οικογένεια. Με μεγάλες στερήσεις τελείωσε το Γυμνάσιο και ήλθε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πειραιά..
Στην αρχή έμεινε σε κάποια θεία της . η οποία όμως εκείνο που επιθυμούσε ήταν να αποκτήσει  οικιακή  βοηθό  και όχι φιλοξενούμενη. Η ταπείνωση και η στενοχώρια της έδωσαν την έμπνευση να γράψει τα πρώτα της ποιήματα... Στη συνέχεια όλη η οικογέ-νεια εγκαταστάθηκε  στην Αθήνα και όλα τα μέλη της έπρεπε να δουλέψουν για να επιβιώσουν. Η ίδια συγχρόνως με το πανεπιστήμιο εργάστηκε σαν μοδίστρα και κεντήστρα και κατά τα Σαββατοκύριακα έπλενε πιάτα σε ταβέρνα μαζί με τη μητέρα της.
Στο πανεπιστήμιο την πρώτη μέρα που κάθισε στα έδρανα γνώρισε  το σύζυγό της, τον κ. Αντώνη,  με τον οποίο είναι μαζί 46 χρόνια. Έχουν δύο κόρες εκ των οποίων η μία ζει στην Αμερική. Έχει ταξιδέψει σε πολλά μέρη του κόσμου λόγω της εργασίας του συζύγου της που ήταν Διευθυντής Διεθνών Δραστηριοτήτων της Γενικής Τράπεζας, ταξίδια που τη γέμισαν εμπειρίες.
Το καλλιτεχνικό της πνεύμα εκδηλώθηκε από νωρίς και σε διάφορους τομείς. Πρώτο δείγμα η ενασχόληση με τον αργαλειό της γιαγιάς της  από τον οποίο έβγαλε αριστουργήματα. Η ποίηση που της έδωσε διέξοδο στις άσχημες στιγμές  της πρώτης παραμονής της  στην Αθήνα, έγινε το καταφύγιό της σε κάθε δύσκολη  στιγμή της μετέπειτα ζωής της. Όπως όταν οι κόρες έφυγαν από το σπίτι για να φτιάξουν τη δική τους ζωή και το σπίτι άδειασε. Όπως όταν η μία διάλεξε να ζήσει στην Αμερική, τόσο μακριά από την πατρίδα...
Το 2000 εξέδωσε τα πρώτα της ποιήματα και από τότε έχει εκδώσει 61 βιβλία. Αποφάσισε συγχρόνως να πάρει και κάποια μαθήματα ζωγραφικής. Δασκάλα της η κ Ψαρώνη της Σχολής Καλλών Τεχνών. Επίσης διδάχθηκε Αγιογραφία φορητής εικόνας από τη διάσημη αγιογράφο Κατερίνα Δημητρίου. Έλαβε μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής και αγιογραφίας Δήμων, Ομίλων και της UNESCO.
Η ίδια δίδαξε ζωγραφική και αγιογραφία στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ιλίου για 4 χρόνια. Για το εικαστικό της έργο θα αναφερθεί εκτενέστερα η κ .Έφη  Παπαευθυμίου.
Προσωπικό της έργο είναι το λογοτεχνικό περιοδικό ΚΕΛΑΙΝΩ, το οποίο κλείνει 10 χρό-νια κυκλοφορίας. Επίσης ασχολείται με τη διοργάνωση συνεδρίων και εκδηλώσεων πολιτισμού.
Η δραστηριότητα μελών του Συλλόγου μας με τις τέχνες και τα γράμματα ήταν αυτή που μας έφερε σε επικοινωνία μαζί της. Ιδιαιτέρως όταν μάθαμε πόσο φιλόζωη είναι την προσκαλέσαμε σε εκδήλωσή μας με τίτλο «Ζωοφιλία και ποίηση» όπου παρουσίασε φιλόζωους ποιητές.. Η ευαισθησία και ο σεβασμός σε όλες τις μορφές ζωής αποτυπώνεται τόσο στο ποιητικό όσο και στο ζωγραφικό της έργο.
Της ευχόμαστε ολόψυχα πρώτα απ όλα  υγεία και βέβαια δημιουργική συνέχεια στο έργο της.

Αγγέλα Μπαρτσιώκα
Πρόεδρος του Φιλοζωικού Συλλόγου Φθ/δας

ΟΜΙΛΙΑ της κυρίας Έφης Παπαευθυμίου, (κριτικός εικαστικών) για το καλλι-τεχνικό έργο της Παναγιώτας Χριστοπούλου-Ζαλώνη κατά την έκθεση του στην Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας την 30-11-2011

Κυρίες και κύριοι Καλησπέρα σας,
Την κυρία  Παναγιώτα Ζαλώνη, ποιήτρια, διηγηματογράφο, εκδότρια και ζωγράφο με την έντονη και πολυσχιδή   δράση εντός και εκτός Ελλάδας, με τις πολλές τιμητικές διακρίσεις και βραβεύσεις από έγκυρους διεθνείς οργανισμούς, τη γνώρισα, την ίδια και το έργο της, με αφορμή την αποψινή διοργάνωση.
Η πρώτη μου επαφή με το πνεύμα και το λογοτεχνικό της χάρισμα, έγινε μέσα από ένα βιογραφικό σημείωμα, γραμμένο από την ίδια, που για  τις ανάγκες της παρουσίασης, είχα ζητήσει από την κυρία Βλάχου. Το βιογραφικό σημείωμα που ήρθε στα χέρια μου δεν ήταν η τυπική ξερή αναφορά που όλοι γνωρίζουμε, αλλά  ένα πραγματικό, μικρό λογοτέχνημα.
Η εκφραστικότητα, το χιούμορ, η φρεσκάδα, η ειλικρινής κατάθεση των εμπειριών της ζωής της με έκαναν να καταλάβω αμέσως πως η κυρία Παναγιώτα Ζαλώνη, διαθέτει ιδιαίτερο λογοτεχνικό τάλαντο και μια ιδιαίτερη στάση ζωής, γιατί  πρέπει να ’χει κανείς πολλή αγάπη για τη ζωή και τον άνθρωπο, για να γράφει ένα τέτοιο  σημείωμα, για να θέλει να μοιραστεί τις αλήθειες της ζωής του με τέτοιο τρόπο!

Το γράψιμό της πέρα από τα συναισθήματα που γεννούσε, ζωγράφιζε εικόνες.
Ήταν φανερό πως η πένα της μπορούσε να λειτουργεί και  ως  χρωστήρας την ίδια στιγμή. Για του λόγου το αληθές, να σας δώσω μόνο ένα παράδειγμα. Ακούστε πώς περιγράφει το πρώτο της παλτό: «Το πρώτο μου παλτό που μου αγόρασαν το ύφασμα και το ‘ραψε η μάνα μου ήταν στα δεκαεπτά μου. Ως τότε την έβγαζα με την χλαίνη του πατέρα, πολεμιστή του 1940, βαμμένη σε κόκκινο σκούρο με πέντε δράμια μπογιά, απ’ τον «Βαφέα» στο Ξηροχώρι, σε καλοραμμένο παλτουδάκι, από την μοδίστρα μαμά με μισό μέτρο στρίφωμα».
Αισθάνομαι σα να το είδα αυτό το παλτό, έχω την εικόνα του.

Χτες που έφερε τα ζωγραφικά της έργα που κοσμούν τον προθάλαμο της κύριας αίθου-σας, μπόρεσα να δω τις κατά κυριολεξία δημιουργίες του χρωστήρα της, οι οποίες είναι πραγματικά εντυπωσιακές.  Η κ. Ζαλώνη δεν είναι κατ’ επάγγελμα ζωγράφος. Η ανάγκη της για ζωγραφική προέκυψε αρχικά όταν ήθελε ένα εξώφυλλο για τις ποιητικές της συλλογές, ή όταν εικονογραφούσε παιδικά παραμύθια. Η ζωγραφική δηλαδή, συνεπικουρούσε και ολοκλήρωνε εκφραστικά τη συγγραφή.
Για παράδειγμα,  η προσωπογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου που φιλοτέχνησε έγινε εξώφυλλο, στην ποιητική συλλογή «Στης παπαρούνας το άγγιγμα», αλλά και τα περισσότερα εξώφυλλα των βιβλίων της κοσμούνται από τις ζωγραφιές της.
Τα θέματά της είναι αυτά με τα οποία κάθε μαθητευόμενος ζωγράφος καταπιάνεται. Νεκρές φύσεις, ρόδια, άνθη και φρούτα, κάποια θαλασσινά θέματα, άλογα, όλα επιμε-λημένα σχεδιαστικά και χρωματικά αποκαλύπτουν, καλαισθησία και  επιδεξιότητα.
Εκεί όμως που πραγματικά η εσωτερικότητα και ο ψυχισμός  της ζωγράφου, φτάνουν στο απόγειο της εκφραστικής της δεινότητας, είναι οι αγιογραφίες της, που εδώ αντιπροσωπεύονται από πέντε εικόνες: ο Αγ. Νικόλαος, ο Αγ. Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο Χριστός Παντοκράτορας, η Παναγία Βρεφοκρατούσα και ο Αγ. Γεώργιος.  Εικόνες που α-ποπνέουν ευλαβικότητα, καμωμένες σε ώριμο βυζαντινό στυλ, με τις μορφές μετωπικές σε χρυσό βάθος.  Άλλωστε, το περιβάλλον της Βόρειας Εύβοιας, όπου γεννήθηκε και με-γάλωσε χαρακτηρίζεται από έντονη πνευματικότητα, την οποία πιθανότατα της ενέπνευσε.
Πολλοί άγιοι και μάλιστα νεώτεροι άγιοι  έζησαν εκεί, όπως ο Όσιος Δαβίδ, ο Αγ. Ιωάννης ο Ρώσσος, ο όσιος Γρηγόριος ο Μυροβλήτης και υπάρχουν πολλά προσκυνήματα και μονές, όπως  η Παναγία η Λιμνιά και άλλα.
Παράλληλα λοιπόν με τη μεγάλη τέχνη πορεύεται η τέχνη των απλών ανθρώπων, ως δημιουργική έκφραση των βαθύτερων αναζητήσεων του ανθρώπου και πάνω και από τις δύο,  βρίσκεται η τέχνη της ζωής. Γιατί κάθε άνθρωπος είναι καλλιτέχνης της ίδιας της ζωής του και  η κ. Ζαλώνη, φαίνεται να κατέχει σε βάθος την τέχνη του να ζει κανείς δημιουργικά και ολοκληρωμένα.
Για το λόγο αυτό ενσαρκώνει ένα πρότυπο ζωής, ιδιαίτερα πολύτιμο στις μέρες μας, που το είναι μας έχει εξισωθεί με το έχειν μας, οπότε τώρα που τα χρήματα και τα υλικά αγαθά μειώνονται ραγδαία αισθανόμαστε να συρρικνώνεται η ίδια μας η ύπαρξη.
Η πνευματικότητα του ανθρώπου, η δημιουργικότητα  και ο πολιτισμός είναι η μεγάλη παρηγοριά και η μεγάλη αλήθεια, ο θησαυρός που ούτε ο κλέφτης μπορεί να τον κλέψει, ούτε το σαράκι να τον διαβρώσει και η κ. Ζαλώνη γίνεται με τη ζωή και το έργο της μάρτυρας αυτής της αλήθειας.

Έφη Παπαευθυμίου
Έφορος Δημοτικής Πινακοθήκης Λαμίας