Γράφει η Ιωάννα Κύρου, εκπαιδευτικός της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης.   

Κατ’ αρχάς, παίρνοντας το βιβλίο στα χέρια μου με εντυπωσίασε ο τίτλος: «Πλεκτάνη εξ αίματος». Άνθρωποι που τους ενώνει το ίδιο αίμα μπορούν να πλέξουν γύρω από ένα δικό τους άτομο έναν δηλητηριώδη ιστό και να το βλάψουν; Και ειδικά στην Ελλάδα που ο δεσμός της οικογένειας είναι πολύ ισχυρός αν όχι ο ισχυρότερος; 

Η ιστορία μας ξεκινά μέσα σε ένα ιατρείο όπου δυο δεκαοχτάχρονα παιδιά έχουν πάει για μία έκτρωση, ένα έγκλημα για κάποιους από μας σε μια ύπαρξη που μόλις έχει δημιουργηθεί και που το μέγεθος της δεν ξεπερνά ένα ρεβίθι . Σίγουρα έχουν πολύ σημαντικούς λόγους για να το κάνουν αυτό. Τους αθωώνουν άραγε οι λόγοι αυτοί από αυτή την πράξη;

Ο συγγραφέας εξελίσσει την ιστορία με τρόπο απλό στην περιγραφή και συνάμα πλούσιο στην καταγραφή των συναισθημάτων των ηρώων του. Άξιο προσοχής για μένα είναι και το πώς η αντρική πένα του Αλέξανδρου περιγράφει πολύ καθαρά τα έντονα συναισθήματα μιας γυναίκας, της Μελίνας, η οποία ταλαντεύεται ανάμεσα στους δυο δρόμους που ανοίγονται μπροστά της και γνωρίζει πως όποια απόφαση και να πάρει η ζωή της δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια. Στην κρίσιμη αυτή στιγμή της ζωής της ένα τυχαίο άτομο παίζει το ρόλο του. Ο Θεός, η μοίρα, για κάποιους άλλους, στέλνουν ανθρώπους που με τις πράξεις τους επηρεάζουν σημαντικά τις αποφάσεις μας. Να σημειώσω πως σε αυτό το σημείο ο συγγραφέας αναφέρει το πόρισμα μιας έρευνας ενός αμερικανού γιατρού που για μένα ήταν σοκαριστικό… 

Μέσα από τα γραφόμενα προκύπτει ένα μήνυμα: Πρέπει άραγε να σεβόμαστε κάθε ανθρωπινή ύπαρξη, ακόμα και αγέννητη; Με τον τρόπο του ο συγγραφέας μας κάνει να πάμε την σκέψη μας ακόμα πιο πέρα από την ιστορία του, καθώς η πένα του μας γεννά σκέψεις και ερωτήματα. Τι μπορεί να κατορθώσει αυτό το “ρεβιθάκι” στην πορεία της ζωής του; Πώς θα ήταν ο κόσμος αν δεν είχε γεννηθεί κάποιος από μας; Ο καθένας μας λοιπόν είναι ένας κρίκος αλυσίδας που πάνω σε αυτήν κρέμονται άλλοι κρίκοι και από αυτούς άλλοι. Αν ένας κρίκος λείψει, παύουν να υπάρχουν αναρίθμητοι άνθρωποι, γιατί οι ζωές μας επηρεάζουν άλλες τόσες ζωές. Το πόσο σημαντικός είναι ο καθένας μας πρέπει να το συλλογιζόμαστε κάθε πρωί και έτσι να ξεκινάμε την μέρα μας. Αυτή είναι η σημαντικότητα της κάθε ανθρώπινης ύπαρξης. Ξεχωριστός και πολύτιμος είναι ο καθένας μας και έχει τον σκοπό του ο ερχομός του σ’ αυτόν τον κόσμο… Κανένας δεν περισσεύει… 

Ξεχωριστή και πολύτιμη είναι και η άλλη ηρωίδα του μυθιστορήματος που την αξία της δεν την ένιωσε ποτέ. Η Μαρία ονειρεύτηκε έναν ευτυχισμένο γάμο με έναν άντρα που δεν την εκτίμησε ούτε την σεβάστηκε, ενώ για χρόνια ανεχόταν την ψυχολογική και την σωματική βία πάνω της χωρίς να αντιδρά, χωρίς να κάνει την επανάσταση της και χωρίς να ζητήσει βοήθεια. Εδώ ο συγγραφέας τοποθετεί μέσα στην ιστορία του ένα πολύ σοβαρό φαινόμενο, την ενδοοικογενειακή βία. Βία που ασκείται εκεί που θα έπρεπε να νιώθει ασφάλεια μια γυναίκα - μέσα στο σπίτι της - και όχι από κάποιον άγνωστο, αλλά από αυτόν που της ορκίστηκε να την αγάπα και να την φροντίζει.

Γράφτηκαν χιλιάδες σελίδες για την ενδοοικογενειακή βία, που υφίσταται σε κάποιες οικογένειες ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση, την μόρφωση των ατόμων, την καταγωγή και το περιβάλλον. Δεν θα αναλύσω περαιτέρω το θέμα, όμως σαν εκπαιδευτικός θα αναφέρω δυο σημεία από μια έρευνα, η οποία με εντυπωσίασε:

Το πρώτο είναι πως ένα παιδί βιώνοντας ενδοοικογενειακή βία νιώθει ντροπή για την συμπεριφορά και των δυο γονέων και ενοχή που δεν καταφέρνει να αποτρέψει την κακοποίηση.

Το δεύτερο είναι πως βιώνοντας την βία στην οικογένεια, κυρίως τα αγόρια που έχουν σαν πρότυπο τον πατέρα τους, μιμούνται αυτήν τη συμπεριφορά αργότερα στην ζωή τους και διαιωνίζουν μια αρρωστημένη κατάσταση. Και όπως έλεγε ο Μάνος Χατζηδάκις «Όποιος δε φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, έχει αρχίσει να του μοιάζει». 

Στο αποκορύφωμα της ιστορίας συντελείται ένα έγκλημα· «Ίσως αυτή να ήταν τελικά και η τιμωρία του θύματος από την αδίστακτη μοίρα, γιατί ποτέ δεν αντέδρασε και δεν υπερασπίστηκε την ανθρώπινή του αξιοπρέπεια», γράφει ο συγγραφέας. Το βιβλίο, που αγγίζει εδώ και το αστυνομικό μυθιστόρημα, κυλά χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη, κάνοντάς τον να αγωνιά για την συνέχεια. 

Ένας κύκλος σχηματίζεται νοερά γύρω από τον αυταρχικό Έκτορα, έναν από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας, από ανθρώπους που πλήγωσε, και σχεδιάζεται μια πλεκτάνη με αριστοτεχνικό τρόπο. Μια πλεκτάνη που γίνεται από τα άτομα με το ίδιο αίμα. Μια πράξη εκδίκησης που, όπως όλα τα ανθρώπινα σχέδια, έχει μέσα το αναπάντεχο, την ανατροπή και το τυχαίο, ενώ δεν γνωρίζουμε την έκβασή της. Ο συγγραφέας δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα αγωνίας σκιαγραφώντας ταυτόχρονα και τους χαρακτήρες. 

Φτάνοντας προς το τέλος της ιστορίας ξαναβρίσκουμε την Μελίνα πάλι μπροστά σε ένα σταυροδρόμι… Αυτό της εκδίκησης ή της συγχώρεσης. Θα γαληνέψει η ψυχή της, αν εκδικηθεί αυτόν που την πλήγωσε τόσο πολύ; Είναι η μόνη λύση; Μήπως υπάρχει και η συγχώρεση σαν απάντηση; Μπορούμε να φτάσουμε το μεγαλείο του θεανθρώπου και να συγχωρέσουμε τους σταυρωτές μας; Πράγματι, θέλει μεγαλείο ψυχής η συγχώρεση, όμως αξίζει. Πρώτα απ’ όλα για το δικό μας καλό... 

Όλες αυτές οι σκέψεις και τα ερωτήματα δημιουργούνται τελειώνοντας αυτό το βιβλίο. Ένα μυθιστόρημα που δίνει έναυσμα για πολλές συζητήσεις και που προκαλεί διαφορετικά συναισθήματα σε κάθε αναγνώστη, επειδή όλοι έχουμε διαφορετική προσωπικότητα και διαφορετικές εμπειρίες. 

Μπορεί το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου να μίλα για μια “πλεκτάνη”, εγώ όμως σ’ αυτό το μυθιστόρημα ξεχώρισα αποσπάσματα όπου ο συγγραφέας τονίζει με πολύ ωραίο τρόπο τον σεβασμό στην ανθρώπινη υπόσταση. Είμαστε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση, φτιαγμένοι από κάτι φθαρτό, το χώμα και από κάτι άφθαρτο, το DNA του Θεού…το σάλιο του. Δεν έχουμε το δικαίωμα να εξευτελίζουμε την ανθρώπινη ζωή πετώντας την κατακρεουργημένη σε ένα καλάθι ιατρείου, ούτε να υπομένουμε τον εξευτελισμό και την βία από έναν συνάνθρωπό μας, οποίος έχει τα δικά του θέματα και τα δικά του σύνδρομα. Έχουμε υποχρέωση να κάνουμε το καλό, γιατί το καλό πάντα επιστρέφει και ομορφαίνει την ζωή γύρω μας και όταν εμείς φύγουμε, έχουμε υποχρέωση να αφήσουμε έναν κόσμο καλύτερο από τον κόσμο που βρήκαμε. 

Εύχομαι στον Αλέξανδρο να συνεχίσει να γράφει όμορφα βιβλία και εύχομαι επίσης η «Πλεκτάνη εξ αίματος» να είναι καλοτάξιδη.  Και όπως είπε πρώτος ο μεγάλος υπαρξιστής φιλόσοφος Φ.Νίτσε: «Ό,τι δεν μας σκοτώνει μας κάνει πιο δυνατούς!»