ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΚΑΙΤΗ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ

Της Μαρίας Ζαβιανέλη 

Ti ήταν πιο εύκολο για σας (επειδή έχετε γράψει και σε πεζό άλλα και ποίηση)ή ανάλογα το  την έμπνευση ,χρόνο, την διάθεση ;  

Η ποίηση δεν χρειάζεται προετοιμασία. Είναι μια ξαφνική έμπνευση που θέλει οπωσδήποτε να βγει προς τα έξω, να πάρει μορφή και σχήμα στο χαρτί. Βέβαια στη συνέχεια πρέπει ο ποιητής να απομακρυνθεί λίγο από το ποίημα, ώστε επιστρέφοντας να το δει πιο ψύχραιμα, χωρίς την αρχική του θέρμη, ώστε να το εκτιμήσει σωστά και να διορθώσει ίσως κάποιες ατέλειές του.  

Στο πεζό η διαδικασία είναι λίγο διαφορετική. Οπωσδήποτε υπάρχει και εδώ η εσωτερική θέρμη, η ανάγκη της δημιουργίας, αλλά τώρα όλα εξελίσσονται πιο αργά, η λογική και όχι το συναίσθημα έχει τον πρώτο λόγο, γιατί το πεζό πρέπει να οργανωθεί λογικά και όχι άναρχα, όπως γίνεται συχνά στην ποίηση. Από κοντά όμως έρχεται και το συναίσθημα. Χωρίς αυτό το πεζό κείμενο δεν μπορεί να γίνει λογοτεχνία, είναι ένα κείμενο στεγνό, κρύο και απρόσωπο που απωθεί τον αναγνώστη. 

Και οι δύο μορφές αυτές του λόγου πάντως εξαρτώνται απολύτως από τη διάθεση της στιγμής. 

Ο συγγραφέας υπογράφει συμβόλαιο με την συνείδηση του;  

Θα έλεγα ναι. Πώς μπορεί κάποιος να γράψει αντίθετα από αυτά που πιστεύει; Ίσως το κάνουν μερικοί, αλλά το αποτέλεσμα δεν πείθει. Προσωπικά, θα ένιωθα άθλια, αν έγραφα κάτι που θα ερχόταν σε σύγκρουση με τις ιδέες μου. 

Όταν επιλέγετε ένα βιβλίο με ποια σειρά γίνεται η επιλογή; Γραφή , συγγραφέα, θέμα...  

Είμαι πολύ προσεχτική στις επιλογές μου, γιατί πολλές φορές έχω απογοητευτεί από βιβλία που άρεσαν σε άλλους, αλλά εμένα με άφησαν αδιάφορη. Ένας συγγραφέας που ήδη ξέρω τη δουλειά του είναι μια εγγύηση. Στη συνέχεια θέλω να ξέρω ποιο θέμα διαπραγματεύεται, αν είναι κάτι που ενδιαφέρει και μένα. Ο τρόπος γραφής είναι καθοριστικός για να με τραβήξει ένα βιβλίο, αλλά ήδη γνωρίζοντας τον συγγραφέα, γνωρίζω πάνω κάτω και τον τρόπο που γράφει. 

Πόσο  σπουδαίος είναι ο τίτλος ενός βιβλίου;Μπορεί να επηρεάσει τον πελάτη ενός βιβλιοπωλείου;  

Φαίνεται ότι μπορεί. Αν και πολλές φορές ωραίοι τίτλοι κρύβουν πίσω τους κείμενα άνευ αξίας. Καλό είναι πάντως ο συγγραφέας να φροντίζει για ένα όμορφο, επιτυχημένο τίτλο για το βιβλίο του. 

Τελικά όταν γράφεις στην αρχή είναι η ανάγκη της έκφρασης και μετά η ανάγκη της ''περιπέτειας'';  

Προσωπικά, γράφω, γιατί θέλω να εκφράσω κάποια πράγματα, να τα μοιραστώ με τους αναγνώστες, να μιλήσω για όσα περιφέρονται στο μυαλό μου και θέλουν να έρθουν στο φως, να αποχτήσουν υλικό σώμα. 

Ποιος συγγραφέας είναι ο αγαπημένος σας και γιατί;  

Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Γραφή εξαιρετική, θέματα πρωτότυπα, παιχνίδια με τη λογική, με την ιστορία, με τους μύθους. Μας παρουσιάζει μιαν αναπάντεχη εικόνα του κόσμου μας, μας αποκαλύπτει αυτό που είναι μισοκρυμμένο στη συνείδησή μας. Η λογοτεχνία με τον Μπόρχες άνοιξε μια πόρτα που ως τώρα ήταν κλειστή. Είναι μοναδικός στο είδος του, δυστυχώς κανείς δεν τον ακολούθησε . Δεν είναι και εύκολο, εδώ που τα λέμε. 

Τελικά η αγάπη των αναγνωστών και των φυσικά των φίλων "χρηματοδοτεί" τα όνειρα ενός συγγραφέα;  

Μέχρι ενός σημείου, ναι, αλλά με πολλές επιφυλάξεις. Αλίμονο, αν ο συγγραφέας επαναπαυθεί σ’ αυτή την αγάπη ή αν απογοητευθεί, σε περίπτωση που δεν την αποκτήσει. Όσοι θέλησαν να μην απογοητεύσουν τον κόσμο που τους αγάπησε, υποτάχθηκαν στα γούστα του και έχασαν τον προσανατολισμό τους. Και όσοι δεν αγαπήθηκαν εν ζωή, αλλά συνέχισαν με πείσμα το έργο τους πιστεύοντας σ’ αυτό, μας έδωσαν μεγάλα έργα. 

Ποιες άλλες μορφές τέχνης - πέρα από την λογοτεχνία - σας συγκινούν;  

Η μουσική. Κατά τη γνώμη μου είναι η ανώτερη όλων των τεχνών, γιατί απαιτεί μια αρμονία που δεν μπορεί να παραβιαστεί με τίποτα. Σε καμιά άλλη τέχνη δεν συμβαίνει αυτό. 

Καβάφης: Οι καλλιτέχνες δεν ξυπνούν ποτέ.. Ζουν μέσα στο όνειρο τους...  

Είπε κάτι τέτοιο ο Καβάφης; Δεν το ήξερα. Δίκιο έχει όμως. Αλλά να μην ξεχνάμε  πως το όνειρο δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την πραγματικότητα που θα το τροφοδοτήσει. 

Ποιος διαβάζει πρώτος τα βιβλία σας . Πριν να φτάσουν στα χέρια του εκδότη . Και σε ποιους θα λέγατε ένα ευχαριστώ;  

Καμιά φορά τα διαβάζουν κάποιοι φίλοι, άλλοτε δεν τα διαβάζει κανείς. Ένα μεγάλο ευχαριστώ οφείλω στον Γ.Α. (λυπάμαι, δεν μπορώ να αποκαλύψω το όνομά του). Είναι αυτός που μου έδωσε την αποφασιστική ώθηση να δημοσιεύσω τα κείμενά μου που κάθονταν στα συρτάρια επί δεκαετίες. Χωρίς αυτόν δεν θα είχα κάνει τίποτα. 

Βιογραφικό

Η Καίτη Βασιλάκου γεννήθηκε στα Χανιά. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση. Ζει μόνιμα στην Αθήνα. Το βιβλίο "Ο πειρασμός του ερημίτη Χάρτμουτ Λιμπέργκερ και άλλες ιστορίες" (εκδόσεις Ιωλκός, 2008) ήταν η πρώτη της εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα.