Όταν έλαβα το νέο παιδικό βιβλίο της Σωτηρία Κυρμανίδου, μου έκανε εντύπωση το εξώφυλλο με την ωραία εικόνα ενός κοριτσιού αγκαλιά με ένα άλογο, που έδειχνε μια ξεχωριστή σχέση μεταξύ τους. Μου κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον και σκέφτηκα πως η ανάγνωσή του θα μου πρόσφερε κάτι διαφορετικό από τα άλλα παραμύθια που έχω διαβάσει έως τώρα ως παιδί και ως μητέρα. Το ένστικτό μου δε με ξεγέλασε. Όντως τα δυο παραμύθια που εμπεριέχονται στο βιβλίο δεν θυμίζουν σε τίποτα τα παραμύθια που σε ταξιδεύουν σε κόσμους μαγικούς και ονειρεμένους, με εκπληκτικούς ήρωες και συνήθως ευχάριστες καταστάσεις που τρέφουν την παιδική φαντασία.

Το πρώτο παραμύθι, «Η Σταλαχτή και ο Ντόζυ», πραγματεύεται την ιστορία μιας μαθήτριας δημοτικού, της Σταλαχτής, που μέσω μιας εκπαιδευτικής  εκδρομής με το σχολείο της ανακαλύπτει τη «θεραπεία με άλογα», όπως αναφέρεται στο βιβλίο ή την λεγόμενη «θεραπευτική ιππασία»* κατά τον επιστημονικό της όρο. Η συγγραφέας επιδιώκει να μεταφέρει στους μικρούς αναγνώστες μηνύματα όπως ο εθελοντισμός, η αλληλοβοήθεια, η προσφορά και η διαφορετικότητα, καθώς είναι αρκετά πιθανόν να κληθούν κάποιες φορές στη ζωή τους να αντιμετωπίσουν ανάλογα προβλήματα, στον οικογενειακό ή φιλικό τους περίγυρο.

Στο δεύτερο παραμύθι, «Ο κυρ-Δρόμος οι οδηγοί και όλοι εμείς», χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του ανθρωπομορφισμού, ο κεντρικός ήρωας, ο κυρ – Δρόμος, μας περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί γενικότερα στους δρόμους. Η συγγραφέας χρησιμοποιεί αυτό το τέχνασμα για να μεταδώσει καλύτερα τα μηνύματά της όσον αφορά τον σεβασμό στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας αλλά και να τονίσει τις συνέπειες της απερίσκεπτης και επιπόλαιης οδήγησης, που μπορεί να επιφέρει τραυματισμό ή ανθρώπινη απώλεια. Γι’ αυτό και χρησιμοποιεί εύστοχα φράσεις όπως «ασυνείδητη οδική συμπεριφορά», «πρέπει να φοράμε ζώνη ασφαλείας», «δεν οδηγούμε έχοντας πιει κρασί ή κάτι άλλο», «στα φανάρια σταματούμε στο κόκκινο», «δίνουμε προτεραιότητα στις διαβάσεις στους πεζούς» κ.ά.

Η γραφή της κυρίας Κυρμανίδου είναι ευχάριστη, διδακτική, βαθιά φιλοσοφημένη, μοναδική, γλυκιά και σε πολλά σημεία ποιητική. Είναι επίσης έκδηλο πως τα θέματα που πραγματεύεται, βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με την ιδιότητα της Κοινωνικής Λειτουργού, που για χρόνια υπηρετούσε. Ο σκοπός του πονήματός της δεν είναι να τέρψει την παιδική ψυχή, αλλά απεναντίας τολμάει να αναφερθεί σε δύσκολα κοινωνικά ζητήματα, όπως η αναπηρία. Μιλάει για καταστάσεις που δεν είναι πάντα ευχάριστες, όπως ο θάνατος. Παρόλα αυτά όμως και τα δυο παραμύθια τελειώνουν με αισιοδοξία, περνώντας το μήνυμα ότι, όταν οι άνθρωποι έχουν  θέληση, μπορούν να κάνουν τον κόσμο καλύτερο.

Τέλος, να μην παραλείψω να αναφερθώ και στην υπέροχη εικονογράφηση της Κακαβιά Εμμανουέλας στο πρώτο παραμύθι αλλά και στις εξαιρετικές ζωγραφιές των μαθητών του 1ου Δημοτικού Σχολείου και Μειονοτικού Σχολείου Μάστανλη Κομοτηνής στο δεύτερο παραμύθι.

Ένα είναι σίγουρο. Πως καμιά φορά τα παιδιά αντιλαμβάνονται πολύ περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε και ίσως δεν πρέπει να τους αποκρύπτουμε κάποιες αλήθειες!

*Εναλλακτική μορφή αποκατάστασης, που χρησιμοποιεί το άλογο ως μέσον θεραπείας και δημιουργεί μοναδικά οφέλη στα άτομα με αναπηρία.

Παπακώστα Ελένη

Πτυχιούχος Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.