Το μυθιστόρημα «Άλλον δεν έχω» της Άννας Στεφούλη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ταξιδευτής, είναι ένα εκλεκτό λογοτεχνικό έργο, από τα σπάνια που συναντούμε στις μέρες μας. Μεστή και δυνατή γραφή, άπειρα μηνύματα και νοήματα για τον αναγνώστη, εξαιρετική περιγραφική ικανότητα.

Το βιβλίο πραγματεύεται την θυελλώδη και βασανισμένη ζωή του Ανέστη, απ' το Κατιρλί της Προποντίδας και το Χρυσό Σερρών, ως τη Θεσσαλονίκη, τα Πιέρια, τη Μακρόνησο, την Αθήνα και το Καστελόριζο. Οι αγώνες των προσφυγών για επιβίωση, η πάλη κατά των Γερμανών κατακτητών, το ανελέητο κυνηγητό των σκληρών οργάνων της Δικτατορίας. Οικογένεια, φίλοι, συναγωνιστές, σε μια γραμμική αφήγηση, χωρίς περιττά γεμίσματα, χωρίς υπεκφυγές, χωρίς να λειαίνεται η γλώσσα, όταν περιγράφονται άτομα και καταστάσεις.

Πράγματι αυτό το βιβλίο, μέσα από τον αφήγηση του πρωταγωνιστή, που γίνεται σε πρώτο πρόσωπο, στηλιτεύει τις σκληρές και αποτρόπαιες ενέργειες που τυράννησαν ένα πολύ μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού. Και είναι αλήθεια πως ένας ενημερωμένος αναγνώστης πρέπει να διαβάζει όλες τις γνώμες, να ζυγίζει κι έπειτα να διαμορφώνει ελεύθερα την άποψή του. Ιδιαίτερα όταν θίγονται τόσο σοβαρά πολιτικό - κοινωνικά ζητήματα που διογκώθηκαν μετά την φυγή του κατακτητή και επέφεραν τον εμφύλιο πόλεμο.  

Ο Ανέστης ανήκει στην Πρώτη Μεταπολεμική Γενιά, γενιά που γέννησε και την λεγόμενη «ποίηση της ήττας». Και ο ίδιος άλλωστε πολλές φορές νιώθει ηττημένος και το δηλώνει απερίφραστα στους δικούς του ανθρώπους. Αίσθηση αδικίας, υπαρξιακή αγωνία, περισυλλογή για τα αποτελέσματα των τόσο μεγάλων θυσιών και αγώνων.  Οι άνθρωποι αυτής της ταλαιπωρημένης γενιάς βιώνουν με ανησυχία τις ραγδαίες αλλαγές στο πολιτικό γίγνεσθαι, τις έντονες ξένες επιρροές, την λάθος πορεία των εκάστοτε κυβερνήσεων που οδηγούν αδέξια το “εθνικό μας καράβι”. Και πριν προλάβουν να κάνουν τον απολογισμό των γεγονότων που έζησαν, το καράβι κατευθύνεται ήδη προς τα βράχια…

Το μυθιστόρημα αυτό εκφράζει τις αρετές αλλά και τα μειονεκτήματα των ανθρώπων. Από τη μια οι αξίες της οικογένειας, η δύναμη της φιλίας, οι σκληροί κόποι για ένα καλύτερο αύριο. Και από την άλλη τα πολιτικά συμφέροντα, ο μικροκομματισμός, ο παραλογισμός της εξουσίας και των ευνοούμενών της. Χαρακτήρες που λατρεύεις αλλά και άλλοι τόσοι που μισείς. Υπάρχει άραγε δικαίωση για τον βασανισμένο άνθρωπο ή ο δρόμος της ευτυχίας παραμένει ουτοπικός; Και όσο διεισδύεις στην υπόθεση, τόσο αναπόφευκτο είναι και το κοντράστ με το σήμερα. Τελικά διδαχτήκαμε από τα λάθη μας; Εκτιμήσαμε τους αγώνες τόσων και τόσων γενεών; Καταφέραμε να εξυψώσουμε την Δημοκρατία εκεί που της αξίζει ή απλά της φορέσαμε έναν ψεύτικο μανδύα και την περιγελούμε; Το αφήνω στην κρίση σας…

Το μυθιστόρημα αυτό σε πλημμυρίζει με αισθήματα και σε προβληματίζει. Αν μη τι άλλο, για τους νεώτερους αποτελεί ένα πλούσιο ιστορικό – πολιτικό εγχειρίδιο, χωρίς πουθενά ωστόσο να καπελώνεται η κυρίως υπόθεση, που αφορά την δύσκολη πορεία μιας οικογένειας στο χρόνο. Η χαρά με τη λύπη εναλλάσσονται συχνά, η απογοήτευση με την ελπίδα, η καλοσύνη με την απληστία. Είναι λοιπόν χαράς ευαγγέλιο να έρχεσαι σε επαφή με τέτοιου είδους έργα, γιατί αναμφίβολα, όσα αποκομίζεις συμβάλουν και στη δική σου αυτοβελτίωση. Συντελούν στην κατανόηση ενός κόσμου που οι έννοιες λογικό και παράλογο είναι τόσο μακρινές αλλά και τόσο κοντινές, ταυτόχρονα.

Θερμά συγχαρητήρια στη συγγραφέα Άννα Στεφούλη γι’ αυτό το εξαίσιο έργο, που σε “μαγνητίζει” ως την τελευταία του σελίδα.

Αλέξανδρος Ακριτίδης, Συγγραφέας

Η Άννα Στεφούλη είναι καθηγήτρια ξένων γλωσσών. Μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία, Μονπελιέ, και Αγγλία, Οξφόρδη, με αντικείμενο τη λογοτεχνία, το θέατρο και τη διδακτική των ξένων γλωσσών. Εργάσθηκε ως καθηγήτρια στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Paul Valery, Montpellier III, εκπαιδευτική σύμβουλος στο ΙSΟΝ-Στρατηγάκης και καθηγήτρια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Συνεργάσθηκε με το περιοδικό "Εντευκτήριο", ενώ το περιοδικό "Παρέμβαση" δημοσιεύει τακτικά διηγήματά της. Το 2004 δημοσιεύθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα "Γερανοί πετούσανε..." από τις εκδόσεις "Ελληνικά Γράμματα". Γεννήθηκε στην Κοζάνη και κατοικεί στη Θεσσαλονίκη.