«Σκόρπιες μνήμες»
Περικλής Λεύκας
Εκδόσεις Ελκυστής 

Οι «Σκόρπιες μνήμες» είναι ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο, μέσα από το οποίο, ο συνταξιούχος εκπαιδευτικός Περικλής Λεύκας περιγράφει την πορεία της δύσκολης ζωής του. Ο συγγραφέας, γεννημένος σχεδόν στην έναρξη του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου, ανήκει σε μια γενιά ανθρώπων που πάλεψαν να ορθοποδήσουν, ξεκινώντας από το μηδέν και φθάνοντας σε μια επιτυχημένη σταδιοδρομία.  Άνθρωποι θύματα της φτώχιας, των πολέμων, της πολιτικής διαμάχης, του ανοργάνωτου κρατικού μηχανισμού, αλλά γεμάτοι πίστη για το μέλλον, ηθικές αξίες, δύναμη να αντιμετωπίσουν τις αντιξοότητες. 

Πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο έργο, το οποίο προσφέρει στον αναγνώστη σημαντικές και σπάνιες πληροφορίες. Ιστορικές, μυθολογικές, γεωγραφικές, κοινωνικές, πολιτικές αλλά και έναν μεγάλο αριθμό στοιχείων, που απασχολούν έντονα την επιστήμη της λαογραφίας. Θα μπορούσα να αναφέρω τον ρόλο της γυναίκας ή του άνδρα στην οικογένεια, τις παραγωγικές διαδικασίες, την κτηνοτροφία, τη γεωργία, τη γενεαλογία, τα τραγούδια, τους θρύλους, τα τοπωνύμια, τα αμέτρητα έθιμα που αφορούν τον γάμο ή τις μεγάλες χριστιανικές εορτές (Χριστούγεννα, Φώτα, Πάσχα). Ακόμα και το ίδιο το ιδίωμα της Ηπείρου, που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας σε πολλά σημεία, σηματοδοτεί μια καταγωγή, μια ιδιαίτερη πατρίδα, μια αγάπη για τον τόπο που παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου. Είναι βέβαια εντυπωσιακό αλλά και συγκινητικό ταυτόχρονα ότι αυτές οι σκόρπιες μνήμες χρησιμοποιούν ως μέσο, για τη διατήρησή τους στο χρόνο, τις ίδιες τις αισθήσεις. Κατ’ αρχάς, η όραση, η οποία αποτύπωσε τις εκατοντάδες εμπειρίες, καλές και άσχημες. Η όσφρηση, που κατέγραψε τις μυρωδιές της κτηνοτροφίας, του ψωμιού της μάνας, της φύσης γενικότερα. Η ακοή, που άφησε το τραγούδι του Γκιώνη να μπει στην καρδιά, τα κουδούνια των γιδιών να αντηχούν στη σκέψη και τον ήχο της καμπάνας του χωριού να μοιάζει μοναδικός. Η γεύση, που άφησε στη γλώσσα τη νοστιμιά της παραδοσιακής κουζίνας, των γιορτινών εδεσμάτων αλλά και της πείνας η οποία καμιά φορά σε αναγκάζει να φαντάζεσαι τη γεύση της τροφής που ορέγεσαι… 

Πολύ σημαντικές επίσης είναι οι πληροφορίες που δίδονται για τη λειτουργία των Παιδουπόλεων, που ίδρυσε η Βασίλισσα Φρειδερίκη και οι οποίες βοήθησαν χιλιάδες παιδιά να σταθούν στα πόδια τους, να μορφωθούν και γενικότερα να επιβιώσουν από τα χαλάσματα που άφησε πίσω του ο αδελφοκτόνος Εμφύλιος.  

Δεν θα αναφερθώ σε περαιτέρω προσωπικές πληροφορίες, καθώς όπως προανέφερα, τα λόγια του συγγραφέα περιγράφουν γλαφυρά μια πορεία ζωής γεμάτη αγώνες, θυσίες, χαρές αλλά και δύσκολες οικογενειακές στιγμές. Άξια λόγου και η εκτεταμένη αλληλογραφία που παρατίθεται από τον συγγραφέα και αφορά κυρίως την επικοινωνία με τον πατέρα του, τους φίλους του ή κάποιους φορείς της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του. 

Θα κλείσω λέγοντας ότι για εμάς τους νεότερους, αυτές οι αφηγήσεις αποτελούν πραγματικά μαθήματα ζωής, ώστε να εκτιμήσουμε αυτά που βρήκαμε ως δεδομένα αλλά και να παλέψουμε για να τα διατηρήσουμε. Γιατί η Ιστορία συχνά μας αποδεικνύει ότι τα πάντα σε αυτόν τον γυάλινο κόσμο είναι ρευστά και αβέβαια… 

Αλέξανδρος Ακριτίδης
Συγγραφέας, Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών  

Σελίδα του βιβλίου: https://elkistis.gr/product/σκόρπιες-μνήμες/ 

Ο Περικλής Λεύκας γεννήθηκε στη Μελιά Δωδώνης το 1935. Το 1948 εισήχθηκε στην Παιδόπολη Αγία Ελένη Ιωαννίνων λόγω του εμφυλίου πολέμου. Τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στη Θεσσαλονίκη και εισήχθηκε με υποτροφία κατόπιν εισαγωγικών εξετάσεων στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων καθώς και στο Αγγλικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Προτίμησε το Πανεπιστήμιο και μετά το πέρας των σπουδών του διορίστηκε ως καθηγητής Αγγλικών στη Μέση Εκπαίδευση. Παράλληλα, εγγράφηκε στο Κλασικό τμήμα της Φιλοσοφικής και στο τέταρτο έτος πήρε μετεγγραφή για τα Ιωάννινα, μιας και υπηρετούσε εκεί, από όπου έλαβε και το πτυχίο του Φιλολόγου. Κατόπιν εξετάσεων εισήχθηκε στη Σχολή Επιμορφώσεως Λειτουργών Μέσης Εκπαιδεύσεως (ΣΕΛΜΕ) και κατόπιν στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαιδεύσεως (ΔΜΕ).
Κατά τη μακρά περίοδο της σταδιοδρομίας του, πέρα από το διδακτικό του έργο, ανέπτυξε και καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Δημιούργησε σχολικές χορωδίες, όπου δεν υπήρχε καθηγητής Μουσικής, και ανέβασε επτά θεατρικά έργα σε τρία σχολεία. Υπήρξε μέλος της Χορωδίας Καθηγητών Ιωαννίνων. Ασχολήθηκε επίσης με μεταφράσεις. Μετέφρασε στα αγγλικά το βιβλίο Τα Βαλκάνια, Απύραυλη Ζώνη του Γ. Κορίδη και τον Τουριστικό Οδηγό της Ηπείρου του Λ. Μάλαμα (Εταιρία Ελληνικών Εκδόσεων, Ιωάννινα, 1971). Μετέφρασε επίσης στα ελληνικά την ιστορική πραγματεία Το Δεσποτάτο Της Ηπείρου του DONALD M. NICOL, Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (Blackwell, Oxford, 1957), το οποίο δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Ηπειρωτική Εστία και στη συνέχεια κυκλοφόρησε σε ανάτυπα. Στο ίδιο περιοδικό, στο οποίο ήταν συνδρομητής, δημοσίευσε επίσης πολλές αξιόλογες μεταφράσεις, καθώς και ένα δικό του ποίημα με τίτλο «Το Πικρό Ποτήρι». Το 1990 επελέγη ως Αναπληρωτής Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Σχολείου Κάλαμ, κοντά στην Οξφόρδη, όπου και υπηρέτησε μια επταετία. Συνταξιοδοτήθηκε το 1999 και ζει στη Θεσσαλονίκη. Έχει δυο κόρες, που ζουν και εργάζονται στο Βέλγιο, και τρία χαριτωμένα εγγονάκια. Του αρέσουν πολύ τα ταξίδια, γιατί γνωρίζει νέους τόπους και νέους ανθρώπους, καθώς και το διάβασμα. Είναι μέλος του Συλλόγου Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. «Ο Φιλόλογος» και της Χορωδίας «Χρήστος Τσολάκης».
Ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.