Μυθιστόρημα - Εκδόσεις Οσελότος

Το μυθιστόρημα «Σε δέκα χρόνια» του Χάρη Βαφόπουλου, από τη Θεσσαλονίκη, είναι μια νέα διαφορετική πρόταση στα Ελληνικά γράμματα. Στο μυθιστόρημα περιγράφεται κυρίως ο εσωτερικός κόσμος ενός άνδρα, ο οποίος ακροβατεί ανάμεσα σε δυο συνισταμένες. Στην ήρεμη και γραμμική ζωή του έγγαμου βίου και την ψυχοφθόρα ανάμνηση ενός φλογερού έρωτα του παρελθόντος. Η διαφορά ανάμεσα στην ισορροπημένη σύζυγο και την παθιασμένη για ζωή πρώην ερωμένη ανάγεται κυρίως στον σεξουαλικό τομέα.  Το βιβλίο αυτό περιγράφει με μεγάλη ακρίβεια την ιδιοσυγκρασία των περισσότερων αντρών, όταν τους ασκείται ψυχολογική επιρροή από μια «έμπειρη» γυναίκα που ζει τον έρωτα χωρίς ταμπού και κοινωνικούς ενδοιασμούς. 

Η αφήγηση κινείται σε δυο παράλληλους δρόμους, τόσο διαφορετικούς, που η ενδεχόμενη ένωσή τους μπορεί να είναι καταστροφική. Στον έναν δρόμο, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, Άρης, φαίνεται να έχει πραγματοποιήσει ένα γάμο απλά για να τηρήσει και να ευθυγραμμιστεί με τα κοινωνικά στερεότυπα, που θέλουν τον άνθρωπο να παντρεύεται και να κάνει οικογένεια. Η συμβίωση ωστόσο με τη γυναίκα του αναδεικνύει μια παντελή έλλειψη επικοινωνίας και μια μονότονη καθημερινότητα χωρίς ελπίδες ανάκαμψης. Η αποδοχή, για εκείνον, του έγγαμου βίου και το άγχος της επερχόμενης πατρότητας σκοτώνουν κυριολεκτικά τα «θέλω» του, στα οποία μοιάζει ανήμπορος να αντιδράσει. Στον άλλο δρόμο, η ανέμελη Ρόζα, αχόρταγη για έρωτα και ηδονικές στιγμές, αλλάζει τους εραστές σαν τα πουκάμισα αφήνοντας συχνά πληγές στον ψυχικό τους κόσμο. «Δολοφόνο ψυχών» την χαρακτηρίζει ο συγγραφέας αν και όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι η βιτρίνα μιας προσωπικότητας που ουσιαστικά δεν τα έχει βρει με τον εαυτό της. 

Η υπόθεση του Άρη και της Ρόζας θυμίζουν εκείνη του Μίλτου και της Στέλλας, στη σπουδαία ταινία του Κακογιάννη. Αν δεν μπορεί να την χαίρεται εκείνος τότε δεν πρέπει να την χαίρεται κανείς. Ο Μίλτος (Γιώργος Φούντας) σκοτώνει την Στέλλα (Μελίνα Μερκούρη) τιμωρώντας την για τα «παράλογα» πάθη της. Αντιστοίχως και ο Άρης σκέφτεται να κάνει το ίδιο, αλλά στο τέλος τα σχέδια ανατρέπονται και δίνεται ένα εναλλακτικό και άκρως λυρικό φινάλε. Με την τεχνική της αποκαθήλωσης του ήρωα, οι ισορροπίες στο τέλος επανέρχονται. 

Θα έλεγα ότι το μυθιστόρημα αυτό, το χαρακτηρίζει η ρεαλιστική του γραφή, που θαρρείς πως επιδιώκει να ξεπεράσει τα ανεκτά για τον αναγνώστη όρια. Σαφώς και εντοπίζονται και χυδαϊσμοί σε ορισμένα σημεία, αλλά μέσω αυτών επιτυγχάνεται η καλύτερη σκιαγράφηση μιας γυναίκας – λολίτας, όπως ήταν η Ρόζα αλλά και η υποσυνείδητη σκέψη του άνδρα που γίνεται «θύμα» μιας τέτοιας ύπαρξης. 

Το βιβλίο αυτό είναι μια αληθοφανής εικόνα του «αντρικού κόσμου» και εντέλει σ’ αυτόν επικεντρώνεται. Η τομή που πετυχαίνει στη συνείδηση του αρσενικού-κυνηγού είναι αρκετά επιτυχημένη. Οι μόνες ενστάσεις μου γι’ αυτό το πρώτο έργο του Χάρη Βαφόπουλου έχουν να κάνουν με την σχετικά αργή πλοκή, η οποία βαραίνει από τις πολλές επαναλαμβανόμενες σκηνές και συζητήσεις μεταξύ φίλων. Θα ήθελα το έργο αυτό να ήταν αρκετά πιο γρήγορο και ειλικρινά είχε όλα τα εχέγγυα να γίνει. Ωστόσο είναι σεβαστές οι επιλογές του κάθε συγγραφέα. 

Θέλω να συγχαρώ τον Χάρη Βαφόπουλο γι’ αυτήν την πρώτη του προσπάθεια και χάρηκα ιδιαίτερα που είδα άλλη μια συγγραφική προσωπικότητα της Βόρειας Ελλάδας να εμφανίζεται στο προσκήνιο.

Αλέξανδρος Ακριτίδης 

Λογοτέχνης - Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών