Ποίηση - Εκδόσεις Ars Poetica

Η Ιωάννα Λιούτσια είναι μια νέα ελπιδοφόρα ποιητική φωνή, που μας έρχεται από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Η συλλογή της έχει τίτλο «Συνομιλίες σε Μη+» και περιλαμβάνει περίπου 55 ποιήματα χωρισμένα σε ενότητες. Ενότητες που αφορούν κυρίως τη σχέση δυο ατόμων, με όλα τα στοιχεία που μπορούν να χαρακτηρίσουν γενικά μια σχέση.

Στην πρώτη ενότητα γίνεται η γνωριμία με τα πιστεύω και τον χαρακτήρα της πρωταγωνίστριας της συλλογής. Μια ηρωίδα που αποφασίζει εξ’ αρχής να μας εκμυστηρευτεί τις ενδόμυχες σκέψεις της. Πρόκειται για ένα τρυφερό και βαθιά συναισθηματικό άτομο που δείχνει απογοητευμένο απ’ τις ανθρώπινες σχέσεις. Αγαπάει την παρέα, την  ανάγνωση, τον ήλιο αλλά μέσα της βιώνει τον πόνο και την απόρριψη. Μόνο που δεν γνωρίζουμε αν αυτή η απόρριψη έχει εξωγενείς παράγοντες ή προκαλείται από την δική της αποστασιοποίηση. Σωπαίνει γι’ αυτόν που αγαπά και νιώθει τα θέλω της να φιμώνονται. Νιώθει ότι σε κανέναν δεν μπορεί να βρει στήριγμα και πως οι άνθρωποι κρίνουν τους πλησίον τους με λάθος κριτήρια. Διάγουν υποκριτική ζωή και δίνουν περισσότερη σημασία στα «πρέπει» παρά στα «θέλω». Σε κάποιες περιπτώσεις αγγίζει ως και την απελπισία, με ιδέες που οδηγούν στη φυγή ή και στον θάνατο. 

Οι δύο επόμενες ενότητες αφορούν την πορεία της σχέσης του ζευγαριού. Μια γυναίκα, που την ικανοποιούν οι μικρές απολαύσεις της ζωής, μιλάει για το εταίρον της ήμισυ. Περισσότερο αναπολεί τον χαμένο της έρωτα, ο οποίος έχει λήξει με μεγάλο πόνο για την ίδια. Μιλάει για έναν άνδρα που φοβήθηκε τη δέσμευση και που την εξαπάτησε με ψεύτικες υποσχέσεις. Κι εκείνος, σκληρός και με λιγότερα συναισθήματα, φαίνεται να μην επιζητεί λιμάνι για προορισμό του μα περισσότερα ταξίδια. 

Κατόπιν ακολουθεί η λεγόμενη εσωτερική αναζήτηση και το ξεκαθάρισμα της έννοιας «ζωή». Η ηρωίδα προσπαθεί να αποδεχτεί πως ερωτεύτηκε το λάθος άτομο καταπιέζοντας ένστικτα και προσωπική ελευθερία. Εξιδανίκευσε έναν εγωπαθή με αγγελικό πρόσωπο, κάνοντας τον εαυτό της το αδρανές υποχείριό του. Τελικά, θα την αφήσουν οι μνήμες να προχωρήσει; Θα ξεμπλεχτεί από το κουβάρι της ζωής που την τύλιξε και πάει να την πνίξει; Στο τέλος, με το ποίημα «λανθάνω», επιχειρεί την ερμηνεία της «λανθάνουσας» πορείας της. 

Στην τελευταία θεματική ενότητα, συναντούμε κάποιες γενικότερες προσεγγίσεις της ποιήτριας σχετικά με τις σχέσεις των δυο φύλλων ή με τη ίδια τη ζωή, η οποία όπως ισχυρίζεται απαιτεί αυτοσυγκράτηση και σύνεση και όχι παθητικές στάσεις. Εδώ η ηρωίδα – υποκείμενο, φαίνεται να μην έχει ξεκαθαρίσει ακόμα μέσα της τα πράγματα. Εκεί που σαλπίζει επανάσταση, εμφανίζει σημάδια απόγνωσης, εκεί που θέλει να αναγεννηθεί σε μια νέα προσωπικότητα, επιλέγει το δρόμο του θανάτου. Εκεί που επιδιώκει να γίνει πρωταγωνίστρια σε «άλλο παραμύθι», μένει να ζει με τα σκοτάδια της… 

Η ποίηση της Ιωάννας Λιούτσια φέρει αυτούσια τα σημάδια της νεανικής της ηλικίας. Γεμάτη εξάρσεις, φρεσκάδα, ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα. Κάπου κάπου εμφανίζει στο λόγο της μια αμηχανία και μια εσωτερική σύγκρουση ιδεών, δίνοντάς μου την εντύπωση πως ακόμα δεν έχει κατασταλάξει στο ποιητικό στυλ που της ταιριάζει. Πειραματίζεται και δοκιμάζει καινούργιους δρόμους, όπως άλλωστε θα έκανε κάθε νέος δημιουργός στην ηλικία της. Είμαι σίγουρος πως με το χρόνο θα μας εντυπωσιάσει ακόμα περισσότερο με τη γραφή της και της εύχομαι ειλικρινά να αντικρύζει τη ζωή με περισσότερη αισιοδοξία και κουράγιο. 

Κλείνοντας θέλω να εξάρω τα υπέροχα σκίτσα της Elma Payiο (Ελένης – Μαρίας Παναγιωτοπούλου).

Δείγμα γραφής:

Το Αντιδραστικό Κορδόνι

Το Αντιδραστικό Κορδόνι που λύνεται συνέχεια
είναι το μόνο αντιδραστικό στοιχείο πάνω μου.

Ντύνομαι κόκκινα.
Κόκκινο της φωτιάς, της επανάστασης, του δαίμονα.
Αλλά δεν αντιδρώ.

Το κορδόνι μου αντιδρά στ' αφεντικό του.
Σιχαίνεται τα θέλω μου.
Κάθεται και το ποδοπατάω.
Όμως, συνεχίζει ν' αντιδράει.

Ενώ εγώ πεθαίνω κάθε μέρα.
Βουλιάζω στην απειροελαχιστότητά μου.
Με ποδοπατούν και δεν καταλαβαίνω.
Ουρλιάζω από μέσα μου.
Ουρλιάζω;
Μάλλον σαρκάζω τον εαυτό μου.

Καλά που είναι και το Κορδόνι.

Αλέξανδρος Ακριτίδης 

Λογοτέχνης - Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών