Ταξίδια Ψυχής

Συνέντευξη του Βαγγέλη Νάστου στην Λέμυ Μανίκα

"Δεν πιστεύω ότι επιλέγεις το λογοτεχνικό είδος με το οποίο θα ασχοληθείς, θεωρώ πως μάλλον σε επιλέγει εκείνο. Ο Θαφόν έχει γράψει πως «λίγα πράγματα αφήνουν πιο βαθύ σημάδι σε έναν αναγνώστη από το πρώτο βιβλίο που βρίσκει το δρόμο για την καρδιά του»...."

 Με αφορμή το βιβλίο του «Ο χορός των κυμάτων» 

(Εκδόσεις Φυλάτος)

Από την Λέμυ Μανίκα 

Πτυχιούχο Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών 

Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας

Ποια είναι τα αγαπημένα σας μυθιστορήματα και γιατί τα έχετε ξεχωρίσει;  

Στο μυαλό μου έρχονται τόσα πολλά, που κάνουν την επιλογή δύσκολη. Θα έλεγα τον Κόμη Μοντεκρίστο, του Αλέξανδρου Δουμά, γιατί με βοήθησε να συνειδητοποιήσω ότι η δικαίωση είναι φτιαγμένη από ίσες δόσεις αναμονής και ελπίδας. Μια θέση στην καρδιά μου θα έχει πάντα και η Σκιά του Ανέμου, του Κάρλος Ρουιθ Θαφόν, ο οποίος κατάφερε να συνθέσει μια υποβλητική ατμόσφαιρα στην οποία ισορροπούν η ψυχρότητα και η ζεστασιά και μια πλοκή που σε κάνει να αναρωτιέσαι, να συγκινείσαι, να αδημονείς και να ονειρεύεσαι.

Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας οδήγησαν να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;

Η συγγραφή είναι μια ασχολία που με γεμίζει. Νιώθω ότι έχω δυνάμεις. Ότι μπορώ να υλοποιήσω τα όνειρα μου, αν παθιάζομαι μαζί τους. 

Έχετε σκεφτεί να ασχοληθείτε και με άλλο λογοτεχνικό είδος, όπως η ποίηση;  

Δεν έχει περάσει στιγμή από το μυαλό μου. Η σχέση μου με την αστυνομική λογοτεχνία ήταν ανέκαθεν μια σχέση ερωτική. Και μιας και ο έρωτας είναι ένα αδηφάγο συναίσθημα, έχω την αίσθηση πως όσα χρόνια κι αν περάσουν, θα θέλω πάντα να διαβάσω ή να γράψω ένα αστυνομικό μυθιστόρημα ακόμα. 

Πώς επιλέξατε αυτό το λογοτεχνικό είδος;  

Δεν πιστεύω ότι επιλέγεις το λογοτεχνικό είδος με το οποίο θα ασχοληθείς, θεωρώ πως μάλλον σε επιλέγει εκείνο. Ο Θαφόν έχει γράψει πως «λίγα πράγματα αφήνουν πιο βαθύ σημάδι σε έναν αναγνώστη από το πρώτο βιβλίο που βρίσκει το δρόμο για την καρδιά του». Στην περίπτωση μου, μπορώ να θυμηθώ χωρίς δυσκολία πολλά αστυνομικά μυθιστορήματα που τρύπωσαν στην καρδιά και το μυαλό μου και σφράγισαν, μια για πάντα, την επιλογή μου.

Είστε άνθρωπος με ζωηρή φαντασία. Σας παροτρύνε κάποιος να μετατρέψετε αυτή τη φαντασία σε βιβλίο ή ήταν καθαρά δική σας πρωτοβουλία;  

Η συγγραφή είναι ένας μοναχικός δρόμος. Η επιλογή της δεν θα μπορούσε παρά να είναι προσωπική υπόθεση. Πέραν της οικογένειάς μου και 2-3 φίλων που έτυχε να το μάθουν, η ενασχόλησή μου με τη συγγραφή έγινε γνωστή μετά την έκδοση του πρώτου μου βιβλίο, με τίτλο «Τυχερά μονοπάτια». 

Τι σας ενέπνευσε για να γράψετε αυτό το μυθιστόρημα;  

Η ιδέα για τον «χορό των κυμάτων», προέκυψε ένα ανοιξιάτικο απόγευμα. Από τα ηχεία του υπολογιστή μου ακουγόταν μελοποιημένη ποίηση του Καββαδία. Η εικόνα της θάλασσας και η ακατανίκητη έλξη γι αυτήν, που ξεχειλίζει από τα ποιήματά του «ποιητή της θάλασσας», με συνεπήρε. Καθισμένος στην καρέκλα του γραφείου μου, ώρες μετά, έδινα με τη σκέψη μου ζωή σε έναν χαρακτήρα που θα ήταν «ιδανικός εραστής των μακρυσμένων θαλασσών και των γαλάζιων πόντων». Θα λάτρευε την θάλασσα και από αυτήν θα αντλούσε δύναμη σε κάθε δύσκολη συγκυρία της ζωής του. Και κάπως έτσι προέκυψε ο Στέφανος και όλα πήραν σιγά σιγά τον δρόμο τους. 

Πως επιλέξατε αυτούς τους ήρωες και γιατί τους δώσατε τα χαρακτηριστικά τόσο ισχυρών ανθρώπων, σχετικά με τη θέση που κατέχουν στην κοινωνία;  

Η επιλογή δεν ήταν τυχαία.  Ένας εφηβικός όρκος που εκπληρώνεται από ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα να χάσουν, δεν θα έλεγε πολλά. Οι πέντε φίλοι, όμως, μεγαλώνοντας έγιναν σπουδαίοι άνδρες, ο καθένας στον τομέα του, έκαναν οικογένειες και η επιλογή της συμμετοχής σε μια τόσο επικίνδυνη αποστολή δεν ήταν πια αυτονόητη. Η αποδοχή στο κάλεσμα μαρτυράει ότι τα ιδανικά υπήρχαν ακόμα στην καρδιά τους και πως υπάρχουν φορές, που ακόμα και οι ισχυροί αυτού του κόσμου μπορούν να βάλουν το κοινό καλό πάνω από το προσωπικό τους συμφέρον.

Σ’ αυτό το βιβλίο ο αναγνώστης συναντά πολλά στοιχεία που σχετίζονται με τη ζωή σας, όπως οι σπουδές σας στη χημεία και ο τόπος καταγωγής σας. Για ποιους λόγους επιλέξατε να χρησιμοποιήσετε αυτά τα στοιχεία;

Προτιμώ να γράφω για πράγματα που γνωρίζω. Αυτό, προφανώς, δεν είναι πάντα εφικτό. Στο βιβλίο υπάρχουν στοιχεία για τα οποία χρειάστηκε έρευνα, καθώς οι γνώσεις μου για ιατρικά θέματα ή για συστήματα ύδρευσης για παράδειγμα, είναι περιορισμένες. Η πλοκή, που ξεδιπλωνόταν σταδιακά στο μυαλό μου, εξυπηρετούνταν απόλυτα από την ύπαρξη ενός καθηγητή χημείας. Δεν προσπάθησα να τον ενσωματώσω με το έτσι θέλω, απλά προέκυψε και το απόλαυσα ιδιαίτερα. Όσον αφορά τον τόπο καταγωγής μου, νομίζω πως δύσκολα θα υπάρξει βιβλίο στο οποίο να μην αναφερθώ σε αυτόν. Εδώ μεγάλωσα, εδώ εργάζομαι, εδώ έκανα και συνεχίζω να κάνω όνειρα. Η γενέτειρά μου είναι η μούσα μου. 

Θεωρείτε πως αγγίξατε τα όρια της υπερβολής, γράφοντας για τα γεγονότα που αφορούν τον επιστημονικό κόσμο και τα εργαστήρια χημείας;  

Δεν θα το έλεγα. Το βιβλίο σε καμία περίπτωση δεν είναι ειδικού ενδιαφέροντος, ούτε επιχειρεί να λύσει προβλήματα που σχετίζονται με την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη λειτουργία της. Τα γεγονότα που περιγράφονται στο κομμάτι του βιβλίου που αναφέρεται σε αυτά τα θέματα, είναι πέρα για πέρα αληθινά. Ακόμα και η έρευνα του Καθηγητή Χημείας έχει βάση. Μερικές φορές η ζωή μας εκπλήσσει, ξεπερνώντας την φαντασία. Αν αυτό θεωρείται υπερβολή, τότε ίσως να υπερέβαλα αρκετά!

Ποια είναι τα πιο συχνά σχόλια του αναγνωστικού σας κοινού για τον «χορό των κυμάτων»;

Αν και έχει περάσει λίγος καιρός από την κυκλοφορία του βιβλίου, τα σχόλια είναι πολλά και άκρως κολακευτικά. Το συνηθέστερο σχόλιο, με διαφορά από τα υπόλοιπα, είναι ότι το βιβλίο είναι ευκολοδιάβαστο και εξαιρετικά εθιστικό. Είναι πραγματικά μαγικό να διαβάζεις μηνύματα που η συντριπτική τους πλειοψηφία γράφει το απίστευτο: «το διάβασα σε ένα (ή δύο ή τρία) βράδια». Είναι εκείνες οι στιγμές που σκέφτεσαι πως όντως άξιζε τον κόπο. 

Είχατε εξ’ αρχής στο μυαλό σας τη δομή αυτής της ιστορίας ή η πλοκή δημιουργήθηκε γράφοντας;  

Όπως και στο πρώτο μου βιβλίο, έτσι και στο δεύτερο η πλοκή προέκυψε στην πορεία. Όταν ξεκινάω να γράφω έχω στο μυαλό μου μόνο έναν μικρό σκελετό, ίσως τα πρώτα κεφάλαια, αλλά ως εκεί. Πρωταρχικό μου μέλημα είναι να πλάσω τους ήρωες, να τους δώσω χαρακτηριστικά, να αποκτήσουν αυθυπαρξία στο μυαλό μου και μετά όλα έρχονται από μόνα τους.

Είναι στους στόχους σας να περάσετε κάποια μηνύματα στο αναγνωστικό κοινό μ’ αυτό το έργο; 

Η κύρια επιθυμία μου είναι το βιβλίο να βοηθήσει τους αναγνώστες, που θα ξοδέψουν χρήματα, και κάτι που θεωρώ ακόμα πιο σημαντικό, προσωπικό χρόνο για να ασχοληθούν μαζί του, να ταξιδέψουν πέρα από τις σκοτούρες και τα προβλήματα της καθημερινότητας.
Έχετε σκεφτεί αλλαγές που ίσως θα θέλατε να κάνετε αν ξαναγράφατε τώρα το βιβλίο σας;  

Η απάντηση είναι ξεκάθαρη και απόλυτη. Όχι! Δεν είναι εύκολο να αποφασίσεις ποια θα είναι η τελική μορφή του βιβλίου. Πρόσθετα και αφαιρούσα κομμάτια για μήνες. Είναι μια διαδικασία επίπονη. Οφείλεις να αποστασιοποιηθείς από το έργο σου, κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο. Όταν, όμως, έγραψα την ημερομηνία στο κάτω άκρο του, ήμουν σίγουρος πια πως όλα ήταν όπως ακριβώς ήθελα να είναι.

Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο αυτό το διάστημα;

Πάντα θα υπάρχει μια ιστορία στην οποία θα καταφεύγω τα βράδια. Μια ιστορία η οποία θα διαχειμάζει αργά, σαν προνύμφη μέσα στο κουκούλι της μεταμόρφωσης, θα τρέφεται με εικόνες, φράσεις ή και σκέψεις σε φαινομενικά άσχετες στιγμές της μέρας, περιμένοντας υπομονετικά τη στιγμή που θα μεταφερθεί στο χαρτί και θα ξεκινήσει το ταξίδι της.

Ευχαριστώ πολύ και καλή συνέχεια στο έργο σας!

Γνωρίστε τον συγγραφέα....

Ο Βαγγέλης Νάστος γεννήθηκε στη Φλώρινα το 1984. Το 2001, αποφοίτησε από το Ενιαίο Λύκειο Αμυνταίου και συνέχισε τις σπουδές του στο Τμήμα Χημείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Αν κι από μικρός ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και την μουσική, μετά τη ενηλικίωσή του γρήγορα κατάλαβε πως αυτό που τον γέμιζε περισσότερο ήταν η συγγραφή. Η ιδέα μιας όμορφης ιστορίας αναζωπύρωσε τη φλόγα που σιγόκαιγε μέσα του και μέρες μετά, χαμένος ανάμεσα σε αράδες από λέξεις, συνειδητοποιούσε με χαρά ότι αυτό ήταν που πάντα ήθελε να κάνει.
Το μυθιστόρημα "Ο χορός των κυμάτων" (2014) είναι το δεύτερο μυθιστόρημα του, καθώς προηγήθηκαν τα "Τυχερά Μονοπάτια" (2012), ενώ ένα εκτενές του διήγημα με τίτλο "Στο πανηγύρι", φιλοξενείται στο συλλογικό έργο "Αμύνταιο: Συντηρητές μνήμης".