«Οι ιστορίες του Καπετάν Πειρατή»
(Αφηγήσεις από τη ζωή στα καράβια)
Λέκκας Βαγγέλης
Εκδόσεις Ωρίων 

«Οι ιστορίες του Καπετάν Πειρατή» είναι ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο, που έγραψε ο παλαίμαχος Καπετάνιος, Βαγγέλης Λέκκας, ο οποίος λόγω του επαγγέλματός του, “όργωσε” τις θάλασσες παγκοσμίως και κατέγραψε στη μνήμη του δεκάδες προσωπικές ιστορίες.  

Αν και πολλοί θα έλεγαν ότι αυτό το βιβλίο δεν είναι διόλου λογοτεχνικό, ωστόσο υποσυνείδητα ο Καπετάνιος - αφηγητής συνέθεσε έναν δικό του συγγραφικό κόσμο, ο οποίος κατ’ εμέ εμπεριέχει κάποια λογοτεχνικά στοιχεία, έστω σε μικρή κλίμακα. Όταν για παράδειγμα διαβάζουμε πως, «τη νύχτα ο ωκεανός γίνεται ένας αστρόφεγγος στη θάλασσα, με τα φώτα των ψαράδικων να μοιάζουν μ’ επιπλέοντα αστέρια στα σκουρόμαυρα νερά», αυτά τα καλολογικά στοιχεία είναι διακριτά, ενώ η όποια λογοτεχνική προδιάθεση, από μέρους του συγγραφέα, μοιάζει με δύναμη που ήταν έτοιμη να ελευθερωθεί σε ανώτερα επίπεδα, αν ο συγγραφέας βρισκόταν ακόμα στη ζωή. Εξάλλου τα κείμενα είναι γραμμένα με όμορφο τρόπο, στρωτά, κατανοητά, ολοκληρωμένα, που δείχνουν έναν άνθρωπο, ο οποίος, αν μη τι άλλο, ήξερε να εκφράζεται καλά. 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ναυτική ορολογία που χρησιμοποίησε, ανάλογη με έργα του Καρκαβίτσα και του Καββαδία, οι οποίοι επίσης εργάστηκαν σε πλοία και κατέγραψαν τις εμπειρίες τους. Επίσης οι αφηγήσεις μοιάζουν με ταξιδιωτικό οδηγό, καθώς ο Βαγγέλης Λέκκας δεν αρκέστηκε στο να παραθέσει μόνο τις προσωπικές του εμπειρίες. Σε κάθε χώρα που γνώρισε, κατέγραψε νοοτροπίες, ιδιοσυγκρασίες, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, συστήματα, δομές μιας κοινωνίας των λιμανιών, που λίγοι από εμάς γνωρίζουν και που πολλές φορές μοιάζει με παραμύθι. Οι γυναίκες της νύχτας, το πιοτό, το ξενύχτι, ο τζόγος, το λαθρεμπόριο και τόσα άλλα, που κρύβονται ή που βασιλεύουν μέσα στον κόσμο των ναυτικών και τον κάνουν στα μάτια μας μαγευτικό και σαγηνευτικό, γεμάτο μυστήριο και ανείπωτες περιπέτειες. Εκεί που οι άνθρωποι έχουν τους δικούς τους νόμους, τους δικούς τους συσχετισμούς, τους δικούς τους κώδικες επικοινωνίας.  

Οι αφηγήσεις είναι πραγματικά δυνατές και κάπου κάπου πρωτόγνωρες για εμάς τους “στεριανούς”, ενώ κάθε ιστορία κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μας, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουμε κι εμείς κάτι από τη θαλασσοδαρμένη ζωή τόσων συμπατριωτών μας. Ας μην ξεχνάμε ότι η ναυτοσύνη είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ιστορίας των Ελλήνων, από αρχαιοτάτους χρόνους, και βασική αίτια για την δημιουργία τόσων αποικιών ανά τον κόσμο. Ο Έλληνας, από τα σπάργανα της χιλιόχρονης ιστορίας του, αγαπάει να αναζητά νέους τόπους, να μαθαίνει, να ανακαλύπτει αλλά και ταυτόχρονα να μεταδίδει τις δικές του αξίες και τον δικό του πολιτισμό. Και μόνο αυτό τοποθετεί τον Βαγγέλη Λέκκα στους ανθρώπους της θάλασσας, που είδαν, αφουγκράστηκαν, ερωτεύτηκαν, μέθυσαν με το πιοτό του έρωτα και της αμαρτίας αλλά και τέλος κατέγραψαν τις εμπειρίες τους, για να τις διαβάσουν οι επόμενες γενιές. 

Προσωπική μου άποψη είναι πως, αν η μοίρα δεν έπαιζε τα δικά της περίεργα παιχνίδια, σίγουρα θα μπορούσε να υπάρξει κάποια συνέχεια για τον συγγραφέα – Καπετάνιο και κάποια στιγμή θα τον ξαναβλέπαμε να “μπουκάρει” με όρτσα τα πανιά, στο λιμάνι της λογοτεχνίας, προσφέροντάς μας καινούργια πράγματα. 

Καλό του ταξίδι λοιπόν...

Αλέξανδρος Ακριτίδης, συγγραφέας