«Πολύχρωμες χαρούμενες στέγες»
Βασιλική Κατσαρέλια
Εκδόσεις Ανάτυπο

Το παραμύθι, τουλάχιστον στην αρχική του μορφή, ανήκει στη λαϊκή - προφορική λογοτεχνία και διαχωρίζεται από την γραπτή λογοτεχνία. Ας μην ξεχνάμε ότι οι δημιουργοί των πρώτων παραμυθιών παραμένουν ανώνυμοι, παρόλο που αυτά κατάφεραν να επιβιώσουν στο χρόνο διαδιδόμενα από στόμα σε στόμα. Είναι γεγονός ωστόσο ότι κάποια στιγμή το παραμύθι πέρασε από τα λαϊκά στρώματα της υπαίθρου μέσα στα αστικά κέντρα, κυρίως ως μέσο ψυχαγωγίας των μικρών παιδιών. Βέβαια, αν θα βλέπαμε πιο νοσταλγικά το ζήτημα, θα λέγαμε πως η μαγεία της υποκριτικής αφήγησης και η διάδοση μέσω της μνήμης των παλιών παραμυθάδων, δεν συγκρίνεται με τη μοναχική, πολλές φορές, ανάγνωση ενός εικονογραφημένου κειμένου κατά τη σύγχρονη εποχή. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι είναι απαραίτητη η παρουσίαση ενός τέτοιου βιβλίου με την κατάλληλη διαδικασία στα παιδιά. 

Οι «Πολύχρωμες χαρούμενες στέγες» λοιπόν, είναι ένα παιδικό βιβλίο, που δανείζεται αρκετά στοιχεία από το λογοτεχνικό είδος του παραμυθιού. Δηλαδή πληροί κάποιες προϋποθέσεις, που ο Ελβετός παραμυθολόγος, Max Lüthi, έθεσε στον αγώνα της ταυτοποίησης του εν λόγω είδους: 

1ον. Συμβίωση του υπερφυσικού με το φυσιολογικό: Βλέπουμε ένα κοριτσάκι ενός “γήινου” σπιτιού να συνομιλεί με ένα πουλάκι ή με το φεγγάρι και να μεταφέρεται  “πετώντας” σε έναν υπερφυσικό τόπο. 

2ον. Εμφάνιση μιας επίπλαστης και εξιδανικευμένης πραγματικότητας, καθώς «Οι πολύχρωμες χαρούμενες στέγες» αποτελούν έτσι κι αλλιώς έναν τόπο απόλυτα ιδανικό για να μένει κάποιος. 

3ον. Αφηγηματική λιτότητα, ώστε να αφήνεται ελεύθερος ο ακροατής να φαντάζεται τους χώρους, όπως αυτός θέλει. Στην προκειμένη περίπτωση «Οι πολύχρωμες χαρούμενες στέγες» είναι ένας τόπος, όπου δεν έχουμε καμία άλλη αναλυτική πληροφορία για εκείνον ή για το ποιοι ζουν κάτω από αυτές τις όμορφες στέγες. Εξάλλου το ξεκαθαρίζει και η συγγραφέας ότι είναι ένας ιδανικός τόπος που ανθρώπινο μάτι δεν φτάνει… 

4ον. Υπάρχει στο τέλος η έννοια της Μαγικής λύσης έτσι ώστε να επέλθει η επίλυση του προβλήματος που έχει δημιουργήσει το κοριτσάκι με την παρέμβασή του στην διάταξη των αστεριών.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τα δεδομένα που μας δίδονται στην αρχή του βιβλίου. Η πόλη που ζει η Ρεγγίνα είναι ένας ουτοπικός τόπος, όπου όλα είναι όμορφα, χρωματιστά, με ανθρώπους ευδιάθετους και χαμογελαστούς. Κι αν θα μου πείτε πως φυσικά οι τόποι που ζούμε δεν είναι έτσι, μπορώ απλά να σας απαντήσω ότι ο κάθε γονιός δημιουργεί για το παιδί του ακριβώς ένα τέτοιο περιβάλλον. Περιποιημένο, χαρούμενο, πολύχρωμο, μακριά από τα προβλήματα της καθημερινότητας και τις κακές εικόνες της κοινωνίας μας. Άλλωστε αυτό οφείλουμε να κάνουμε οι περισσότεροι γονείς. Να αφήσουμε τα παιδιά μας, σε αυτήν την τρυφερή ηλικία, μακριά από τα κακώς κείμενα του κόσμου. Ώσπου βέβαια να έρθει η χρονική στιγμή και να τα ανακαλύψουν μόνα τους… 

Άρα το βιβλίο αυτό μας μιλάει για μια μετάβαση. Για τη στιγμή δηλαδή που το παιδί, από τον δικό του “ανέγγιχτο” κόσμο, καλείται να γνωρίσει εκείνο το άγνωστο “εξωτερικό περιβάλλον” και να ακολουθήσει τους κανόνες του. Το μέρος που δεν θα υπάρχει η ανοχή και η υποχωρητικότητα των γονέων για όσα το παιδί δεν κάνει σωστά. 

Η Ρεγγίνα λοιπόν, με το λάθος της και την ανυπακοή της, αντιλαμβάνεται ότι οι πράξεις της έχουν και συνέπειες κι ότι πρέπει πάντα να κατανοούμε την έννοια “ευθύνη”, πριν κάνουμε οτιδήποτε. 

Επίσης η συγγραφέας, πολύ σωστά τονίζει ότι πολύ συχνά οι πράξεις μας δημιουργούν μια αλληλουχία γεγονότων που μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικές συνέπειες. Το λάθος της Ρεγγίνας έχει σοβαρό αντίκτυπο στον δικό της κόσμο αλλά και στο περιβάλλον που διαταράσσεται πλήρως και χάνει τα όμορφα χαρακτηριστικά του. Και για να σας δώσω ένα ανάλογο παράδειγμα, ένα παιδάκι παίζει με ένα σπίρτο, μια πυρκαγιά ξεσπάει, καίγεται ένα δάσος, χάνεται το οξυγόνο, πλημμυρίζει μια περιοχή, πνίγονται άνθρωποι… 

Ολοκληρώνοντας, υπάρχει κι ένα τελευταίο στοιχείο που αξίζει να επισημανθεί. Η δύναμη της αλληλοβοήθειας και της αλληλεξάρτησης. Η συγγραφέας μάς λέει ότι όλα τα στοιχεία της φύσης ή του σύμπαντος γενικότερα συνεργάζονται αρμονικά. Το καθένα έχει τον ρόλο του σε αυτήν την πλάση. Ο ήλιος, το φεγγάρι, τα έμψυχα όντα. Συνεπώς, αρμονικά πρέπει να πορεύονται και οι άνθρωποι προκειμένου να υπάρχει πάντοτε ένα άριστο και χαρούμενο αποτέλεσμα. 

Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ και στην εικονογράφηση του βιβλίου, που έγινε επίσης από την Βασιλική Κατσαρέλια, η οποία ακολουθεί με άρτιο και αρμονικό τρόπο το κείμενο, χαρίζοντας στους μικρούς αναγνώστες μια υπέροχη οπτική εμπειρία. Εύχομαι ειλικρινά αυτό το βιβλίο να αγαπηθεί από όλους και οι “στέγες” όλων των σπιτιών του κόσμου να είναι πάντα πολύχρωμες κι ευτυχισμένες. 

Αλέξανδρος Ακριτίδης, συγγραφέας

Η Βασιλική Κατσαρέλια γεννήθηκε το 1981 σ΄ ένα χωριό της Πιερίας, τη Μεθώνη. Ασχολείται με τη ζωγραφική και το σχέδιο αρκετά χρόνια και σε επαγγελματικό επίπεδο και παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής. Παράλληλα με την επαγγελματική της δραστηριότητα, συμμετείχε σε ομαδικές Εκθέσεις Τέχνης και σε Φεστιβάλ. Γράφει διηγήματα, κείμενα, παραμύθια και ιστορίες λογοτεχνικού περιεχομένου. Ένα εκ των οποίων διακρίθηκε, κατακτώντας τον πρώτο έπαινο στον διαγωνισμό "Ασημένια σελίδα 3" Εκδόσεις Μωραΐτης & Εντύποις τον Ιούνιο του 2018. Η επαφή κι η αγάπη της για τα παιδιά την οδήγησε στη συγγραφή παραμυθιών. Από τον Σεπτέμβριο του 2018 ανέλαβε τα καθήκοντα συντονίστριας της δανειστικής βιβλιοθήκης στο χωριό που μένει, αφού υπήρξε και δημιουργός της ιδέας, για μια τέτοιου είδους κίνηση. Η μεγάλη της αγάπη για τα βιβλία αποτελεί την κινητήρια δύναμή της για τις δράσεις της.