"ΟΙ ΑΧΟΥΛΗΔΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΕΥΤΕΛΗΔΕΣ"
"ΟΙ ΕΞΥΠΝΟΥΛΗΔΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΧΑΖΟΥΛΗΔΕΣ"
Μαρία Μαυρίδου – Καλούδη
Αφοί Κυριακίδη Εκδόσεις Α.Ε. 

Το νέο βιβλίο της πολύπειρης συγγραφέως, Μαρίας Μαυρίδου – Καλούδη, δεν αποτελεί απλά μια ευχάριστη έκπληξη για όσους την γνωρίζουμε, αλλά αποδεικνύει περίτρανα πως, με όποιο λογοτεχνικό είδος ασχοληθεί, μπορεί να τα καταφέρει με επιτυχία. 

Η πρώτη θετική επισήμανση αφορά την χρήση της Ποντιακής διαλέκτου, καθώς όλη η υπόθεση του βιβλίου είναι γραμμένη στα νέα ελληνικά αλλά και στα ποντιακά. Η συγγραφέας δεν το κάνει αυτό μόνο επειδή αγαπάει την καταγωγή της, αλλά διότι θεωρεί ότι με αυτόν τον τρόπο συμβάλει στη διατήρηση της γλώσσας των προγόνων της (γραπτή και προφορική). Εξάλλου η «Ποντιακή» είναι μια διάλεκτος με αρχαίες ρίζες που, εάν δεν συμβάλουν κάποιοι στην συνέχειά της, κινδυνεύει να μετεξελιχθεί τις επόμενες δεκαετίες σε νεκρή γλώσσα. Κι αυτό είναι κάτι που απευχόμαστε… 

Ας περάσουμε λοιπόν στην υπόθεση. Έχουμε να κάνουμε με δυο χώρες, η μια καταπράσινη και λουσμένη στο φως και η άλλη υπόγεια, υγρή και σκοτεινή. Στην επάνω χώρα, την Εξυπνούπολη, κατοικούν οι εργατικοί Εξυπνούληδες, πάντα ευτυχισμένοι και αλληλέγγυοι, με βασική τους ευθύνη να φροντίζουν το δέντρο της ζωής, που φύτεψε κάποτε ο αρχηγός τους.  Στην κάτω χώρα, την Χαζοχώρα, οι κάτοικοι Χαζούληδες, αρέσκονται να καταστρέφουν, να τεμπελιάζουν, να μισούν το κάθε τι πολύχρωμο και όμορφο. Μια μέρα λοιπόν οι Χαζούληδες αποφάσισαν να παρέμβουν με τον χειρότερο τρόπο στις χαρούμενες ζωές των Εξυπνούληδων, δημιουργώντας μια σειρά σημαντικών προβλημάτων. Θα μπορέσουν άραγε οι Εξυπνούληδες να βρούνε λύσεις στην επιθετικότητα των Χαζούληδων; Ποιο ρόλο θα διαδραματίσουν οι αρχηγοί τους; Ποιος θα βγει κερδισμένος από την αέναη μάχη του καλού με το κακό;

Τα μηνύματα του παιδικού αυτού βιβλίου είναι πολλά και σημαντικά. Πρώτα απ’ όλα η οικολογία και η σχέση του ανθρώπου με τη γη. Η μητέρα φύση μάς δίνει ανταποδοτικά τους καρπούς της και το οξυγόνο της, όταν κι εμείς φροντίζουμε γι’ αυτήν. Αν δεν την σεβόμαστε, η καταστροφή δεν θα αργήσει να χτυπήσει τις πόρτες μας. Η αλυσίδα των ζώων και των φυτών πάντα θα κινδυνεύει από ενέργειες κάποιων “Χαζούληδων” που για το προσωπικό τους συμφέρον καταστρέφουν τη φύση. 

Ένα από τα θέματα, που επίσης θίγονται, είναι η προκοπή που πετυχαίνει ο άνθρωπος με την εργατικότητα σε σχέση με τα αρνητικά της οκνηρίας. Μια εργατικότητα που στην προκειμένη περίπτωση συνδυάζεται με την αγάπη και την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων μιας κοινότητας. Εν αντιθέσει, με την οκνηρία που συνδυάζεσαι με τα αισθήματα μίσους και εχθρότητας, που αναπτύσσονται μέσα στη σκέψη κάποιων ανθρώπων, οι οποίοι δεν θέλουν να βλέπουν τους άλλους να προοδεύουν. Σ’ αυτήν την “σύγκρουση” ωστόσο της καλοσύνης με τον δόλο, η συγγραφέας τονίζει και τον βασικότατο ρόλο των ηγετών. Ο αρχηγός της κάτω χώρας Μέγας Ανοησίας δίνει τις λάθος εντολές και περνάει τα λάθος μηνύματα. Αντί να διδάσκει την ηθική και την τιμιότητα, παροτρύνει τα μέλη της κοινότητάς του να καταστρέψουν κάθε όμορφο πράγμα που υπάρχει στην επάνω χώρα. Ενώ ο Μέγας Εξυπνούλης από τη μεριά του, διδάσκει την σύνεση, την αγάπη για το περιβάλλον, τα θετικά της εργασίας. 

Την λύση δίνει στο πρόβλημα ο Μέγας Εξυπνούλης, με μια μέθοδο “Δούρειου Ίππου” (δεν θα σας πω περισσότερα…) ώστε να επιτευχθεί το Happy end, απαραίτητο άλλωστε για ένα παιδικό βιβλίο. Μακάρι και η ζωή μας να είχε πάντα ανάλογες αίσιες καταλήξεις, όμως όπως κι εσείς οι αναγνώστες γνωρίζετε καλά, αυτό είναι ουτοπικό. Οι συγγραφείς ωστόσο οφείλουν να παλεύουν για το καλύτερο και για την σωστή διαπαιδαγώγηση των μικρών παιδιών, μέσα από τόσο όμορφα έργα. 

Όπως προανέφερα, το βιβλίο χαρακτηρίζεται από τις “διπλές” του υποστάσεις. Διπλός τίτλος, διπλό κείμενο σε Ποντιακά και Νεοελληνικά, διπλή εικόνα (πάνω-κάτω) ώστε οι αναγνώστες να παρακολουθούν ταυτόχρονα τη ζωή σε δύο μέρη. Εξαιρετική επίσης η εικονογράφηση του Δημήτρη  Νικολαΐδη, που χρησιμοποιεί επίσης στοιχεία της ποντιακής παράδοσης στα ενδύματα των ηρώων, αλλά και η απόδοση των κειμένων στην ποντιακή διάλεκτο από την Χρύσα Μαυρίδου. Και για να μην αδικήσω κάποιον, γενικά όλοι οι συντελεστές του βιβλίου συνέβαλαν ώστε να υπάρχει ένα άρτιο και ποιοτικό αποτέλεσμα. Ένα βιβλίο που θα πρότεινα να επιλέξετε για τα παιδιά σας. 

Για μια ακόμη φορά θα συγχαρώ την Μαρία Μαυρίδου - Καλούδη για την πολύ σοβαρή δουλειά που μας πρόσφερε, η οποία αναδύει ήθος και καλοσύνη. 

Αλέξανδρος Ακριτίδης, συγγραφέας 

Σελίδα του βιβλίου:  https://www.afoikyriakidi.gr/el/oi-axoulhdes-kai-oi-seftelhdes 

Η Μαρία Μαυρίδου - Καλούδη, γεννήθηκε στην Διομήδεια της Ξάνθης, από γονείς πόντιους. Μοίρασε τα παιδικά, έως και τα νεανικά της χρόνια, στην Θεσσαλονίκη και στην Γερμανία, και εδώ και χρόνια ζει στην Νέα Μηχανιώνα. Εργάστηκε ως διερμηνέας, μεταφράστρια, γραμματέας και άλλα. Κάποια πτυχία, που πήρε, αφορούν επαγγέλματα που δεν εξάσκησε ποτέ, για αυτό και δεν θεωρεί ότι υπάρχει λόγος να τα αναφέρει. Η αγάπη της για τα ζώα και το περιβάλλον, ήταν η αφορμή να ξεκινήσει να γράφει με ήρωες, τα ζώα. Τα ιδιαίτερα αυτά συναισθήματα, τα αποδίδει στην γερμανική της εκπαίδευση. Την αγάπη της για τον Πόντο, την θεωρεί δεδομένη, μια και γαλουχήθηκε με την ιδέα του. Πόντος, περιβάλλον, ζώα, οικογένεια, είναι τα μονοπάτια που την οδήγησαν στους έντιμους προορισμούς που είχε θέσει ως στόχο ζωής.