«Καλά κρυμμένα μυστικά»
Ελένη Δόμανου
Εκδόσεις Κίτρο 

Το νέο βιβλίο της Ελένης Δόμανου με τον τίτλο «Καλά κρυμμένα μυστικά» θα έλεγα ότι συγκαταλέγεται στα κοινωνικά μυθιστορήματα, με έντονο το αισθηματικό στοιχείο. Διαδραματίζεται κυρίως στο όμορφο νησί της Σάμου και καλύπτει χρονικά μια αρκετά μεγάλη περίοδο, καθώς εμπεριέχει περιστατικά από την Μικρασιατική Καταστροφή, αλλά η εξέλιξη της υπόθεσης φτάνει ως τις πρόσφατες δεκαετίες. 

Το μυθιστόρημα αυτό περιγράφει την περιπετειώδη ζωή της Δανάης, μιας κοπέλας που γνώρισε μεγάλα και ανυπέρβλητα εμπόδια στη ζωή της, αγάπησε, πόνεσε, αδικήθηκε, εξαπατήθηκε οικτρά, όμως με σύμμαχο τον χρόνο και έχοντας πάντα μια ισχυρή προσωπικότητα, διεκδίκησε την δικαίωσή της. Οι έρωτες, οι ίντριγκες, οι δολοπλοκίες και οι μεγάλες συμπτώσεις της ζωής είναι τα βασικά συστατικά αυτού του βιβλίου. Η Δανάη, με στοιχεία από τη Σταχτοπούτα, μαθαίνει από πολύ μικρή το σκληρό πρόσωπο της κοινωνίας, αλλά κυρίως των ανθρώπων του δικού της οικογενειακού περίγυρου. Ένας απαγορευμένος έρωτας, μια απροσδόκητη εγκυμοσύνη, ένας αδηφάγος θάνατος που στέκεται με λαιμαργία πάνω από τα κεφάλια των πρωταγωνιστών για να τους θυμίσει τη θνητότητά τους. Κι όμως κάποιοι αρνούνται να παραδειγματιστούν από τα χτυπήματα της μοίρας και βάζουν πιο βαθιά το μαχαίρι στους άλλους, προκειμένου να ικανοποιήσουν τα δικά τους “θέλω”. Η φυγή γίνεται μονόδρομος για τη Δανάη, όμως, και στη νέα πατρίδα, η ζωή έχει άλλα σχέδια για εκείνη… 

Αυτό το μυθιστόρημα αποτελεί ένα φόρο τιμής στη Σάμο και τις ομορφιές της. Περιγράφεται η φυσική ομορφιά της, οι σπουδαίοι ιστορικοί τόποι, η οικονομία, τα έθιμα, η τοπική κουζίνα αλλά και η ευρύτερη κοινωνία της με τα υπέρ και τα κατά. Διότι είναι αλήθεια πως σε τέτοιου είδους μικρές κοινωνίες, όπως είναι τα νησιά, όλοι γνωρίζονται και όλα περνούν από το διαστρεβλωτικό φίλτρο των κατοίκων. Ιδιαίτερα δε τις προηγούμενες δεκαετίες όπου η θέση της γυναίκας ήταν πιο περιορισμένη και την κάθε της κίνηση έπρεπε να χαρακτηρίζει ο ευπρεπισμός και η ηθική. Το βιβλίο μιλάει επίσης για τους ισχυρούς του κόσμου. Αυτούς που, με γνώμονα τη δική τους οικονομική δύναμη, κινούν μηχανισμούς, προσβάλλουν συνειδήσεις, αλλάζουν κυριολεκτικά τις ζωές των ανθρώπων που μπαίνουν εμπόδιο στα δικά τους στερεότυπα. Αδιαφορώντας πώς όλα αυτά κάποτε μπορούν να γυρίσουν εναντίον τους, καθώς τίποτα δεν κρύβεται και τίποτα δεν λησμονιέται. «Όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες» λέει η λαϊκή παροιμία, που στην περίπτωση αυτού του μυθιστορήματος υλοποιείται στο έπακρο. Όπως και η Θεία Δίκη άλλωστε, η οποία κάνει δειλά δειλά την εμφάνισή της για να επαναφέρει τα πράγματα στην κανονική τους ροή και ν’ αρχίσουν οι ένοχοι την δική τους μάχη με τις Ερινύες. 

Υπάρχει άραγε δικαιοσύνη όταν ο χρόνος σου έχει στερήσει αμέτρητες χαρές και απολαύσεις; Υπάρχει άραγε η δύναμη της συγχώρεσης απέναντι σε όσους προσπάθησαν να καταστρέψουν τη ζωή σου; Υπάρχει φάρμακο που να θεραπεύει τις βαθιές ψυχικές πληγές; Η Δανάη λοιπόν είναι μια τραγική ηρωίδα που, αν και η χαρά με τη λύπη έχουν στην καρδιά της διαρκείς διακυμάνσεις, θεωρώ ότι αυτά που έχασε είναι πολύ περισσότερα από αυτά που στο τέλος απέκτησε. 

Τα μηνύματα αυτού του βιβλίου είναι ανάμεικτα. Να νιώσεις λύπη; Να χαρείς; Να μισήσεις ή να αγαπήσεις; Βίοι τραγικοί, χωρίς σανίδα σωτηρίας για τα θύματα και χωρίς ίχνος ανθρωπισμού για τους θύτες. Κι όλα αυτά μέσα σε μια εποχή όπου η κοινωνική διαστρωμάτωση καθόριζε το “είναι” και την πορεία ζωής κάποιων ανθρώπων, μέσα σε οικογένειες όπου η γονική μέριμνα ήταν ανύπαρκτη, ενώ υπερίσχυσε η βαρβαρότητα και η εκμετάλλευση. Ομολογουμένως, ο αναγνώστης αδημονεί και αγωνιά, στο πλευρό της ηρωίδας, ώστε να καταφέρει να κερδίσει ξανά όσα κάποιοι ανάλγητοι άνθρωποι τής στέρησαν. 

Θέλω να συγχαρώ την Ελένη Δόμανου για τη νέα της συγγραφική προσπάθεια και να της ευχηθώ να ζει πάντα την κάθε της μέρα στο φως και στη διαφάνεια, χωρίς στεναχώριες, χωρίς απωθημένα και πάνω απ’ όλα χωρίς «Καλά κρυμμένα μυστικά». 

Αλέξανδρος Ακριτίδης
Συγγραφέας – Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών  

Η Ελένη Δόμανου γεννήθηκε στα Ριζώματα Ημαθίας, ένα χωριό στα πανέμορφα Πιέρια Όρη. Κατοικεί στη Βέροια κι έχει τρία παιδιά. Πρώτη συγγραφική της απόπειρα ήταν το μυθιστόρημα "Τόσα λίγα για πολύ καιρό" από τις εκδόσεις iWrite. Μετά έγραψε το "Αγγίζοντας το αύριο" από τις εκδόσεις ΠΝΟΗ και τρίτο της βιβλίο από τις εκδόσεις Κίτρο είναι το "Καλά κρυμμένα μυστικά". 

*Φωτογραφία Ελένης Δόμανου: pliroforiodotis.gr