Το BLOCK 25 δεν είναι ένα απλό βιβλίο. Δεν είναι ένα αποκύημα φαντασίας και έμπνευσης, αν και αυτά που συναντάς μέσα του, δεν μπορείς να διανοηθείς πως έχουν συμβεί στ’ αλήθεια. Το BLOCK 25 είναι μια μαρτυρία ομηρίας της Ελληνίδας Εβραίας Καρολίνας Ναχμούλη – Γαβριηλίδου, μητέρας του σημαντικού εκδότη Σάμη Γαρβιηλίδη.

Το βιβλίο εμπεριέχει τις συνεντεύξεις της Καρολίνας Ναχμούλη-Γαβριηλίδου (1919-2008) και του συζύγου της, Γαβριήλ (Μπίλλη) Γαβριηλίδη (1917-2008), που έδωσαν τον Μάρτιο του 1998 στην εντεταλμένη για τη διεξαγωγή της συνέντευξης, Ελληνίδα ομόθρησκή τους, Παυλίνα Ματαθία. Μέσα από την συνομιλία τους ο αναγνώστης πληροφορείται την απίστευτη ζωή της Καρολίνας Γαβριηλίδου, μιας από τις ελάχιστες γυναίκες ομήρους που επέζησαν από τα Ναζιστικά στρατόπεδα Άουσβιτς-Μπιρκενάου και Μπέργκεν-Μπέλζεν αλλά και  την δύσκολη πορεία του  Γαβριήλ Γαβριηλίδη, αιχμάλωτου των Άγγλων στη Μέση Ανατολή κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής.

Οι συνεντεύξεις αυτές αποτελούν μέρος των 52.000 συνεντεύξεων που διεξήγαγε ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Survivors of the Shoah Visual History Foundation, που ίδρυσε ο σπουδαίος σκηνοθέτης Στήβεν Σπίλμπεργκ, μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων της ταινίας “Η λίστα του Σίντλερ”.

Ό,τι και να πει κανείς για τα όσα διαβάζει μέσα σε αυτές τις “ματωμένες” κυριολεκτικά σελίδες, δεν μπορεί να εκφράσει την ανθρώπινη νοσηρότητα. Η ζωή μέσα στα κρεματόρια των Γερμανών και ο διαρκής αγώνας για επιβίωση. Εκτελέσεις, μαζικές αφανίσεις, βασανιστήρια, εξευτελισμός. Κι όμως υπήρχαν ελάχιστοι άνθρωποι που λόγω συγκυρίων, λόγω ανυπέρβλητης ψυχικής δύναμης, λόγω παιχνιδιών της μοίρας, κατάφεραν να επιβιώσουν. Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχουν για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης οι πληροφορίες για τον τρόπο που συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν μαζικά οι Εβραίοι της πόλης στα Στρατόπεδα Συγκεντρώσεως. Μέσα από την αφήγηση της Καρολίνας αποδίδονται ευθύνες εκεί που πρέπει και δεν αποσιωπούνται σημαντικά γεγονότα για τις απεχθείς ενέργειες κάποιων Χριστιανών Ελλήνων και Εβραίων Ελλήνων, μέσα στο “σκοτεινό” περιβάλλον του πολέμου. Ενδιαφέρουσες είναι επίσης οι πληροφορίες για την άγνωστη ζωή των Ελλήνων Εβραίων με τα ήθη τους και τα πατροπαράδοτά τους έθιμα.

Πίσω από αυτό το βιβλίο κρύβεται η εξαιρετική δουλειά του Λευτέρη Ξανθόπουλου, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την επιμέλεια, την έρευνα, το επίμετρο και τα σχόλια. Γροθιά στο στομάχι και το φωτογραφικό υλικό που συμπεριλήφθηκε στην έκδοση, καθώς ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να αντικρίζει όσα με λεπτομέρειες περιγράφονται από τα θύματα του Πολέμου.

Κύριος σκοπός του βιβλίου και των συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν είναι η διατήρηση της μνήμης, η πληροφόρηση αλλά και η αποτροπή. Μια προσπάθεια για να εδραιωθεί ο σεβασμός της ανθρώπινης ύπαρξης και να περιθωριοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι ακραίες φωνές που οδηγούν σε ρατσιστικές συμπεριφορές και αποτρόπαια εγκλήματα. Η Καρολίνα και ο Γαβριήλ δίνουν το δικό τους ξεχωριστό στίγμα μέσα σε μια αιματοβαμμένη Παγκόσμια Ιστορία.

Αλέξανδρος Ακριτίδης

Λογοτέχνης - Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών