Μαρία Κολοβού – Ρουμελιώτη

"Άλφες" 

Εκδόσεις "Το Δόντι"

Με την λογοτεχνική προσωπικότητα της Μαρίας Κολοβού – Ρουμελιώτη, ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή πριν από μερικά χρόνια, όταν πήρα στα χέρια μου το υπέροχο ποιητικό της έργο «Τα ρόδα του χρόνου». Κι αν είχα εντυπωσιαστεί τότε από την δυνατή γραφή της, δεν το κρύβω πως είχα στ’ αλήθεια μια αδημονία να γνωρίσω την ικανότητά της και στον πεζό λόγο. 

Αλλά ας ξεκινήσουμε απ’ την αρχή. Οι «Άλφες», αν και προσδιορίζονται ως μυθιστόρημα, θα χαρακτηριζόταν κάλλιστα και ως ένα έργο βιογραφιών με αυτοαναφορικά χαρακτηριστικά. Εξηγεί δηλαδή μέσα από τις λέξεις του, τους λόγους για τους οποίους δημιουργήθηκε. 

Το βιβλίο περιγράφει την ζωή τριών γυναικών, οι οποίες πορεύονται ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του χαρακτήρα τους και μέσα σε εντελώς διαφορετικά κοινωνικά πλαίσια. Οι ραγδαίες εισοδηματικές ανακατατάξεις, οι κόποι της επιβίωσης, οι επιρροές του οικογενειακού περιβάλλοντος, οι ηθικές αξίες ως το πολυτιμότερο μάθημα ζωής. Πράγματι, οι Άλφες είναι ένα βιβλίο βγαλμένο αλλά και γραμμένο από την ίδια την ζωή. Δεν είναι ένα βιβλίο υπόθεσης, γιατί δεν είναι αυτός ο σκοπός του. Είναι ένα έργο που περιγράφει – αναλύει – χαρακτηρίζει, τους συσχετισμούς και τους δεσμούς, ανάμεσα στα μέλη των εκάστοτε οικογενειών. 

Το βιβλίο είναι πολυεπίπεδο και συχνά δίνει την εντύπωση πως επιδιώκει να παντρέψει το παρελθόν με το σήμερα μέσα από μια μακροσκελή μελέτη γεγονότων και συμπεριφορών.  Έχει επίσης μεγάλη αξία ως εγχειρίδιο Λαογραφίας, όχι μόνο γλωσσικά, επειδή χρησιμοποιεί ένα ιδιαίτερο τοπικό ιδίωμα, αλλά και κοινωνικά, καθώς περιγράφεται η αγροτική, θρησκευτική,  οικογενειακή ζωή των ανθρώπων της παλαιάς Ελληνικής επαρχίας. Πολυπυρηνικές οικογένειες, μόχθος, κοινωνικά ταμπού, προλήψεις και προκαταλήψεις, στιγματισμός. Και όλα αυτά με μια γλώσσα που είναι ο ορισμός της γλαφυρότητας. Πολλές φορές τη σκυτάλη της αφήγησης παίρνει και η ποίηση, με άριστα, θα έλεγα, αποτελέσματα. Άλλωστε είναι αλήθεια πως κάποια πράγματα λέγονται καλύτερα μέσα από τους στίχους και τα τραγούδια, πρακτική που εντάσσεται στα αρχέγονα στοιχεία του πολιτισμού μας. Με τις ραψωδίες, τα μοιρολόγια, τις παροιμίες, τις κατάρες και το τεράστιας σημασίας Δημοτικό μας τραγούδι. 

Η συγγραφέας μέσα από τις «Άλφες», δηλαδή τα γράμματα που μάθαινε ο κόσμος, δεν αρκείται στην απλή παράθεση των γεγονότων αλλά κάνει ένα επιπλέον βήμα. Εξηγεί και νουθετεί, συμπεραίνει και προτείνει. Ο κάθε άνθρωπος κουβαλά μέσα του και το οικογενειακό του παρελθόν. Γεγονός αδιαμφισβήτητο. Έτσι η συγγραφέας, μέσα από την αναζήτηση της αλήθειας, εξηγεί και επαναδιαπραγματεύεται τις πράξεις των ανθρώπων μέσα στην οικογένεια αλλά και τη γενικότερη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Εξυμνεί την αξία της αγάπης αλλά και επικρίνει τα αποτελέσματα του μίσους. Περιγράφει άριστα την βαρύτητα της ορθής διαπαιδαγώγησης αλλά και της αγάπης, με την οποία οφείλουμε να αγκαλιάζουμε τα παιδιά μας. 

Κάποτε μιλώντας με έναν ηλικιωμένο φίλο λογοτέχνη, για έναν άλλο φίλο που χάθηκε πρόωρα, του είπα πως πρέπει να επισκεφτούμε το κοιμητήριο για να του ανάψουμε ένα κερί, φόρο τιμής στην φιλία μας. Κι εκείνος μου απάντησε πως δεν χρειάζεται… Και μόνο που συζητούσαμε για εκείνον, του κάναμε το καλύτερο μνημόσυνο!… Διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, τον θυμήθηκα. Ναι, η Μαρία Κολοβού Ρουμελιώτη κάνει ένα ουσιώδες μνημόσυνο για εκείνους που έφυγαν, αφήνοντας το στίγμα τους πάνω σε τούτη τη γη. Άλλοι αμυδρά και άλλοι ανεξίτηλα. Σημασία έχει λοιπόν πως, όσο ακόμα ζούμε, δεν πρέπει να αφήνουμε πίσω μας κηλίδες και μελανά σημεία. Δεν πρέπει να αδικούμε και να διαιωνίζουμε τα μίση και τα κακώς κείμενα, που ενδεχομένως να πηγάζουν και απ’ τους προγόνους μας. Έχουμε τη ζωή μας στα χέρια μας και οφείλουμε να προσπαθήσουμε λίγο περισσότερο…

Αλέξανδρος Ακριτίδης, Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών - Συγγραφέας 

http://mariakolovouroumelioti.blogspot.gr