Γιατί επιλέξατε το λογοτεχνικό είδος της ποίησης για να εκφραστείτε; 

Η επιλογή αναπόφευκτα γίνεται από κάποια στοιχεία που διακατέχουν τον καθένα μας. « Η ποίηση σε βρίσκει », όπως έγραψε και ο Τίτος Πατρίκιος. 

Ποιο λογοτεχνικό είδος προτιμάτε και γιατί; 

Προτιμώ τη μικρή φόρμα (ποίηση, διήγημα). Είναι μαγικό όταν μέσα στη μικρή φόρμα, με ελάχιστες λέξεις, δίνεται ένα ολόκληρο τοπίο με εικόνες και μηνύματα. Παρόλα αυτά, σίγουρα όταν ένα μυθιστόρημα είναι δομημένο καλά και με βάθος χαρακτήρων, με παρασύρει στον κόσμο του. 

Θεωρείτε ότι ο λογοτέχνης μέσα από το έργο του εκφράζει απαραιτήτως τις δικές του πεποιθήσεις ή μπορεί, ως ηθοποιός, να υποδυθεί έναν εντελώς ανεξάρτητο ρόλο και να εκφραστεί διαφορετικά από τα πιστεύω του; 

Ένας ποιητής δεν πιστεύω πως μπορεί να ξεφύγει από τα πιστεύω του και τις πεποιθήσεις του. Όταν η ποίηση εμπεριέχει στοιχεία αλήθειας, βιωματικής ή πνευματικής, είναι και δυνατή ποίηση που αντέχει στον χρόνο. Αντίθετα, ένας πεζογράφος, σ’ ένα μυθιστόρημα για παράδειγμα, με αρκετούς χαρακτήρες, χάριν της ιστορίας του θα πρέπει να εκφράσει και να αιτιολογήσει τις συμπεριφορές και τα πιστεύω των χαρακτήρων του. Θα πρέπει να δημιουργήσει αναπαραστάσεις αληθινών ανθρώπων με διαφορετικές αντιλήψεις από τον ίδιο. Άρα έτσι, διαμορφώνει πολλές αλήθειες που τις στηρίζει με τα γραφόμενά του για να έχει υπόσταση και το λογοτεχνικό του δημιούργημα. Ακόμη κι αν δεν υποδύεται ο ίδιος τους ρόλους, τους σκηνοθετεί. 

Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε μέσω των συγκεκριμένων ποιημάτων σας; Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας. 

Στην δεύτερη ποιητική μου συλλογή «αναπαράσταση», δεν περνώ άμεσα κάποια μηνύματα. Αφήνω τον αναγνώστη μέσα από τους στίχους να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Στην «αναπαράσταση», στήνω ένα σκηνικό αξιολόγησης βιωμάτων και στοχασμού στο πέρασμα του χρόνου. Με την αφαίρεση των τίτλων των ποιημάτων, θα μπορούσε κανείς να δει την συλλογή και ως ένα θεατρικό γυναικείο μονόλογο, που προσπαθεί να βρει νοήματα μέσα από τις λέξεις, κάνοντας απολογισμό της πραγματικότητας του παρελθόντος με μια απογύμνωση πάνω στα πράγματα. 

Είμαστε μια χώρα όπου διαβάζουν λίγοι και γράφουν πολλοί. Αυτό πώς το εξηγείτε; 

Καταρχήν σίγουρα είμαστε μια χώρα άκρως ποιητική. Η πληθώρα των ποιητικών συλλογών που εκδίδονται πια κάθε χρόνο, έχει να κάνει και με αυτό. Άλλωστε είμαστε η μήτρα που κυοφορήθηκε ο πρώτος λόγος, ο ποιητικός και μέσω αυτού και η γενικευμένη τέχνη του λόγου σε άλλες μορφές. 

Τώρα μάλλον σε μια εποχή υπερβολικής αυτοπροβολής και μπόλικου «ταλέντου», μέσα σε αυτό το τεράστιο πλήθος ανθρώπων που μας κατακλύζει και διαδικτυακά πια, επιζητούμε την προσοχή, ίσως και κάποιο μεγαλύτερο «κύρος» από τον διπλανό μας. Και η γραφή, αντίθετα από την ανάγνωση, είναι ένας τρόπος για να τραβήξεις την προσοχή. 

Άλλοτε γράφουμε για να ψηλαφίσουμε τις προσωπικές μας αναμνήσεις, πράγμα που δεν γίνεται πάντοτε μέσω της ανάγνωσης άλλων, να αποδράσουμε από καθημερινούς περιορισμούς και ίσως να ενωθούμε με στοιχεία του δικού μας κόσμου με ένα ευρύτερο σύνολο ανθρώπων. Ίσως πάλι για να κλείσουμε ή και να ανοίξουμε ακόμη και καινούργιες πληγές περιγράφοντας τη δική μας ενδιαφέρουσα ή και αδιάφορη οπτική στα πράγματα. Μη ξεχνάμε ότι η γραφή θεωρείται σήμερα και από την επιστημονική κοινότητα ως ψυχοθεραπευτική. 

Δυστυχώς οι περισσότεροι από μας δεν κατανοούμε την τραγικότητα πολλές φορές αυτής της ψευδαίσθησης που μας δίνει η γραφή. Γράφω άρα υπάρχω; Με την γραφή σε ακούνε, με την ανάγνωση ακούς τον άλλον. Πόσοι σήμερα από μας λοιπόν έχουν μάθει να ακούμε τους άλλους; 

Η ποίηση είναι ένα πολύ απαιτητικό λογοτεχνικό είδος με διαφορετικές μορφές. Εσείς με ποιο είδος ποίησης μπορείτε να εκφραστείτε καλύτερα; 

Ότι έχω εκδώσει προς το παρόν αφορά τον ελεύθερο στίχο. Ένα μεγάλο ποσοστό έκφρασης λοιπόν, μου δίνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Ενίοτε όμως εκφράζομαι και με άλλες μορφές και σε έμμετρο στίχο και σε δεκαπεντασύλλαβο κτλ. Η σύλληψη της μορφής πηγάζει αυθόρμητα. Ποτέ δεν με ρωτά τι μορφή θα έχει η γραφή. 

Ποια είναι η θεματική που προτιμάτε στην ποίηση και γιατί; 

Συγκεκριμένη θεματική που να προτιμώ δεν υπάρχει. Εξαρτάται πάντα από την δυναμική που έχει το ποίημα ή και με την ψυχοσύνθεση που μπορεί να με βρει μια δεδομένη στιγμή. 

Θεωρείτε ότι η ποίηση αντικατοπτρίζει το γενικότερο κοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής της; 

Η ποίηση είναι ένας καθρέφτης της εποχής και των ανθρώπων που την χαρακτηρίζουν. Αντικατοπτρίζει τα πρόσωπα που συνθέτουν μια εποχή και μέσω των προσώπων τα γεγονότα και οι πρακτικές που λαμβάνουν μέρος στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Αν η σημερινή εποχή έχει κατηγορηθεί από κριτικούς ή μελετητές της για το «εγώ» της στην ποίηση, μετά τα πρώτα «αδιάφορα» κοινωνικά χρόνια του 2000 το τοπίο ποιητικά αρχίζει να αλλάζει. Παρατηρείται ολοένα και μια αυξανόμενη κοινωνική ανησυχία στα λεγόμενα χρόνια της κρίσης, τουλάχιστον για την χώρα μας. Αυξάνονται λοιπόν και οι συλλογές που έχουν να κάνουν με αυτήν την κοινωνική ανησυχία εφόσον αυξάνονται τα κοινωνικά ερεθίσματα (προσφυγικό, φυλετικός και θρησκευτικός ρατσισμός κτλ). 

Ποιοι μεγάλοι ποιητές έχουν αγγίξει την ψυχή σας ή αν υπάρχει κάποιος της σύγχρονης εποχής που θεωρείτε ότι αξίζει να αναφέρετε. 

Επιγραμματικά θα αναφέρω τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη για την αφηγηματικότητά του, τον Γιώργο Σεφέρη και τον Οδυσσέα Ελύτη όχι μόνο για τη βαθιά σκέψη που γίνεται αντιληπτή στους στίχους τους αλλά και για το μεταφραστικό και δοκιμιακό σύνολο του έργου τους, τον Γιάννη Ρίτσο για την ευαισθησία και την έντονη εικονοποιία, τον Καρυωτάκη για τον αυτοσαρκασμό, την Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ για την εμμονή της στο σώμα μα και σίγουρα πολλούς ακόμη μεγαλύτερους σπουδαίους μα και μικρότερους ποιητές παλιάς και νεότερης εποχής (γενιά του ΄70 και του ΄80 )έως και τα χρόνια μας. 

Απευθυνόμενη σε κάθε πολίτη όλων των ηλικιών, θέλετε να του πείτε γιατί να διαβάζει και τι θα κερδίσει από την διαδικασία της ανάγνωσης; 

Θα αποφύγω τις κοινότυπες απαντήσεις περί γνώσης, καλλιέργειας λόγου κτλ, και θα του πω πως θα κερδίσει αυτό που μια μερίδα επιστημόνων προσπαθεί να εφεύρει εδώ και χρόνια: μια ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΗ! 

Σας ευχαριστούμε για τις απαντήσεις σας και για τον χρόνο σας και σας ευχόμαστε καλή - δημιουργική συνέχεια. 

Αλέξανδρος Ακριτίδης
Συγγραφέας – Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών    

Δείγμα γραφής: 

Εικόνες 

I 

Σβησμένα στο σπίτι όλα τα φώτα
λυγισμένη ιτιά η σάρκα
τη ρημαγμένη καγκελόπορτα αγκαλιάζει. 

Λασπωμένες θύμησες
πετροβολούν με ελαφρόπετρες τις τύψεις.

II 

Ένα μοναχικό μαύρο πουλί
πέταξε σ’ ένα
άσπρο σύννεφο. 

Και το καλό και το κακό
κρύβουν μοναξιά. 

Σελίδα του βιβλίου: http://www.yapi.gr/book.asp?bid=125 

Η Ελευθερία Θάνογλου (1978-) κατάγεται από την Ολυμπιάδα Χαλκιδικής και διαμένει στην Θεσσαλονίκη. Είναι ποιήτρια.

Για την ποιητική της συλλογή "Οι πέντε εποχές του κόκκινου" (εκδ. Πικραμένος, 2017), υπήρξε υποψήφια για το βραβείο 'Μαρία Πολυδούρη'. Συμμετείχε στη συλλογική έκδοση διηγημάτων "Εκ του μη όντος" (Εκδόσεις Τύρφη, 2019) και σε συλλογικές ανθολογίες ποίησης από τις οποίες μεταφράστηκαν ποιήματά της στην αγγλική, την ιταλική και ισπανική γλώσσα. Έχει συγγράψει επίσης θεατρικά κείμενα για μουσική παράσταση για τη Μαρία Πολυδούρη (συνεργασία με τον Γιώργο Δίπλα).
Για το έργο της έχει λάβει επαινετικές κριτικές, ενώ για τα ποιήματά της έχει βραβευθεί από το Σωματείο Λόγου και Τέχνης "Αλκυονίδες", από το Αρχείο Ιστορίας και Τέχνης Κοζάνης, από τον όμιλο για την UNESCO Πειραιώς και Νήσων.