Ο Καμβάς της Τρέλας

Θοδωρής Θεοδωρόπουλος

Εκδόσεις Φυλάτος

O Αλέξανδρος Κοντορής, τριανταπεντάχρονος επιχειρηματίας - συλλέκτης έργων τέχνης, γνωρίζει τη χήρα του ζωγράφου Βασίλη Σκουλά, μια γυναίκα της οποίας οι κινήσεις θυμίζουν αλγεβρική σκακιστική λογική. Η χήρα οδηγεί τον συλλέκτη στο άβατο του διάσημου μετα-ιμπρεσιονιστή ζωγράφου, ο οποίος εκστασιάζεται από τον τρόπο που αποτυπώνεται στον καμβά το παιχνίδισμα του φωτός και των χρωμάτων. Η γνωριμία αυτή, μια διαθήκη με μοναδικό κληρονόμο τον συλλέκτη και ένας πίνακας - μυστήριο αποτελούν την αρχή ενός domino, το οποίο εκτυλίσσεται σε διάστημα 10 ημερών.

Ο Θοδωρής Θεοδωρόπουλος καταπιάνεται για πρώτη φορά με ένα μεγαλεπήβολο στοίχημα, ένα μυθιστόρημα μυστηρίου, το οποίο ακροβατεί μεταξύ ρομαντικής και αστυνομικής λογοτεχνίας. Ο ίδιος ο τίτλος «Ο Καμβάς της Τρέλας» προοικονομεί ρητά τη σχέση του με την Ιστορία της Τέχνης. Στις σελίδες του ο αναγνώστης μυείται στο ρεύμα του ιμπρεσιονισμού στη ζωγραφική αλλά κυρίως αντιλαμβάνεται την καλλιτεχνική ψυχοσύνθεση ως τον κρυφό παρονομαστή στο παιχνίδι αυτό της δημιουργίας. Ο Καμβάς βρίθει πληροφοριών γύρω από την Τέχνη (τις εικαστικές και την αρχιτεκτονική) και τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της ζωγραφικής. Επίσης παρουσιάζεται η διαδικασία που τηρείται στις αγοραπωλησίες έργων τέχνης και ο τρόπος προσέγγισης ενός έργου από τον συλλέκτη. Ακόμη, υποβάλλεται πολύ διακριτικά ο προβληματισμός γύρω από το δίπολο στρατευμένη τέχνη ή τέχνη για την τέχνη (“ľ art pour ľ art”).

Πρέπει να ομολογήσω ότι στα πλεονεκτήματα του εν λόγω βιβλίου συγκαταλέγονται οι ήρωες και ο χώρος. Οι ήρωες είτε πρωτεύοντες είτε δευτερεύοντες παρουσιάζονται τόσο σφαιρικά, τόσο δυναμικά σε σημείο που ο αναγνώστης να κρατά στα χέρια του ένα σύγχρονο ψυχογράφημα ατόμων που δρουν αλλά και αδρανούν, που διαλέγονται αλλά και συχνά μονολογούν, που εκφράζουν τα συναισθήματα τους αλλά και κατακλύζονται από την μονοατομικότητα τους.

Ο Αλέξανδρος, ένας αυτοδημιούργητος επιτυχημένος επιχειρηματίας, όταν δεν επεκτείνει τα επιχειρηματικά του σχέδια “μεταμορφώνεται” σε ένα φανατικό συλλέκτη έργων τέχνης και άριστο γνώστης στις αγοραπωλησίες πολύτιμων πινάκων. Μήπως αυτή η εμμονή και το πάθος του προς την τέχνη ευθύνεται για το σκοτεινό κομμάτι του εαυτού του; Ζωγράφοι, άλλοι σπουδαίοι και καταξιωμένοι, άλλοι σπουδαίοι αλλά άσημοι, άλλοι εκκολαπτόμενοι, μαφιόζοι του χθες και του σήμερα, παθιασμένοι Ρώσοι συλλέκτες παρελαύνουν και διεκδικούν κάτι άλλο εκτός από το χώρο και τον χρόνο τους από τη ζωή του συλλέκτη. Πολλές ιστορίες ανθρώπων άσχετες φαινομενικά, διαπλέκονται και συγχέονται σε ένα κυνήγι θησαυρού. Όμως, κοινή συνισταμένη όλων είναι η αγάπη για την Τέχνη έστω και ορμώμενη από διαφορετικά κριτήρια.

Εν συνεχεία, ο συγγραφέας τοποθετεί τους βασικούς του ήρωες στους ιστορικούς δρόμους της Αθήνας, στα στενά δρομάκια της Πλάκας, στα Αναφιώτικα με τον κυκλαδίτικο ρυθμό τους, στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου για περίπατο και έπειτα κοντά στο Μουσείο της Ακρόπολης καθιστώντας με τον πιο παραστατικό τρόπο τον αναγνώστη κοινωνό αυτής της αίσθησης και της ατμόσφαιρας μιας ιστορικής πόλης με μακραίωνη συνεισφορά στην Τέχνη και στον Πολιτισμό. Βέβαια, σκεπτόμενοι πιο πονηρά η επιλογή αυτή δεν μπορεί να είναι τυχαία καθώς οι περίπατοι του Αλέξανδρου στην Αθήνα λειτουργούν περισσότερο ως μέσο εκτόνωσης και λύτρωσης στο αίσθημα μυστηρίου που πλανάται σ’ όλο το βιβλίο.

Η μοναδικότητα του βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι ο αναγνώστης, μέσα στις σελίδες του, μυείται στον άγνωστο κόσμο της Τέχνης και δη της ζωγραφικής, βιώνει το πάθος όσων ασχολούνται μ’ αυτή, προβληματίζεται γύρω από τη σχέση χρήματος -τέχνης, αναζητά μαζί με τους ήρωες την αξία και τη σημασία της. Αν αναλογιστούμε, μάλιστα, τη δεινή οικονομικοκοινωνικοπολιτική συγκυρία, η ενασχόληση με την Τέχνη βάζει φαντασία και φωτεινά χρώματα στον καμβά της καθημερινότητας μας.

Αξίζει, λοιπόν, να επικροτήσουμε την πρώτη αυτή συγγραφική προσπάθεια, στον απαιτητικό χώρο της μυθιστοριογραφίας, τον Θοδωρή Θεοδωρόπουλο κυρίως για το σθένος του να παρακάμψει την ασφαλή οδό και να εισέλθει σε αχαρτογράφητα νερά, πυροδοτώντας την καλλιτεχνική ανησυχία και έμπνευση.

Γούτση Δήμητρα

Φιλόλογος

Σελίδα του βιβλίου: http://fylatos.com/shop/ο-καμβάς-της-τρέλας/