ΑΝΝΗ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ
«ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΤΟΥΣ»
Άνεμος Εκδοτική

Με την τριλογία σας «Ευτοπία» (Άνεμος Εκδοτική) έχετε διαγράψει εξαιρετική πορεία στην κατηγορία της λογοτεχνίας του δυστοπικού. Αυτή τη φορά τι σας ώθησε προς το κοινωνικό μυθιστόρημα; 

Τα χρόνια της συγγραφής της τριλογίας και καθώς ζούσα μέσα σ΄ αυτήν βίωσα μια δυστοπία. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός πως τα τελευταία χρόνια ζούμε ήδη σε μια δυστοπική πραγματικότητα, με ώθησαν στο να θελήσω να νιώσω λίγο διαφορετικά. Επιπλέον, οι αναγνώστες της Ευτοπίας τη βρήκαν προφητική και αυτός ήταν επίσης ένας λόγος που θέλησα να απεμπλακώ, τουλάχιστον προσωρινά, από αυτό το είδος. Άλλωστε παρότι δυστοπικό, η Ευτοπία είναι και κοινωνικό μυθιστόρημα, οπότε με αυτήν την έννοια δεν νιώθω πως άλλαξα κατηγορία.  

Στο νέο σας μυθιστόρημα κεντρικός άξονας είναι η φιλία. Μάλιστα λέγεται ότι είμαστε το συνονθύλευμα των πέντε πιο κοντινών μας ανθρώπων. Ποια η γνώμη σας; 

Η φιλία είναι ένα πολύ βασικό κομμάτι της ζωής μου.

Καθώς «όμοιος ομοίω αεί πελάζει», έχουμε την τάση να πλησιάζουμε τους όμοιούς μας, αυτούς με τους οποίους έχουμε κοινά χαρακτηριστικά, οπότε ίσως πράγματι ισχύει πως είμαστε το συνονθύλευμα των πέντε πιο κοντινών μας ανθρώπων. Αν υπολογίσουμε μέσα στους πέντε αυτούς τους γονείς μας, που σίγουρα έχουμε πολλά στοιχεία από αυτούς, τότε οι υπόλοιποι μπορεί να είναι ένας έρωτας και φυσικά οι στενοί μας φίλοι.

Ταυτίζεστε με κάποια από τις πρωταγωνίστριες σας; 

Είναι και οι τρεις κομμάτια του εαυτού μου, αφού εγώ τις έπλασα, είναι παιδιά μου. Έτσι, δεν μπορώ στην πραγματικότητα να τις ξεχωρίσω. Νομίζω πως μου συμβαίνει ό,τι συμβαίνει και με τον γονιό που έχει τρία παιδιά και από κάποιο απ΄ αυτά μπορεί να έχει περισσότερες απαιτήσεις γιατί το θεωρεί πιο έξυπνο, σε κάποιο μπορεί να δίνει περισσότερη προσοχή γιατί πιστεύει πως είναι πιο ευαίσθητο, κάποιο μπορεί να το μαλώνει περισσότερο γιατί είναι πιο άτακτο, αλλά παρόλα αυτά όλα τα παιδιά τα αγαπάει το ίδιο.

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης του βιβλίου σας «Οι τρεις τους»; 

Η έμπνευση για το βιβλίο ήταν μία καλοκαιρινή μέρα στην παραλία, με δύο πολύ αγαπημένες και από πάρα πολλά χρόνια φίλες. Έτσι και το βιβλίο ξεκινάει με μια τέτοια σκηνή. Αυτή βέβαια ήταν η έμπνευση για την αρχή του βιβλίου, όμως αυτό που στην πραγματικότητα ήθελα να περιγράψω, μέσα από την πορεία των τριών τους, ήταν όλες οι αλλαγές που έχουν συμβεί στις τελευταίες δεκαετίες, αλλαγές σε όλους τους τομείς της ζωής μας, στην πολιτική, στην οικονομία, στην κοινωνία, στα ήθη, στις συνήθειες, στη σκέψη μας και στον τρόπο ζωής μας. 

Μυθοπλασία ή ρεαλισμός; 

Νομίζω πως το συγκεκριμένο βιβλίο τα περιλαμβάνει και τα δύο. Μυθοπλασία γιατί είναι μια καθαρά φανταστική ιστορία, που το μόνο κοινό που έχει με την πραγματικότητα είναι η αρχική σκηνή και η ύπαρξη μιας τριαδικής φιλίας.

Ρεαλισμός γιατί το περιβάλλον στο οποίο η ιστορία εκτυλίσσεται είναι τα χρόνια 1970 μέχρι σήμερα. Η ιστορία ακολουθεί και περιγράφει τα γεγονότα αυτών των δεκαετιών και τις αλλαγές στο πολιτικό, το οικονομικό και το κοινωνικό επίπεδο που έχουν συμβεί και είναι πολύ μεγάλες.

Τι σημαίνει για εσάς η συγγραφή; Τηρείτε κάποια ιεροτελεστία όταν ξεκινάτε αυτό το δημιουργικό ταξίδι; 

Η συγγραφή είναι πράγματι ένα ταξίδι. Ίσως μάλιστα είναι κάτι ακόμα περισσότερο. Ο συγγραφέας καλείται να μπει σε έναν άλλο ρόλο από αυτόν που έχει στη ζωή του, ίσως και σε περισσότερους, καλείται να περιγράψει καταστάσεις που ίσως έχει ζήσει ίσως και όχι, επομένως καλείται να ζήσει μια διαφορετική ζωή. Αυτό από μόνο του είναι συγκλονιστικό. 

Δεν υπάρχει κάποια ιεροτελεστία στο ξεκίνημα. Αυτή έρχεται μετά και δεν είναι άλλη από το ότι οι ήρωες του βιβλίου ζωντανεύουν και τους φιλοξενείς στο σπίτι σου, στο κρεβάτι σου, στο μυαλό σου, στην ψυχή σου. Τους κουβαλάς, τους παρατηρείς, συμπάσχεις μαζί τους, τους καταλαβαίνεις, τους θυμώνεις, τους αγαπάς.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς; 

Είναι πολλοί οι συγγραφείς που αγαπώ και δεν θα με έφταναν πολλές σελίδες για να τους απαριθμήσω, οπότε θα σταθώ κυρίως στους κλασικούς και θα αναφέρω ενδεικτικά τον Αλμπέρ Καμύ,  τον Τζων Στάινμπεκ, τον Τζακ Λόντον, τον Ουμπέρτο Έκο, τον Ισαάκ Ασίμωφ. Αγαπώ επίσης τον Κώστα Βάρναλη, τη Λιλή Ζωγράφου, τον Αντώνη Σαμαράκη, τον Στρατή Τσίρκα αλλά και πολλούς άλλους.

Τι μετράει περισσότερο σε ένα συγγραφέα: η διαδικασία συγγραφής ή η απήχηση στο αναγνωστικό κοινό; 

Αν έλεγα πως η απήχηση δεν μετράει, θα έλεγα ψέματα. Φυσικά η διαδικασία συγγραφής είναι, όπως ήδη είπα, συγκλονιστική, όμως η απήχηση είναι αυτή που σε ωθεί να συνεχίσεις. Αν το χειροκρότημα είναι η τροφή του καλλιτέχνη, για τον συγγραφέα είναι η αποδοχή και η απήχηση του έργου του.   

Θα θέλατε να περάσετε κάποιο μήνυμα μέσω του βιβλίου σας κι, αν ναι, ποιο; 

Κάθε βιβλίο έχει στο βάθος του ένα μήνυμα, είτε αυτό είναι αντιληπτό με την πρώτη ματιά είτε όχι. Το μήνυμα ενός βιβλίου είναι κάτι πολύ σχετικό. Πολλές φορές, άλλο πράγμα θέλει να πει ο συγγραφέας και άλλο πράγμα αποκομίζει ο αναγνώστης, οπότε δεν θα ήθελα να μιλήσω για το μήνυμα του βιβλίου, αφού προτιμώ ο αναγνώστης να είναι ελεύθερος και ανεπηρέαστος ώστε να βγάλει το δικό του συμπέρασμα. 

Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας στα παιδιά τους, δεδομένου ότι ζούμε υπό την παντοδυναμία της οθόνης; 

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να σπείρουμε το χωράφι. Τι και πότε θα θερίσουμε, δεν το ξέρουμε εξ αρχής. Όμως ό,τι κάνουμε πρέπει να είναι με αγάπη, κατανόηση και κυρίως χωρίς αγωνία, άγχος και πίεση.

Η διαφορά μεταξύ οθόνης και βιβλίου είναι πως η πρώτη δίνει τις εικόνες έτοιμες, ενώ διαβάζοντας ένα βιβλίο πρέπει να τις κατασκευάσεις μόνος σου, πράγμα που σημαίνει πως αναπτύσσεις τη φαντασία σου και ένα σωρό άλλα.

Τα παιδιά έχουν την τάση να μιμούνται. Ίσως όχι αμέσως, όμως μερικά πράγματα χαράσσονται πάνω τους και μένουν ανεξίτηλα στη μνήμη τους. Το καλύτερο, κατά την γνώμη μου, είναι οι γονείς να δίνουν το παράδειγμα με τη δική τους στάση: διαβάζοντας.

Σας ευχαριστώ θερμά για τον χρόνο σας. 

Καλή συγγραφική συνέχεια!

Κι εγώ σας ευχαριστώ για τις ιδιαίτερες και ξεχωριστές ερωτήσεις, για την ευκαιρία να μοιραστώ σκέψεις μου και για τις ευχές σας!

Για το apostaktirio.gr, 

Δήμητρα Γούτση, φιλόλογος

Σελίδα του βιβλίου: https://www.anemosekdotiki.gr/pezografia/treis.html