Μαρία Καρέλα

« Ο Κοκκινόβραχος»

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ – ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΒΙΤΣΟΣ

Η ιστορία του «Κοκκινόβραχου» εκτυλίσσεται στην ελληνική επαρχία κοντά στην Αχαϊκή πρωτεύουσα στη δεκαετία του εβδομήντα. Οι ήρωες και το σκηνικό του βιβλίου αναπαριστούν πιστά την ήσυχη ελληνική ύπαιθρο της εποχής εκείνης: ο Αντώνης ο Ντάκος, που κάνει τα αδύνατα δυνατά να αποφύγει τη στρίγγλα γυναίκα του, ρίχνοντας το στο ποτό, ο Αγγελής – ο σαλός, η κουτσομπόλα μπακάλισσα, η Μαρίτσα – ιδιοκτήτρια οίκου ανοχής κ.ά. Όλα κυλούν ομαλά, ώσπου η Μύριαμ, μια πολύ όμορφη και πλούσια κοπέλα, χωρίς εμφανή προσωπικά προβλήματα, βρίσκεται νεκρή στο εξοχικό της. Έχει αυτοκτονήσει ή έχει δολοφονηθεί; Αν πρόκειται για φόνο, ποιος κρύβεται πίσω απ’ αυτόν και ποια τα αίτιά του; Είναι κάποια από τα ερωτήματα που ταλανίζουν τον αστυνόμο Αλεξίου. Θα ακολουθήσουν άλλοι δυο ανεξήγητοι θάνατοι και απόπειρες δολοφονίας που θα ταράξουν τα ήσυχα νερά του Κοκκινόβραχου. Θα μπορέσει ο Αλεξίου να διαλευκάνει την υπόθεση;

«Ο Κοκκινόβραχος» είναι ένα μυθιστόρημα θρίλερ – μυστηρίου, γεμάτο ένοχα και καλά κρυμμένα μυστικά, ανεξιχνίαστες υποθέσεις, ιστορίες μπλεγμένες μεταξύ τους σαν ένα κουβάρι, συμπτώσεις, πονεμένες ιστορίες, πληγωμένες ψυχές. Ο αναγνώστης, ακολουθώντας τον αστυνόμο Αλεξίου στην εξιχνίαση σκοτεινών υποθέσεων και στην προσπάθειά του για την επίλυση του μυστηρίου, ταυτίζεται μαζί του. Ο ήρωας – ερευνητής, έχει την αίσθηση ότι βρίσκεται εγκλωβισμένος σε έναν λαβύρινθο, αναζητώντας  την έξοδο. Δυστυχώς όμως χωρίς το «μίτο της Αριάδνης» είναι ακατόρθωτο να επιτευχθεί ο στόχος του και ξαναβρίσκεται στο ίδιο σημείο από όπου ξεκίνησε, νιώθοντας ανήμπορος.

Τα ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται η συγγραφέας είναι ποικιλόμορφα, καθώς αναλύονται συμπεριφορές και νοοτροπίες της εποχής εκείνης. Θίγεται η υποτίμηση της γυναίκας από τον άνδρα, η λεκτική και σωματική βία, η σεξουαλική κακοποίηση. Τα παιδιά δεν έχουν τα δικαιώματα που τους αρμόζουν και γνωρίζουν κι αυτά το βάναυσο και σκληρό πρόσωπο της κοινωνίας. Εγκαταλείπονται σε ορφανοτροφεία, καταλήγουν σε αναμορφωτήρια ή σε οίκους ανοχής… Υποβόσκει ένας ρατσισμός και μια απαξίωση απέναντι σε ανθρώπους με αριστερές πεποιθήσεις, στις περιπλανώμενες αρτίστες της εποχής και στις ιερόδουλες. Στο χωριό τα κουτσομπολιά και οι φήμες, τις περισσότερες φορές ανυπόστατα, κυριαρχούν.

Η συγγραφέας καταφέρνει με μεγάλη δεξιοτεχνία να διαμορφώνει το ψυχολογικό προφίλ του κάθε ήρωα. Μέσα από αυτή τη διαδικασία παρουσιάζονται οι διαφορετικές αντιδράσεις των ανθρώπων μπροστά στην ανθρώπινη απώλεια, η ζήλια ανάμεσα σε  συγγενικά πρόσωπα, οι ερωτικές σχέσεις συμφέροντος κ.ά.

Η Μαρία Καρέλα αναφέρεται επίσης και στις πολιτικές ιδεολογίες της εποχής. Σε ένα σημείο του βιβλίου ένας πολιτικός δίνει κατευθυντήριες σε πιο νέους συναδέλφους του. Διαβάζοντας τες ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι τελικά η νοοτροπία των Ελλήνων πολιτικών δυστυχώς δεν αλλάζει σε όποια εποχή ή κόμμα ανήκουν: «…να γίνετε πιο εκλεπτυσμένοι, πιο εφευρετικοί, πιο ευέλικτοι, πιο πειστικοί στις προσφορές… Μήπως οι άλλοι, που φωνάζουν για αλλαγή ξέρουν τι θα βρουν; Το μόνο που τους νοιάζει είναι η άνοδος. Η άνοδος στην εξουσία…υποσχέσεις που λέγονται για να λέγονται…. δώσετε υποσχέσεις… Μήπως θα σας καλέσει κανείς να λογοδοτήσετε; ….» (σελ. 157, 158)

Η πένα της Μαρίας Καρέλα είναι τόσο αναλυτική και παραστατική, που ο αναγνώστης έχει την αίσθηση πως τα γεγονότα εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια του  και ότι ο ίδιος συμπρωταγωνιστεί στο άρτια στημένο σκηνικό. Κάποια γεγονότα επίσης, θυμίζουν σκηνές από αρχαία τραγωδία, όπου οι ήρωες, τραγικές φιγούρες, νιώθουν ανήμποροι να αντιδράσουν, όταν αντιλαμβάνονται την ακούσια αμαρτία που διέπραξαν (Οιδίποδας).

Οι εναλλαγές περιστατικών και τοπίων είναι διαρκείς, ενώ το κείμενο πλουτίζεται από παρομοιώσεις, από γλαφυρό ύφος και ποιητικότητα. Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται είναι αρκετά προσεγμένο, φροντισμένο, εκλεπτυσμένο και ιδιαίτερο. Σε ορισμένα σημεία ωστόσο η χρήση εξεζητημένων και δυσνόητων για τον αναγνώστη λέξεων, ενδεχομένως να τον δυσκολεύουν αλλά και να αποτελούν τροχοπέδη στη γρήγορη εξέλιξη των γεγονότων.

Η Μαρία Καρέλα με το πόνημά της αυτό αποδεικνύει ότι και οι γυναίκες συγγραφείς έχουν την ικανότητα να γράφουν βιβλία δυνατά, που καταπιάνονται με δύσκολα κοινωνικά ζητήματα, χωρίς να αναλώνονται μονάχα σε ερωτικές γλυκανάλατες ιστορίες. Νοιώθοντας πραγματικά πως αποκόμισα αρκετά από αυτό το μυθιστόρημα, θέλω να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου στη συγγραφέα και να της ευχηθώ καλή δημιουργική συνέχεια στη γραφή της. 

Παπακώστα Ελένη

Πτυχιούχος Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.