«Οι Μάγισσες του Θερμαϊκού»
Όλγα Λιάρατζη
Εκδόσεις Πηγή 

«Οι Μάγισσες του Θερμαϊκού» ονομάζεται το νέο μυθιστόρημα της συγγραφέως, Όλγας Λιάρατζη, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. 

Η ιστορία που περιγράφεται αρχίζει από την περίοδο του Μεσοπολέμου και συγκεκριμένα λίγα χρόνια πριν το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1935) και ολοκληρώνεται λίγο μετά το τέλος αυτού του φρικτού πολέμου. Η υπόθεση του βιβλίου εκτυλίσσεται στην όμορφη πόλη του Θερμαϊκού, τη Θεσσαλονίκη, μια πόλη που πάντα διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στο ιστορικό και γεωπολιτικό γίγνεσθαι της ευρύτερης περιοχής. Οι γεύσεις, τα αρώματα, η μόδα της εποχής, ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας της νύμφης του Θερμαϊκού, είναι το όμορφο background πάνω στο οποίο η συγγραφέας υφαίνει την υπόθεσή της, σίγουρα κατόπιν ενδελεχούς έρευνας. 

Μια δεκαετία περίπου μετά την Μικρασιατική Καταστροφή οι κάτοικοι της πόλης, γηγενείς και πρόσφυγες, προσπαθούν να ορθοποδήσουν και να ισορροπήσουν τις ζωές τους, επιδιώκοντας να επουλώσουν τις πληγές που οι δύσκολες καταστάσεις τούς άφησαν. Η βιομηχανία κάνει δειλά τα πρώτα βήματά της στην ελληνική επικράτεια (καπνοβιομηχανία, κλωστοϋφαντουργεία, ναυπηγοεπισκευαστικά εργοστάσια), δίνοντας ευκαιρία στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις να βρουν εργασία. Η ρευστή πολιτική κατάσταση της χώρας επιφέρει νέες αναταραχές με γενικές απεργίες και με την κορύφωσή τους τον Μάιο του 1936 στη Θεσσαλονίκη, οι οποίες καταλήγουν σε αιματηρές συγκρούσεις με την Αστυνομία, με νεκρούς και τραυματίες. Με πρόσχημα αυτά τα γεγονότα κηρύσσεται η δικτατορία του Μεταξά και εκδιώκονται οι υποστηρικτές των αριστερών πεποιθήσεων. 

Μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο συναντάμε δυο γυναίκες, με διαφορετικές καταβολές και τρόπο ζωής, που μας μαγεύουν η καθεμία με τον δικό της τρόπο. Από τη μια η ώριμη Κοραλία, γυναίκα του πλούσιου επιχειρηματία Μίλτου Αβράμογλου, η οποία διαθέτει υπερφυσικές ικανότητες και έχει έναν ιδιόρρυθμο τρόπο να εντυπωσιάζει και να επιβάλλεται στους γύρω της. Από την άλλη η νεαρή Μυρτώ, με προσφυγικές καταβολές, μια γυναίκα που σαγηνεύει τον ανδρικό πληθυσμό με την γοητευτική εξωτερική της εμφάνιση και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της. Μια γυναίκα θαρραλέα, δυναμική, εργατική, που πολεμά να ξεφύγει από το πεπρωμένο της με κάθε τρόπο. Ποια μοίρα και ποιες συμπτώσεις θα προσδιορίσουν και θα σηματοδοτήσουν τις ζωές των δυο γυναικών; 

Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, εκτός από τη γενική παράθεση των ιστορικών και πολιτικών δεδομένων της εποχής, μας κεντρίζει το ενδιαφέρον με την πλοκή του, την εναλλαγή των υποθέσεων, τη συνεχόμενη ανατροπή των γεγονότων. Το μεταφυσικό και οι συμπτώσεις καταλαμβάνουν κυρίαρχο ρόλο στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Όλα τα προαναφερθέντα στοιχεία σε συνδυασμό με την άρτια δομημένη γραφή της Όλγας Λιάρατζη πετυχαίνουν να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη,  κάνοντάς τον κοινωνό των προβληματισμών και μηνυμάτων που θα ήθελε υποδόρια να του μεταδώσει η ίδια. 

Η ψαλίδα των αντιθέσεων είναι μεγάλη. Άνθρωποι που μετά βίας καταφέρνουν να επιβιώσουν, που δεν προδίδουν τα πιστεύω τους ακόμη κι αν αυτό τους στερήσει την προσωπική τους ελευθερία κι ευτυχία, που τολμούν να αναμετρηθούν με την αλήθεια και τα λάθη τους, που προσφέρουν απλόχερα τη βοήθειά τους στους άλλους. Και στην αντίπερα όχθη, άνθρωποι που ζουν μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια, που προκειμένου να πετύχουν τους στόχους τους, καταρρίπτουν κάθε ηθικό φραγμό, που προτιμούν να κρυφτούν πίσω από τα καλοκάγαθα προσωπεία τους, που καταχρώνται θέσεις εξουσίας ζητώντας δύσκολα ανταλλάγματα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως κάποιοι πρωταγωνιστές της υπόθεσης, επιδιώκουν να προβάλλουν μια αψεγάδιαστη εικόνα της οικογενειακής τους κατάστασης, που να είναι “αναγνωρίσιμη” από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο, τη στιγμή που η αλήθεια απέχει παρασάγγας. 

Πολλοί και οι προβληματισμοί που θέτονται στο αναγνωστικό κοινό και οι σκέψεις ή τα διλήμματα που το κατακλύζουν. Το να έχει κάποιος υπερφυσικές ικανότητες (όπως να προβλέπει το μέλλον ή να διαισθάνεται) είναι χάρισμα ή καταδίκη; Επίσης όταν υπάρχουν βαρυσήμαντα μυστικά μεταξύ των ανθρώπων, αυτά πρέπει να αποκαλύπτονται ή μήπως θα ήταν προτιμότερο να αποσιωπούνται; Καθώς είναι επόμενο τέτοιες αποφάσεις να επιφέρουν πόνο αλλά και γκρέμισμα των ισορροπιών στις ανθρώπινες σχέσεις. 

Ομολογώ πως η φιγούρα της κεντρικής ηρωίδας, Μυρτώς, μού προκάλεσε αντιφατικά συναισθήματα. Ναι μεν θαύμασα το θάρρος της να παλέψει για τα όνειρά της, ακόμα κι αν δεν ήταν σίγουρη αν θα τα καταφέρει, ρισκάροντας τα πάντα. Δεν το έβαζε  κάτω στα δύσκολα και, κυριολεκτικά, κατάφερε να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες της. Από την άλλη όμως με απογοήτευσε όταν δεν μπόρεσε να θέσει κάποια όρια στον εαυτό της και αφέθηκε να παρασυρθεί από τα αχαλίνωτα πάθη της. Με αποτέλεσμα να κάνει λάθη που δημιούργησαν μη αναστρέψιμες καταστάσεις και που έβλαψαν αγαπημένα της πρόσωπα. 

Κλείνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ την Όλγα Λιάρατζη για το όμορφο αυτό της έργο, να της ευχηθώ καλή συγγραφική συνέχεια και να παροτρύνω όλους εσάς να τολμάτε να κυνηγάτε τα όνειρά σας ακόμη κι αν αυτά μοιάζουν ακατόρθωτα. 

Παπακώστα Ελένη - Πτυχιούχος Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.  

Σελίδα του βιβλίου: https://www.pigi.gr/?product=magisses-thermaikou 

Η Όλγα Λιάρατζη γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη, αλλά ζει στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία σαράντα χρόνια. Τελείωσε τη Φιλοσοφική σχολή του Α.Π.Θ. και συγκεκριμένα το τμήμα Αρχαιολογίας και Τέχνης. Εργάστηκε ως φιλόλογος σε δημόσια Λύκεια της περιοχής. Τα έτη 1984-1988 παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας και Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο ULB, καθώς και σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού. Όταν γύρισε στην Ελλάδα, ασχολήθηκε με τα προγράμματα Κομένιους (ανταλλαγής μαθητών μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.). Έγραψε διηγήματα, καθώς και ποιήματα, που δημοσιεύτηκαν σε συλλογικούς τόμους και σε τεύχη των περιοδικών της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, στην οποία είναι μέλος. Πρόσφατα πήρε το δεύτερο βραβείο διηγήματος στον διεθνή διαγωνισμό "Λογοτεχνία και Ζωοφιλία" που οργάνωσε ο Δήμος Φθιώτιδας, καθώς και βραβείο πρωτοτυπίας για το ποίημα "Ο χρόνος" από την Αμφικτιονία Ελληνισμού.