Θοδωρή Σταμούλης
«Βασιλιάς χωρίς Στέμμα»
Εκδόσεις Περίπλους - Διονύσης Βίτσος

Διαβάζοντας κανείς το μυθιστόρημα του Θοδωρή Σταμούλη «Βασιλιάς χωρίς Στέμμα» από τις εκδόσεις Περίπλους εύλογα οδηγείται σε μια σειρά συμπερασμάτων. Κατ’ αρχάς, η μεταφορά του στη μικρή ή μεγάλη οθόνη κάλλιστα πληροί όλες τις προδιαγραφές, αφού η μέθη της εξουσίας, η προδοσία και η εκδίκηση, η περιπέτεια αλλά και τα εξωπραγματικά όντα εγγυώνται ένα καλλιτεχνικό προϊόν, εφάμιλλο επιτυχημένων αμερικανικών σειρών. Επιπλέον, η φανταστική λογοτεχνία ολοένα κερδίζει έδαφος στην Ελλάδα, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού. 

Ο συγγραφέας αναφέρεται σε ήρωες αλλοτινών εποχών που κατοικούν σε διαφορετικές Ηπείρους, σε Βασίλεια στην άκρη του κόσμου, σε Θεούς, των οποίων η δράση, απροσδιόριστα υπαινίσσεται αλλά και σε απόκοσμα τέρατα, που σκορπίζουν τον φόβο και τον τρόμο. Στον επινοημένο αυτό κόσμο ο εκθρονισμένος, από το Βασίλειο της Ελατίας, βασιλιάς Γιάροβιν, στο Μαύρο Κάστρο μάχεται με όπλο του, όχι τις μηχανορραφίες και αθέμιτα μέσα, αλλά τις αξίες του απέναντι σ’ έναν κόσμο σαθρό, δίχως στιγμή να διακυβεύεται η υπόληψή του. Αποστολή του είναι να μην διασαλευτεί η δικαιοσύνη σε κάθε επίπεδο, προσωπικό, κοινωνικό, πολιτικό διότι η αναταραχή αυτή μόνο ολέθρια αποτελέσματα φέρει. Οι σύντροφοι και συνοδοιπόροι του σ’ αυτήν την αποστολή εμφορούνται από τις ίδιες αξίες ακόμη κι όταν ο θάνατος καραδοκεί ως δαμόκλειος σπάθη. Όλοι μαζί έχουν ως προορισμό να σώσουν την αγαπημένη τους πατρίδα και την δίκαιη ανακατάληψη του θρόνου, περνώντας δια πυρός και σιδήρου.

Ο αναγνώστης, λοιπόν, αφενός απολαμβάνει μια λογοτεχνική εμπειρία, αφού βαδίζει σε τόπους μυστηρίου με σιδερένιες κρύπτες, ανεβαίνει σε κορυφές βουνών χωρίς χιόνι όπου κατοικούν οι θεοί και τρομερά κτήνη, ακούει για χρησμούς μαγισσών και μυστηριώδη φονικά όπλα, αφετέρου αποκομίζει σπουδαία μαθήματα ζωής. Οι ήρωες πολεμούν για το γενικό καλό και καλούνται να φέρουν εις πέρας μια αποστολή ύψιστης σημασίας, την εδραίωση της ειρήνης ως εχέγγυο της ευημερίας του ανθρώπινου γένους. Ο πρωταγωνιστής Γιάροβιν μάς θυμίζει αρκετά, τόσο τον ομηρικό Οδυσσέα στην νοητική δύναμη και στη νοσταλγία που τρέφει για την πατρίδα του, όσο και τον Αχιλλέα στη σωματική ρώμη και πολεμική ευστροφία, αφού καταφέρνει να βγαίνει νικητής πολεμώντας είτε με λιγοστούς άνδρες, είτε με ολόκληρες ορδές εχθρών. 

Αξίζει να σταθώ στην ηθική μεταστροφή του ήρωα, καθώς το αρχικό μίσος για τους σφετεριστές του θρόνου και της ζωής του, που σιγόκαιγε τα σωθικά του όντας εξόριστος, υποχωρεί εξαιτίας της πολεμικής θηριωδίας. Ενδεχομένως, να υποβόσκει το μήνυμα ότι ο πόλεμος σ’ αυτήν την περίπτωση να λειτούργησε ως Κολυμβήθρα του Σιλωάμ. 

Αντί επιλόγου, με κάποια απόπειρα αξιολογικής εκτίμησης για το εν λόγω μυθιστόρημα προτιμώ να παραθέσω την άποψη του πρώτου σύγχρονου διδάξαντος στην ελληνική φανταστική λογοτεχνία Μάκη Πανώριου περί αυτού του λογοτεχνικού είδους. «Όποιος ελεύθερα φαντάζεται, φαντάζεται καλά». (από τη συνέντευξη στο vakxikon.gr) 

Δήμητρα Γούτση, φιλόλογος

 Σελίδα του βιβλίου: http://periplous.gr/ekdoseis-periplous/2417