«Οι Σταυροί της Ρόδου»
Λεύκη Σαραντινού
Εκδόσεις Historical Quest 

Το ιστορικό μυθιστόρημα της Λεύκης Σαραντινού «Οι Σταυροί της Ρόδου» από τις εκδόσεις Historical Quest αποτελεί πρότυπο ενός κλασικού δομικού ιστορικού μυθιστορήματος. Δηλαδή, η δημιουργική ώσμωση μεταξύ λογοτεχνίας και μυθιστοριογραφίας γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε το ένα να μην αναιρεί το άλλο. Σαφέστατα, αυτό οφείλεται στη βαθιά ιστορική γνώση της συγγραφέως (οι σπουδές της το επιβεβαιώνουν για του λόγου το αληθές) αλλά και στην περισσή τόλμη της να “στήσει” μια δυνατή ιστορία αγάπης πέρα από την θρησκεία, τον χρόνο που περνά και τις αποστάσεις που μπαίνουν ανάμεσα στους ανθρώπους. 

Συγκεκριμένα, η δράση εκτυλίσσεται παράλληλα τόσο στο νησί της Ρόδου ,όταν το Τάγμα των Ιωαννιτών Ιπποτών διανύει τις τελευταίες δεκαετίες της εξουσίας τους σε ελληνικό τόπο, όσο και στην πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία, χάρη στα επεκτατικά σχέδια, ειδικά μετά την κατάληψη της Πόλης, βρίσκεται σε πολεμικό αναβρασμό, με τον θρόνο να καταλαμβάνεται διαδοχικά από τον Βεγιαζήτ ΙΙ, τον Σελίμ τον Σκληρό και τον Σουλειμάν τον Μεγαλοπρεπή. Στη Ρόδο, η οικογένεια Van Ruddervoorde, ιπποκόμοι των Ιπποτών στο επάγγελμα, θρηνεί την αρπαγή ενός εκ των διδύμων υιών, Φιλίππου και Ιωσήφ. Υπεύθυνοι αυτής της αρπαγής είναι οι Σαρακηνοί πειρατές εξαιτίας της πάγιας και κερδοφόρου τακτικής εκείνης της εποχής, του σκλαβοπάζαρου. Τα δυο αδέλφια χάνονται για τρεις ολόκληρες δεκαετίες, ενώ μπλέκονται ταυτόχρονα στο “οδυνηρό” κουβάρι του πεπρωμένου. Αντίδραση στον βίαιο εξισλαμισμό, μνήμες μιας πρότερης ζωής, όρκοι που πρέπει να εκπληρωθούν, έρωτες που πρέπει να επιβιώσουν. 

Ο θυμόσοφος λαός, όμως, λέει ότι όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος, κι έτσι πολλά χρόνια μετά η μοίρα επιφυλάσσει νέα παιχνίδια και ανατροπές. Όπως γίνεται αντιληπτό, χάρη στο μυθιστορηματικό χειρισμό της γράφουσας, η πλοκή έχει έντονο ενδιαφέρον, με τον αναγνώστη να “αφήνεται” σε αυτή την αναγνωστική εμπειρία. Ακόμη και οι επινοημένοι ήρωες, που κατέχουν ωστόσο τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, αναμετρώνται με τα πραγματικά πρόσωπα της επίσημης Ιστορίας, δίχως να στερούνται της αληθοφάνειας και του ρεαλισμού που απαιτεί το έργο. Αποτελούν πρόσωπα που “τρέχουν” την μυθοπλασίαι καθώς επωμίζονται τις ευθύνες τους, λαμβάνοντας κρίσιμες αποφάσεις στα παιχνίδια της μοίρας. 

Ωστόσο, πέρα από το κομμάτι της μυθοπλασίας το έργο παρέχει πλήθος πληροφοριών σε συνδυασμό με τις εκτενείς παραπομπές της συγγραφέως ως επιστήμων, όπως για το Τάγμα των Ιπποτών το οποίο από τους Αγίους Τόπους βρέθηκε στο νησί των Δωδεκανήσων, δημιουργώντας ένα ισχυρό προπύργιο στον ευρύτερο χώρο, γεγονός που δυσαρεστούσε τους Οθωμανούς. Μέσα στις σελίδες του βιβλίου παρουσιάζεται όλη η διοικητική οργάνωση του Τάγματος, χωρίς στιγμή να κουράζεται ο αναγνώστης. Έτσι, άλλωστε, μπορεί να δικαιολογηθεί η επιλογή του τίτλου, δηλαδή από τον λευκό οκταγωνικό σταυρό κεντημένο πάνω στους μαύρους χιτώνες τους. 

Επιπλέον, η συγγραφέας αποδεικνύει την εμβρίθεια των γνώσεων της επί της Οθωμανικής Ιστορίας, αφού παρουσιάζεται λεπτομερώς η καθημερινή ζωή και κουλτούρα των “υψηλών” στρωμάτων της αυτοκρατορίας αλλά και η καθημερινότητα του στρατού των γενιτσάρων από την στρατολόγηση και εκπαίδευση τους μέχρι την επαγγελματική τους καταξίωση στους κόλπους της Οθωμανικής διοίκησης. 

Καταλήγοντας, ο αναγνώστης του μυθιστορήματος «Οι Σταυροί της Ρόδου» θεωρείται διπλά κερδισμένος, αφού του δίνεται η ευκαιρία μέσω της λογοτεχνίας, να έρθει πιο κοντά στο Ιστορικό γίγνεσθαι, χωρίς την υποχρέωση της αποστήθισης πλήθος χρονολογιών και μουντών γεγονοτολογικών αφηγήσεων. Μια λογοτεχνία, η οποία, τηρουμένων των κατάλληλων προϋποθέσεων, μπορεί να μετατρέψει ευχάριστα την επίσημη Ιστορία σε αυτόνομες μυθοπλαστικές ιστορίες.

Δήμητρα Γούτση, φιλόλογος

Σελίδα του βιβλίου: http://www.historical-quest.com/katigories/logotexnia/158-logotexnia2/1248-oi-stavroi-tis-rodou.html

Η Ελευθερία (Λεύκη) Σαραντινού γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1984. Έχει πτυχίο Αρμονίας, Αντίστιξης και Δίπλωμα κλαρινέτου, ενώ το 2005 αποφοίτησε με βαθμό άριστα και υποτροφία από το τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Από το 2001 ζει στην Κομοτηνή. Έχει εργασθεί σε ωδεία στην Κομοτηνή και στην Αλεξανδρούπολη, καθώς και στο Μουσικό Σχολείο Κομοτηνής. Σήμερα ασχολείται με τη διδασκαλία της μουσικής και της ιστορίας, με τη συγγραφή και με τη μελέτη της ιστορίας. Έχει γράψει τρία ιστορικά μυθιστορήματα που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Historical Quest. Πρόκειται για τα δύο βιβλία της τριλογίας, που αφορά την περίοδο των Σταυροφοριών, το "Χαμσίν - Ο άνεμος της ανατολής" και το "Οι σταυροί της Ρόδου", καθώς και το "Λέων και Ημισέληνος", το οποίο διαδραματίζεται στη βενετοκρατούμενη Κρήτη του 17ου αιώνα. Η σειρά "Φρουτοφίλοι" είναι η πρώτη της συγγραφική προσπάθεια στον χώρο της παιδικής λογοτεχνίας. Είναι παντρεμένη και έχει έναν γιο.