"Η σοφία του ηλίθιου"

Παύλος Κουτρουμπάς

Εκδόσεις Γαβριηλίδης 

Πώς θα χαρακτηρίζαμε έναν άνθρωπο ο οποίος δεν έχει να επιδείξει τίποτα αξιόλογο στον στίβο της ζωής; Ούτε σπουδές, ούτε επαγγελματική σταδιοδρομία, ούτε έρωτες και οικογένεια αλλά αντιθέτως διατυμπανίζει ότι αυτή του η απραξία είναι αποτέλεσμα μιας βαθύτερης φιλοσοφικής αναζήτησης, της κοσμοθεωρίας του απόλυτου τίποτα. Ο στοχασμός του συμπληρώνεται από το επιχείρημα ότι όλοι όσοι γύρω του έπραξαν τα πάντα, πάλι κατέληξαν στο τίποτα, στο σημείο μηδέν.

Για έναν τέτοιο ήρωα γίνεται λόγος στο ιδιαίτερα ευφυές μυθιστόρημα του Παύλου Κουτρουμπά «Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΗΛΙΘΙΟΥ». Ο Γιαννιός είναι ένας εσωστρεφής 35άρης, συναισθηματικά τραυματισμένος ο οποίος θα λέγαμε ότι διακατέχεται από το σύνδρομο του σκαντζόχοιρου, δηλαδή όπως ο σκαντζόχοιρος, όταν αισθανθεί τον κίνδυνο, μαζεύεται, κλείνει και βγάζει απ’ έξω τα αγκάθια του. Μάλιστα, επικαλούμενος το άλλοθι της γενικότερης κρίσης - οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής - βρίσκει το νόημα της ζωής στο να παίζει αυτάρεσκα το μπεγλέρι του. Η κενότητα του συνοψίζεται στην μεστή από νόημα φράση «Όλα μάταια! Όλα σκιάς ασθενέστερα…ονείρου απατηλότερα…αέρας…». Όμως, αυτή η θεωρία στο τέλος διαψεύδεται προκαλώντας μεγαλύτερο πόνο απ’ αυτόν που προσπαθούσε να αποφύγει μέχρι τότε.

Ο συγγραφέας μέσα από την περίπτωση του δοκησίσοφου Γιαννιού παραθέτει καρέ-καρέ πτυχές και στιγμιότυπα της σύγχρονης ζωής η οποία βάλλεται από τις παγκόσμιες οικονομικές συγκυρίες. Με σχεδόν φωτογραφική ματιά παρουσιάζονται οι ανατροπές στον εργασιακό χώρο, οι δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις και στο θεσμό της οικογένειας, οι αφοριστικές κατά καιρούς τοποθετήσεις σε θέματα πολιτικής επικαιρότητας. Με βασικό άξονα τους ρεαλιστικούς διαλόγους και την έντονη περιγραφή των συναισθημάτων των προσώπων ο αναγνώστης συμμερίζεται τις απόψεις που διατυπώνονται, γιατί ακριβώς είναι αυτά τα συγκεκριμένα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Βεβαίως, δεν πρέπει να παραλειφθεί ο λεξιλογικός πλούτος που αναδύεται μέσα στις σελίδες του έργου, ο οποίος ενισχύει την εκφραστική του δύναμη.

Συνοψίζοντας, ο Παύλος Κουτρουμπάς με όπλο του την πένα τα “βάζει” με τον κακό χαρακτήρα πολλών εξ ημών και ως άλλος πατέρας προσπαθεί να μας νουθετήσει.

Γούτση Δήμητρα

Φιλόλογος