«Το ποτάμι μέσα μου φεύγει» είναι η νέα ποιητική συλλογή του Σπύρου Κάλμπαρη. Αυτό που κυριαρχεί είναι η νοσταλγία για τα παλιά αγνά χρόνια, για την παιδική ηλικία, για τα όσα αφήνουμε πίσω μας. Η γραφή βεβαίως του Σπύρου Κάλμπαρη δεν είναι υπό διαμόρφωση ή υπό αναζήτηση νέων δρόμων, αλλά μεστή και κατασταλαγμένη. Ξέρει τι ζητάει από την ποίηση, αλλά και δίνει το στίγμα μιας γενιάς που γαλουχήθηκε με την γνώση μιας μεγάλης και σπουδαίας Ελλάδας και είδε στην πορεία αυτόν τον πολιτισμό να προσπαθεί να αυτοκαταστραφεί. Δεν θα πούμε τίποτα περισσότερο εφόσον ο σχολιασμός του βιβλίου από τον κύριο Γιάννη Βερώνη, τον οποίο παραθέτουμε αυτούσιο, καλύπτει πραγματικά κάθε πτυχή αυτής της ώριμης ποιητική συλλογής.


Για να διαβάσετε τον σχολιασμό της ποιητική συλλογής από τον Γιάννη Βερώνη πατήστε εδώ.

 

Ιχνηλάτες του Τέλους λέγεται η ποιητική συλλογή που λάβαμε από τον Ν.Γ. Λυκομήτρο. Μόνο που η λέξη «Τέλος» στη συγκεκριμένη περίπτωση προσδιορίζεται πλήρως. Είναι το μακάριο τέλος του ανθρώπου ή ο θάνατος θα λέγαμε απλούστερα. Ο ποιητής μοιάζει απόλυτα εξοικειωμένος με την ιδέα του θανάτου ως ένας άλλος «καταραμένος ποιητής» των τελών του 19ου αιώνα, όπως ο Βερλέν, ο Ρεμπό, ο Μαλαρμέ ή και δικός μας Καρυωτάκης. Και όλα αυτά δοσμένα με μια ποιητική ευφράδεια που τείνει να γίνει πεζογραφία.

Είναι αλήθεια πως οι περισσότεροι ποιητές βγάζουν πόνο. Κι αν δεν έχουν δικό τους πόνο να βγάλουν ταυτίζονται με τον πόνο των άλλων…. Δεν ξέρουμε συνεπώς αν όλα αυτά που διαβάζουμε εκφράζουν τον ίδιο τον ποιητή ή άλλες ψυχές που έχει ταυτιστεί μαζί τους. Φράσεις που δηλώνουν αστική απογοήτευση, αναζήτηση αγάπης, εκτίμησης και συμπόνιας. Σκοτεινές και γκρίζες σκηνές, όπως στο ποίημα «θόλος», που με ευκολία θα ταυτίζονταν με το σουρεαλιστικό DARK CITY. Συνήθως διαβάζουμε ποιήματα με υπόβαθρο την κοινωνική διαμαρτυρία. Η διαμαρτυρία όμως αυτών των ποιημάτων μοιάζει να επικεντρώνεται σε πιο στενούς κοινωνικούς κύκλους.

Μας εντυπωσίασε μια σειρά ποιημάτων με τίτλο «Δέκα εκδοχές μιας αυτοκτονίας», χωρίς ωστόσο να ταυτιζόμαστε με το περιεχόμενό της. Βεβαίως η ποίηση δεν γράφεται για να συμφωνείς πάντα μαζί της, ούτε έχει το ίδιο αποτέλεσμα στην ψυχή του κάθε αναγνώστη. Σαφώς δεν γράφουμε με στόχο να γίνουμε αρεστοί και ούτε για να ωραιοποιούμε καταστάσεις. Απλά θα μας ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον στο μέλλον αν θα βλέπαμε από τον ποιητή έναν αντίστοιχο ποιητικό διάλογο με τίτλο περίπου «Δέκα λόγοι για να παραμείνουν στη ζωή» αυτοί οι ίδιοι ποιητικοί του πρωταγωνιστές….

Λέξη κλειδί σε αρκετά ποιήματα το «χρώμα». Διαβάζουμε σε ένα ποίημα:

«Μάλλον θα διαλύσω τα χάπια στο νερό. Ίσως το μείγμα δώσει λίγο χρώμα στη ζωή μου….»

και σε ένα άλλο: «….Για ν’ αποκτήσει λίγο χρώμα η διάφανη φυλακή μου»


Αν και γνωρίζουμε ότι πολλά από τα ποιήματα αυτής της συλλογής έχουν γραφτεί σε αρκετά νεαρή ηλικία από τον ποιητή, εντούτοις είναι εμφανές ότι δεν επιδιώκει ιδιαίτερα ν’ αλλάξει την πορεία που χάραξε. Κάποια ψήγματα έρωτα εμφανίζονται που και που αλλά κι αυτά μέσα σε ένα επικίνδυνο και εκρηκτικό τοπίο. Σε ένα από τα ποιήματα που μας άρεσε γράφει:



Ο έρωτας είναι ένας οδοστρωτήρας

που ισοπεδώνει τα πάντα στο διάβα του.

Αν του αντισταθείς, θα σε κάνει να το μετανιώσεις.

Κι αν ενδώσεις, θα υποφέρεις αφόρητα όταν τον χάσεις.

Τελικά τι είναι προτιμότερο;

Να βουτήξεις στο ηφαίστειο και να σε κάψει η λάβα

ή να στέκεσαι αιωνίως πάνω στον κρατήρα;



Τελικά ,φίλε Νικόλα, αυτή η βουτιά στον έρωτα, με όλες τις παρενέργειές της, μπορεί να αποτελεί και τη μόνη υγιή λύτρωση στη ζωή των ανθρώπων….

 


Ο Ν. Λυκομήτρος διατηρεί την ιστοσελίδα http://the-sound-of-loss.blogspot.com/

Αυτές τις κρύες μέρες του Οκτώβρη άλλη μια ευχάριστη έκπληξη έφτασε στα χέρια μας από την Αθήνα. Η ποιητική συλλογή της Μαρίας Θεοφιλάκου. Ομολογουμένως κάθε φορά που ερχόμαστε σε επαφή με μια νέα δουλειά προσπαθούμε να σβήσουμε από το μυαλό μας κάθε προηγούμενη ποιητική βάση δεδομένων ώστε να εντοπίσουμε τη διαφορετικότητα στον τρόπο γραφής του καθενός. Και η Μαρία Θεοφιλάκου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Γνώμη μας είναι πως η ποίησή της δεν απευθύνεται σε ευρύ κοινό, αλλά κυρίως σε πεπαιδευμένους αναγνώστες. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραιτήτως κακό, διότι τελικά μ’ αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να δημιουργεί ένα δικό της αυτόνομο στυλ, χωρίς ωστόσο να επιδιώκει ηθελημένα να «παιδέψει» το αναγνωστικό της κοινό. Διότι δεν είναι λίγες οι φορές που ποιητές του «λεξικού» προσπαθούν με αλλόκοτες και δύσκολες λέξεις και έννοιες να παρουσιάσουν κάτι που σαφώς είναι ανούσιο και κίβδηλο. Η Μαρία είναι απλά μια ποιήτρια που πρέπει διανοητικά να εμβαθύνεις λίγο περισσότερο για να τη γνωρίσεις.

Διαβάζοντας ποιήματα όπως «Η πόρτα» ή οι «Δύσκολες ανατολές» διακρίνουμε επιρροές από τον υπερρεαλισμό αλλά όχι στις ακραίες μορφές του. Σε άλλα όμως ποιήματα μας έρχεται στο νου η ερωτική καβαφική ποίηση του «κλειστού χώρου», που μοιάζει να γράφεται μέσα σε τέσσερις τοίχους και δύσκολα σε αφήνει να βγεις παραέξω… Η ουσία της αγάπης, της ανθρώπινης σχέσης, της φιλίας, παρουσιάζεται σε όλες της τις εκφάνσεις, θετικές κι αρνητικές. Ακόμα και μια ερωτική απογοήτευση, που αχνοφαίνεται στο ποίημα «έλλειψη ρεαλισμού», δεν εμφανίζει σημάδια απελπισίας ή απόγνωσης, παρά περηφάνιας και σθένους.

Μας άρεσε ιδιαίτερα το γεμάτο νοήματα «Ίσως απολογία», που σηματοδοτεί το πέρασμα μιας ολόκληρης γενιάς από τούτη την περίεργη και ταυτόχρονα εφήμερη κοινωνία. Τα έχουμε όλα, αλλά στην ουσία δεν έχουμε τίποτα! Ενώ αυτοί που δεν είχαν τίποτα άφησαν σ’ εμάς τόσα πολλά!..... Η έκπληξη πάντως ήρθε κυριολεκτικά στο τέλος με την πολύ όμορφη «Θαλασσογραφία». Ένα ποίημα που η κάθε λέξη είναι τοποθετημένη με τόση ακρίβεια στη θέση της ώστε τίποτα να μην φαίνεται περιττό.

Αν έμοιαζα λιγάκι του πελάγου

τι όμορφα που θα ’πλεε η ζωή μου!

Θα χόρευα πίσω και μπρος

εμπρός και πίσω

κι ίσως με σταματούσε μοναχά

το σήμαντρο κάποιου απάτητου καμπαναριού…..



….. Αν έμοιαζα λιγάκι του πελάγου

τι όμορφα που θα ’πλεε η ζωή μου!

Μα εγώ φέρνω στο βότσαλο

που σέρνεται πίσω και μπρος

μπρος πίσω

από του κύματος τον τελευταίο αφρό

στην άκρη αυτού του τόπου

Κι είμαι μικρός,

είμαι ανήμπορος το πέλαγο να φτάσω….

Προσεχώς σχολιασμός....