Λεπτομέρειες

Γράφτηκε από τον/την Super User

Κατηγορία: Σχολιασμοί Βιβλίων

Δημοσιεύθηκε : 22 Μαϊος 2013

Εμφανίσεις: 2038

Διηγήματα - Εκδόσεις Σμυρνιωτάκης

Το «Κόκκινο του αιματίτη» είναι μια πολυπρισματική συλλογή διηγημάτων με την έννοια ότι θεματικά, αναμειγνύει εποχές, παραδόσεις, αληθινά συμβάντα και προβλήματα του σύγχρονου βίου μας κι έπειτα τα διαθλά στη σκέψη του αναγνώστη. Το θετικό κατ’ αρχάς σ’ αυτό το βιβλίο είναι ότι η Μαρία Ζαβιανέλη προέρχεται από το χώρο της ποίησης. Γεγονός που προσδίδει στη γραφή της ιδιαίτερο χρωματισμό, ρυθμό και πλαστικότητα. Πράγματι σαν γλύπτρια της κλασικής περιόδου αφουγκράζεται το περιβάλλον της και το μετουσιώνει σε ένα εκλεπτυσμένο έργο τέχνης. Χωρίς υπερβολές, χωρίς ίχνος πλατειασμού, χωρίς περιττές φιοριτούρες.

Τι μπορεί να βρει λοιπόν ο αναγνώστης μέσα σε αυτά τα διηγήματα;

Η συγγραφέας δείχνει αγάπη για τον τόπο της, την Κρήτη, αλλά βλέπει με προβληματισμό και κριτική ματιά την αιματοβαμμένη παράδοση της βεντέτας. Συγκινείται από την όμορφη Σμύρνη και όλα όσα χάθηκαν μαζί της, ξεκαθαρίζοντας όμως πως όσο όμορφη κι αν είναι η ζωή, δεν είναι παραμύθι. Εμπνέεται από ένα έγκλημα πάθους, καταφέρνοντας με περίτεχνο τρόπο να συνδέσει το βαθύ κόκκινο χρώμα του αιματίτη, και με τη χαρά και με το θάνατο. Πονάει για τα μοιραία λάθη της κοινωνίας μας, ζωντανά αποστήματα, που δυστυχώς αντί να μειώνονται πολλαπλασιάζονται. Παιδική εκμετάλλευση, εμπόριο λευκής σαρκός, εγκατάλειψη ηλικιωμένων από τα ίδια τους τα παιδιά. Άνθρωποι δυστυχισμένοι που αναζητούν ρανίδες χαράς και τίποτε παραπάνω. Ένα καινούργιο ρουχαλάκι, ένα χαμόγελο από το εγγονάκι, μια αγνή ευωδιά από τα τριαντάφυλλα…

Θα σταθώ ιδιαίτερα ωστόσο σε ένα διήγημα, τόσο δυνατό όσο και επίκαιρο. Δυο φίλοι, ένας Έλληνας και ένας Γερμανός κάνουν τον απολογισμό της ζωής τους. Ο ένας θύμα της Γερμανικής εισβολής του 40΄ και ο άλλος απόγονος ενός «θύτη». Πληγές χρόνια ανοιχτές, αλλά που δεν σηκώνουν τείχη μίσους γύρω τους. Μεγαλείο ψυχής και ανωτερότητα. Το είδα και με τα μάτια μου όταν επισκέφτηκα το Μάλεμε. Γερμανοί στρατιώτες ηλικίας από 16 έως 20 ετών. Ανώριμα παιδιά που εκτελούσαν εντολές και έπεσαν για τα ανόητα πιστεύω κάποιων ανεγκέφαλων. Απ’ την άλλη όμως, γερμανικές θηριωδίες σε όλη την Ελλάδα έσπειραν τον πόνο και την καταστροφή. Η συγγραφέας δίνει ένα έντονο αντιπολεμικό μήνυμα, κάνοντας ίσως ηθελημένα έναν επίκαιρο συνειρμό. Η φτωχή μεταπολεμική Ελλάδα έστελνε τα παιδιά της στη Γερμανία για δουλειά και σήμερα η ιστορία δυστυχώς επαναλαμβάνεται. Γιατί και πάλι η Γερμανία γίνεται προορισμός για χιλιάδες άνεργα ελληνόπουλα.

Θέλω να συγχαρώ τη Μαρία Ζαβιανέλη όχι μόνο γιατί μου πρόσφερε ένα υπέροχο ταξίδι στον πλούσιο λογοτεχνικό της κόσμο αλλά και γιατί ήταν όλα τόσο ζωντανά που είχα την εντύπωση πως τα έβλεπα μπροστά μου! Εύχομαι ειλικρινά το «Κόκκινο του αιματίτη»  να μπει σε άπειρες αγκαλιές ώστε να γνωρίσουν κι άλλοι άνθρωποι την όμορφη γραφή της.

 

 

 

Αλέξανδρος Ακριτίδης

Λογοτέχνης - Απόφοιτος Ανθρωπιστικών Σπουδών

Λεπτομέρειες

Γράφτηκε από τον/την Super User

Κατηγορία: Σχολιασμοί Βιβλίων

Δημοσιεύθηκε : 25 Απριλίου 2013

Εμφανίσεις: 3663

Ποίηση - Εκδόσεις Ιωλκός

Η ποιητική συλλογή που θα σας παρουσιάσω ονομάζεται «Ουρλιαχτό» και είναι το πρώτο βιβλίο του Νικόλαου Παπαοικονόμου. Η αλήθεια είναι πως είχα καιρό να λάβω κάποιο έργο από τη Θεσσαλονίκη και πως τα περισσότερα βιβλία, που φθάνουν στο Αποστακτήριο, προέρχονται από την Αττική και την Κύπρο.

Ο Νίκος Παπαοικονόμου είναι ένας ποιητής ευαίσθητος, ρομαντικός, αρκετά περιγραφικός και εικονοπλάστης. Γράφει κυρίως σε πρώτο πρόσωπο για να είναι πιο άμεσος στον αναγνώστη και, λόγω της μεγάλης έκτασης των στίχων του, δείχνει μια ροπή προς την πεζογραφία. Τον απασχολούν έντονα τα κοινωνικά ζητήματα και η πορεία του κόσμου μας. Συχνά επίσης εκδηλώνει τα ανθρωπιστικά του συναισθήματα αλλά και μια αγνή τρυφερότητα προς τα παιδιά, που δεν τα έχει διαφθείρει ακόμα η σύγχρονη πραγματικότητα.

Ένα από τα κύρια θέματα, που αναδύεται από τους στίχους του ποιητή, είναι η αναμέτρηση με το παρελθόν. Χωρίς στοχοποίηση ανθρώπων ή καταστάσεων, εκφράζει μια έντονη πικρία για τα χρόνια που πέρασαν, τα οποία άλλοτε αποκαλεί «στήλες παλαιών αλαζονειών» και άλλοτε «χολωμένες μνήμες». Χρόνια γεμάτα από αναμνήσεις που πονάνε, έρωτες με «ψεύτικα χάδια» και «φιλιά δηλητηριώδη». Ωστόσο μέσα από συμβολισμούς και νοήματα, δηλώνει έτοιμος για την καινούργια εποχή. «Τώρα ξεκινώ» φωνάζει και αφήνει πίσω του όλα τα άσχημα πράγματα. Σαλπίζει τη δική του αναγέννηση ευελπιστώντας η νέα του προσπάθεια ν’ αφήσει το στίγμα της στον κόσμο. Να ξέρει ότι «έζησε» με αξιοσύνη σ’ αυτήν την πλάση και δεν ήταν «ένα κούτσουρο χωρίς…..ψυχή»…

Όσον αφορά τις ανθρωπιστικές του κατευθύνσεις, τον ενοχλεί μια κοινωνία που στρέφεται εναντίον των αθώων. Τον πληγώνει το ανούσιο και τιποτένιο κοινωνικό γίγνεσθαι όπου όλοι κοιτάζουν μόνο τον εαυτό τους και δηλώνουν «άγνοια» στο κάθε σημαντικό πρόβλημα. Η ευθύνη του αστικού τρόπου ζωής βαριά καθώς εγκλωβίζει τις ανθρώπινες ψυχές και τις αποξενώνει.  Πού βλέπει ελπίδα; Μόνο στις παιδικές ψυχές, που είναι η ελπίδα του αύριο. Τα παιδιά πρέπει να μας παραδειγματίσουν ή έστω να φέρουμε στο νου μας τις μνήμες της αθώας εκείνης ηλικίας μας. Ο ποιητής δίνει μια σκουντιά στον κόσμο που αδρανεί προσπαθώντας να τον αφυπνίσει….

Πότε θα φωνάξεις, πότε θα τρέξεις, πότε θα χτυπηθείς;

Πότε θα κλάψεις, πότε θα γελάσεις, πότε θα αναβαπτιστείς;

Πνίγεσαι σταγόνα, σταγόνα…

Πληγώνεται για όσα γεννιούνται αμόλυντα και διαφθείρονται στην πορεία. Γράφει σχετικά σε ένα καταπληκτικό του ποίημα

Ένα ουράνιο τόξο ζωής γεννιέται στην έρημο της ανθρωπιάς και

βυθίζεται στον ουρανό του ψεύδους…

Κατά τη γνώμη μου η ποίηση έχει αξία όταν έχει κάτι να πει. Όταν αγγίζει τις ανθρώπινες συνειδήσεις, χωρίς να παγιδεύεται στο «εγώ» του ποιητή. Και θεωρώ πως το «Ουρλιαχτό» του Νίκου Παπαοικονόμου είναι ένα ανάγνωσμα με ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα. Μια ουσιαστική και σοβαρή θέαση των πραγμάτων. Άρα αυτή η πρώτη του δουλειά διαθέτει όλα τα εχέγγυα για ένα ακόμα πιο λαμπρό μέλλον…

Δείγμα γραφής:

 

ΠΙΚΡΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

 

Μικρές ώρες της μέρας

Μικρές σκέψεις της νύχτας

Νυσταλέα βλέμματα, αδειανά τρυπούν τη νοσηρή πλήξη της λαοθάλασσας,

που κοιμάται ακόμα βαθιά στην αγκαλιά του ερέβους

Συννεφιασμένη άπνοια πνίγει κάθε φωνή, κάθε κραυγή, κάθε ψίθυρο

Πουλιά βουβά, με ανάπηρες φτερούγες χαμοφτεριάζονται, κυλιούνται, παλεύουν,

δαγκώνουν την πικρή γη που τα υποδέχεται αφιλόξενα στο στείρο κόλπο της

Άνθρωποι νεκροί πατούν τούτη δω τη γη και δεν το ξέρουν καν

Έλα πύρινε ηλιάτορα και κήρυξε τη νέα μέρα

Την εκκωφαντική ζωή, τη δίψα της φωνής

Και την αυγή του νέου θανάτου

 

 

 

Αλέξανδρος Ακριτίδης

Λογοτέχνης - Απόφοιτος Ανθρωπιστικών Σπουδών

 

 

Λεπτομέρειες

Γράφτηκε από τον/την Super User

Κατηγορία: Σχολιασμοί Βιβλίων

Δημοσιεύθηκε : 09 Μαϊος 2013

Εμφανίσεις: 2638

Διηγήματα - Εκδόσεις Μανδραγόρας

Την Ελένη Αρτεμίου - Φωτιάδου την είχα γνωρίσει έως τώρα μόνο ως εξαίρετη ποιήτρια. Με το νέο της βιβλίο ωστόσο, που τιτλοφορείται «Αφύπνιση 800 mg», αντιλήφθηκα ότι είχα να κάνω με μια επίσης σημαντική πεζογράφο.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια συλλογή μικρών σε έκταση διηγημάτων, που τηρούν όμως με ευλάβεια όλα τα χαρακτηριστικά του είδους. Δεν είναι εύκολο σε τρεις μόνο σελίδες να είσαι μεστός, κατανοητός, να έχεις αρχή, μέση και τέλος και να περνάς με επιτυχία τα μηνύματα που θέλεις στον αναγνώστη. Αυτό βέβαια επιτυγχάνεται μέσω κάποιας στερεότυπης δομικής μεθόδου, που διατηρείται σχεδόν σε όλα τα διηγήματα. Παραδείγματος χάρη υπάρχει πάντοτε στην αρχή μια γλαφυρή περιγραφή του «τώρα», η οποία ακολουθείται από ένα flash back, που σου εξηγεί το πώς έφτασε ο ήρωας σε αυτό το «τώρα». Υπάρχουν επίσης κι άλλα θεματικά μοτίβα, που χρησιμοποιεί με συνέπεια η συγγραφέας. Το χτύπημα της μοίρας, η τραγική σύμπτωση, η υπερβολή του τυχαίου, η αιφνίδια ανατροπή, το ανθρώπινο λάθος. Ο λόγος είναι ποιητικός και γλαφυρός, πλούσιος σε εικόνες και μεταφορές, καταφέρνοντας να «χαϊδεύει» τις αισθήσεις του αναγνώστη.

Η «Αφύπνιση 800 mg» είναι ένα κοινωνικό σύγγραμμα που δοκιμάζει τις ανθρώπινες αντοχές. Καλύπτει σχεδόν καθολικά τα υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα, θέτοντας τους πρωταγωνιστές σε αλλεπάλληλα ηθικά διλήμματα. Εκτρώσεις, αρρώστιες, κακοποίηση, παραστρατήματα, μοιχεία, υπογεννητικότητα, θάνατος, ανεργία, μετανάστευση, νόστος, ναρκωτικά, δωρεά οργάνων και τόσα άλλα που θα μπορούσα να παραθέσω. Οι ήρωες, απλοί καθημερινοί άνθρωποι της διπλανής πόρτας, χαίρονται, αγωνίζονται, υποφέρουν, απελπίζονται, ψάχνουν ελπίδα μέσα από τα συντρίμμια τους. Όπως προανέφερα, οι «τραγικές συμπτώσεις» είναι πραγματικά αρκετές και ίσως αγγίζουν κάποια στιγμή τα όρια της υπερβολής. Όμως δεν υπάρχουν φορές που είναι υπερβολική και η ίδια η ζωή; Έφερα στο νου μου αρκετά τραγικά συμβάντα που αποτέλεσαν για κάποιους ανθρώπους αλλεπάλληλα χτυπήματα της μοίρας. Περιστατικά που διέλυσαν κυριολεκτικά τόσες οικογένειες…

Συχνά ωστόσο, ενώ ο απελπισμένος πρωταγωνιστής προσπαθεί να εγκαταλείψει τη μάχη, ένα τυχαίο γεγονός τον ωθεί να αλλάξει γνώμη και να γυρίσει σελίδα. Γιατί το κάνει αυτό η συγγραφέας; Είναι προφανές ότι δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ελπίδα. Πιστεύει πως ακόμα και μέσα από την καταστροφή, μπορεί να γεννηθεί μια νέα σπίθα. Υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ο άνθρωπος μπορεί να βρει το σθένος να ανακάμψει και να δώσει στη ζωή του μια δεύτερη ευκαιρία.

Πολλά συγχαρητήρια στην Ελένη Αρτεμίου – Φωτιάδου για την σοβαρότητα και την προσοχή που άγγιξε τα δύσκολα κοινωνικά ζητήματα, θέτοντάς τα αντιμέτωπα με την ψυχοσύνθεση των ηρώων της. Θα κλείσω τον σχολιασμό μου με μια δική της φράση, που συγκράτησε ο νους μου, η οποία είναι πέρα για πέρα αληθινή. Γιατί μας υπενθυμίζει ποια πρέπει να είναι τα όριά μας και πως τίποτα στην πορεία μας δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο…..

«Μα η χαρά είναι φιλάσθενη και ξεψυχάει επάνω σε ένα κρύο φύσημα του αγέρα….»

 

 

 

Αλέξανδρος Ακριτίδης

Λογοτέχνης - Απόφοιτος Ανθρωπιστικών Σπουδών

 

Λεπτομέρειες

Γράφτηκε από τον/την Super User

Κατηγορία: Σχολιασμοί Βιβλίων

Δημοσιεύθηκε : 25 Απριλίου 2013

Εμφανίσεις: 2527

Μελέτη - Εκδόσεις 24 Γράμματα

 

Το βιβλίο, που έφτασε στο Αποστακτήριο, με τον τίτλο «Cubanacan» δεν είναι ένα ακόμα λογοτεχνικό δημιούργημα. Είναι μια μελέτη για τη λογοτεχνία και μάλιστα μιας ξένης και άγνωστης στους περισσότερους από εμάς, χώρας. Αποτέλεσε συνεπώς μια ευχάριστη έκπληξη για μένα το γεγονός ότι βρέθηκα αντιμέτωπος με κάτι τόσο ξεχωριστό. Ο συγγραφέας και ποιητής Απόστολος Θηβαίος ακολουθεί με χρονολογική σειρά τα βήματα της Κουβανικής Λογοτεχνίας δίνοντας στον αναγνώστη μια ιδιαίτερα αναλυτική περιγραφή της πολιτικό - κοινωνικής κατάστασης της χώρας, περίπου από τα τέλη του 15^ου αιώνα.

Τι θα βρούμε με λίγα λόγια σ’ αυτή τη μελέτη; Την κατάληψη από τους Ισπανούς το 1492, την άφιξη των αφρικανών αποίκων στις αρχές του 16^ου αιώνα, τους πρώτους αγώνες για την ανεξαρτησία από τους Ισπανούς το 1826, τις μετέπειτα εξεγέρσεις του 1884, την ανάληψη της εξουσίας από το επαναστατικό κίνημα του Φιντέλ Κάστρο το 1959 αλλά και τη νέα διακυβέρνηση του αδερφού του, Ραούλ.

Μέσα από τη μελέτη του συγγραφέα θα γνωρίσουμε τη μορφή του σπουδαίου ποιητή της ελευθερίας Jose Marti, του Alejo Carpentier, του Lezama Lima, του Reinaldo Arenas και πολλών άλλων αξιόλογων λογοτεχνών της Κούβας.

Ο Απόστολος Θηβαίος, διεξοδικά και εμπεριστατωμένα, συνδέει τα εκάστοτε καλλιτεχνικά ρεύματα, όπως τον συμβολισμό, τον υπερρεαλισμό, το νεοκλασικισμό, τον ρομαντισμό, το μπαρόκ, τον μοντερνισμό κ.ά., με την ποιητική και συγγραφική παραγωγή του νησιού. Πολύ ενδιαφέρον έχει επίσης η επεξήγηση και περιγραφή των εννοιών «θαυμαστό πραγματικό» και «negrista», που συνδέονται επίσης με την εξέλιξη της λογοτεχνίας στη χώρα. Σημαντικοί παράγοντες στη γέννηση και πορεία της κουβανικής λογοτεχνίας αποτέλεσαν επίσης η κουλτούρα των ιθαγενών κατοίκων, ο βίαιος εκδυτικισμός τους από τους Ισπανούς, τα στοιχεία που μετέφεραν οι άποικοι από την Αφρική αλλά και η εμπλοκή τον Ηνωμένων Πολιτειών στα διάφορα «περίεργα» παιχνίδια εξουσίας.

Δεν θα επεκταθώ περισσότερο γιατί όλα αυτά δεν δύναται να μεταφερθούν δια του δικού μου σχολιασμού. Πρόκειται πραγματικά για μια εξαιρετική εργασία, με λόγο μεστό και προσεκτικό, που για τους ερευνητές της παγκόσμιας λογοτεχνίας και όχι μόνο, θα αποτελέσει ένα άρτιο εγχειρίδιο.

Πολλά συγχαρητήρια στον συγγραφέα.

 

 

 

 

Αλέξανδρος Ακριτίδης

Λογοτέχνης - Απόφοιτος Ανθρωπιστικών Σπουδών